شهره پدرام؛ علیرضا حسن اقلی؛ محمود مشعل؛ عبدالمجید لیاقت
چکیده
مشکلات موجود بر سر راه تهیه و استفاده از پوشش‌های زهکشی شن و ماسه‌ای در کشور، منجر به بررسی بهمنظور یافتن جایگزین مناسب برای آنها شده که از جمله رایج‌ترین موارد می‌توان به پوشش‌های مصنوعی اشاره کرد. با توجه به رشد روزافزون صنایع پتروشیمی در ایران و تولید مواد اولیه مورد نیاز جهت تهیه پوشش‌های زهکشی مصنوعی و نیز وجود کارخانجات ...
بیشتر
مشکلات موجود بر سر راه تهیه و استفاده از پوشش‌های زهکشی شن و ماسه‌ای در کشور، منجر به بررسی بهمنظور یافتن جایگزین مناسب برای آنها شده که از جمله رایج‌ترین موارد می‌توان به پوشش‌های مصنوعی اشاره کرد. با توجه به رشد روزافزون صنایع پتروشیمی در ایران و تولید مواد اولیه مورد نیاز جهت تهیه پوشش‌های زهکشی مصنوعی و نیز وجود کارخانجات متعدد نساجی در کشور، امکان تولید داخلی این محصولات، فراهم شده است. از این نظر در تحقیق حاضر به بررسی عملکرد دو نمونه پوشش مصنوعی پیش‌تنیده سست و حجیم (PLM) تولید داخل از نوع PP450 در مقایسه با یک نمونه مشابه خارجی، در شرایط آزمایشگاهی و با استفاده از مدل فیزیکی نفوذسنج طراحی شده بر اساس استاندارد ASTM D-5101 پرداخته شد. از موارد متمایز این تحقیق، استفاده از زهآب شور و سدیمی (2/22 =EC دسیزیمنس بر متر و 27/26SAR=)، علاوه بر آب غیرشور (78/0 =EC دسیزیمنس بر متر) و در حضور خاک شور و سدیمی (3/169EC= دسیزیمنس بر متر و 18/45SAR=) می‌باشد که از محل اجرای پروژۀ زهکشی در منطقۀ شمال خرمشهر تهیه گردید تا شرایط را به واقعیت موجود در مناطق زهدار کشور نزدیک کند. بهمنظور ارزیابی، از عاملی به نام نسبت گرادیان (GR) استفاده شد. این نسبت از تقسیم گرادیان هیدرولیکی مجموعه خاک- پوشش مصنوعی بر گرادیان هیدرولیکی خاک بهدست میآید و چنانچه مقدار آن از یک تجاوز کند، پوشش مصنوعی مستعد گرفتگی معدنی تشخیص داده میشود. همچنین تغییرات هدایت هیدرولیکی مجموعه خاک- پوشش مصنوعی در کنار نسبت گرادیان، در پنج گرادیان هیدرولیکی (1، 5/2، 5، 5/7، و 10) بهمنظور بررسی پتانسیل انسداد معدنی پوشش مصنوعی در شرایط کاربرد زهآب شور و خاک شور و سدیمی، در قالب طرح آماری فاکتوریل بهصورت کاملاً تصادفی و در3 تکرار، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج آزمایش‌ها نشان دادند که متوسط هدایت هیدرولیکی خاک- پوشش نمونه‌های تولید داخل (معرفی شده با شمارههای 1 و 2) در شرایط کاربرد آب غیرشور در مقایسه با پوشش مصنوعی تولید خارج، بهترتیب، 19 درصد و 28 درصد کمتر، و در شرایط کاربرد زهآب شور، کاهش هدایت هیدرولیکی مجموعه خاک- پوشش‌های تولید داخل بهترتیب 28 درصد و 33 درصد پوشش مصنوعی تولید خارج بود. نسبت گرادیان پوشش مصنوعی تولید خارج در تمامی گرادیانهای هیدرولیکی، کمتر از یک بود که دلالت بر کارایی و عدم انسداد معدنی نمونه خارجی داشت، در صورتیکه در هر دو نمونۀ پوشش مصنوعی تولید داخل در شرایط کاربرد زهآب شور، مقادیر نسبت گرادیان (GR) در گرادیانهای هیدرولیکی یک و 5/2 به مقدار واحد نزدیک شد. این مقادیر در پوشش‌های مصنوعی داخلی شمارههای 1 و 2 در شرایط کاربرد زهآب شور به ترتیب در گرادیان هیدرولیکی یک به 04/1 و 15/1 و در گرادیان هیدرولیکی 5/2 به 02/1 و 05/1 رسید.
