جعفر حبیبی اصل؛ عبدالعلی گیلانی
چکیده
پسماندهای بیش از 60 هزار هکتار از برنجزارهای دشت خوزستان، بالا بودن درصد رطوبت زمین (به‌علت پایین بودن تبخیر و تعرق و سنگین بودن بافت خاک)، محدود بودن زمان و احتمال بارندگی، انجام عملیات تهیة زمین به‌روش مرسوم را به‌منظور کشت گندم پس از برنج با مشکلاتی روبه‌رو می‌کند. برای ارائة بهترین روش خاک‌ورزی از نظر مدیریت بقایا، کاهش ...
بیشتر
پسماندهای بیش از 60 هزار هکتار از برنجزارهای دشت خوزستان، بالا بودن درصد رطوبت زمین (به‌علت پایین بودن تبخیر و تعرق و سنگین بودن بافت خاک)، محدود بودن زمان و احتمال بارندگی، انجام عملیات تهیة زمین به‌روش مرسوم را به‌منظور کشت گندم پس از برنج با مشکلاتی روبه‌رو می‌کند. برای ارائة بهترین روش خاک‌ورزی از نظر مدیریت بقایا، کاهش مصرف سوخت و هزینه‌ها، با حفظ یا افزایش عملکرد محصول و بهبود خصوصیات فیزیکی خاک، پژوهشی طی دو سال زراعی (91-1389) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور واقع در شمال اهواز به‌صورت کرتهای نواری خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نوارهای طولی شامل هفت روش خاک‌ورزی T1= شخم با گاوآهن برگردان‌دار+ دیسک+ ماله (روش مرسوم)، T2= گاوآهن قلمی+ دیسک+ ماله، T3= گاوآهن قلمی+ رتیواتور، T4= دیسک + رتیواتور، T5= دو بار دیسک عمود برهم+ ماله، T6= یک بار رتیواتور و T7= روش بیخاکورزی با استفاده از دستگاه کاشت مستقیم در نظر گرفته شد. نوارهای عرضی نیز شامل فاکتوریل بقایای گیاهی دو رقم برنج عمده منطقه (دانیال و عنبوری) در دو روش کشت برنج (استفاده از روش پادلینگ و روش خشکهکاری مستقیم) بود. پارامترهای مورد اندازه‌گیری و ارزیابی عبارت بودند از مقدار سوخت مصرف شده، زمان مورد نیاز، ظرفیت مزرعهای، میزان خرد و برگردان شدن بقایای برنج، میانگین قطر متوسط وزنی کلوخه‌ها، و عملکرد و اجزای عملکرد گندم. نتایج نشان می‌دهد که نوع بقایا و روش کاشت برنج قبل از گندم تأثیر معنیداری بر پارامترهای مورد ارزیابی ندارد، ولی بین روشهای خاک‌ورزی از لحاظ میزان خرد شدن خاک، درصد خرد شدن و برگردان بقایا اختلاف معنیدار است. متوسط عملکرد دانة گندم در تیمارهای سال دوم آزمایش، نسبت به تیمارهای سال اول، به‌طور معنیداری 6/9 درصد کاهش نشان می‌دهد. به‌طور کلی، بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش، برای کشت گندم پس از برنج در استان خوزستان، بسته به نوع ماشین‌ها و ادوات در دسترس، بهترتیب اولویت، یکی از روشهای بیخاکورزی یا کم‌خاک‌ورزی شامل دو بار دیسک + ماله، گاوآهن قلمی+ دیسک + ماله یا یک بار گاوآهن دوار (رتیواتور) به‌جای روش مرسوم پیشنهاد می‌شود.
جعفر حبیبی اصل؛ نعیم لویمی؛ عبدالعلی گیلانی
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1388، ، صفحه 81-96
چکیده
به منظور دستیابی به روش یا روشهای مناسب خشکهکاری مکانیزه برنج با استفاده از بذر خشک و نیز پیدا کردن ارقامی مناسب برای هر روش، آزمایشی به صورت کرتهای نواری در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با دو عامل (رقم و روش بذرکاری) و سه تکرار در سالهای 1383-1382 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور (خوزستان) اجرا شد. برای این منظور سه رقمبرنجعنبوری ...
بیشتر
به منظور دستیابی به روش یا روشهای مناسب خشکهکاری مکانیزه برنج با استفاده از بذر خشک و نیز پیدا کردن ارقامی مناسب برای هر روش، آزمایشی به صورت کرتهای نواری در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با دو عامل (رقم و روش بذرکاری) و سه تکرار در سالهای 1383-1382 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور (خوزستان) اجرا شد. برای این منظور سه رقمبرنجعنبوری قرمز، چمپا، و دانیال(LD183) در کرتهای نواری افقی و سه روش بذرکاری مکانیزه شامل خطی‌کار (برزگر همدانی)، ردیفکار (جهت کپهکاری) و بذرپاش گریز از مرکز (سانتریفوژ) در کرتهای نواری عمودی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی در ارقام برنج شامل عملکرد و اجزای عملکرد، ارتفاع بوته، تعداد خوشه در واحد سطح و درصد باروری بود. دستگاههای کاشت نیز از نظر درصد جوانهزنی، میزان مصرف سوخت، ظرفیت مزرعهای، و شاخص یکنواختی کاشت بذر در فواصل طولی و عرضی ارزیابی شدند. نتایج تجزیة واریانس دو ساله نشان داد که عملکرد دانه به طور معنیداری تحت تاثیر سال، رقم، و اثر متقابل آنها قرار دارد. رقمدانیالبا متوسط 7246 و رقم چمپا با متوسط 5667 کیلوگرم در هکتار بهترتیب بیشترین و کمترین عملکرد را داشتند. از میان شاخصهای زراعی، تفاوت بین روشهای کاشت فقط از نظر تعداد خوشه در واحد معنیدار بود، بهطوریکه خطی‌کار با 329 و ردیفکار با 289 خوشه در متر مربع به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد را داشتند. بین بذرکارها از نظر تمام شاخصهای فنی، اختلاف معنیدار وجود داشت. بیشترین ظرفیت مزرعهای و کمترین مصرف سوخت از روش کاشت با سانتریفوژ بهدست آمد. از لحاظ شاخصهای یکنواختی فواصل طولی و عرضی بذرهای، ردیفکار با 8/68 درصد برای فواصل طولی و 7/89 درصد برای فواصل عرضی، بالاترین سطح یکنواختی کاشت را داشت. در مجموع، با توجه به نتایج عملکرد محصول، هر یک از روشهای کاشت را (با توجه به امکانات زارع) میتوان به کار بست، اما ردیفکار جهت کپهکاری با مصرف بذر کمتر (20 تا 25 کیلوگرم در هکتار) و شاخصهای یکنواختی کاشت بالاتر، مناسبتر است.
