همت, عباس, عطایی, سیدمجید. (1390). بهبود سبز شدن کلزای آبی با ایجاد ترکهای طولی درراستای خطوط کاشت با استفاده از شیاربازکن و چرخ فشار مناسب. تحقیقات مهندسی صنایع غذایی, 12(2), 69-86. doi: 10.22092/jaer.2011.100311
عباس همت; سیدمجید عطایی. "بهبود سبز شدن کلزای آبی با ایجاد ترکهای طولی درراستای خطوط کاشت با استفاده از شیاربازکن و چرخ فشار مناسب". تحقیقات مهندسی صنایع غذایی, 12, 2, 1390, 69-86. doi: 10.22092/jaer.2011.100311
همت, عباس, عطایی, سیدمجید. (1390). 'بهبود سبز شدن کلزای آبی با ایجاد ترکهای طولی درراستای خطوط کاشت با استفاده از شیاربازکن و چرخ فشار مناسب', تحقیقات مهندسی صنایع غذایی, 12(2), pp. 69-86. doi: 10.22092/jaer.2011.100311
همت, عباس, عطایی, سیدمجید. بهبود سبز شدن کلزای آبی با ایجاد ترکهای طولی درراستای خطوط کاشت با استفاده از شیاربازکن و چرخ فشار مناسب. تحقیقات مهندسی صنایع غذایی, 1390; 12(2): 69-86. doi: 10.22092/jaer.2011.100311
بهبود سبز شدن کلزای آبی با ایجاد ترکهای طولی درراستای خطوط کاشت با استفاده از شیاربازکن و چرخ فشار مناسب
1استاد گروه ماشینهای کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
2دانش آموخته سابق کارشناسی ارشد مکانیک ماشینهای کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
چکیده
یکی از مشکلات اساسی که کشاورزان در مرکز ایران برای کاشت مکانیزه کلزا (Brassica napus L.) در خاکهای حساس به سله با آن مواجه هستند، استقرار نامطلوب گیاه است. تحقیقات در مرکز ایران نشان داد که درصد سبز پنبه (گیاه دولپهای) در کاشت به روش مسطح در خاکهای انقباضی و حساس به سله را میتوان بدون سله شکنی، با انتخاب شیاربازکن دودیسکی و چرخ فشار رویه صاف لاستیکی، که منجر به ایجاد ترک طولی خاک در راستای خطوط کاشت میشود، بهطور معنیداری افزایش داد. در آن تحقیق مشخص نشده بود که آیا شیاربازکن یا چرخ فشار، موجب ایجاد ترک طولی در راستای خطوط کاشت شده بود. بر این اساس، آزمایشی در یک خاک لوم بهمنظور بررسی تأثیر دو نوع شیاربازکن (دودیسکی و کفشکی) و چهار نوع چرخ فشار (میان باز، رویه صاف لاستیکی آجدار، مخروطیشکلو با برجستگی مخروطیشکل میانی) بر ایجاد ترک طولی در راستای خطوط کاشت و استقرار گیاه به صورت آزمایش فاکتوریل همراه با خطیکار مجهز به شیاربازکن تک دیسکی بهعنوان تیمار شاهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار بررسی شد. در این آزمایش، فراسنجههای درصد ترک مؤثر (ترک ایجاد شده در راستای ظهور گیاهچهها)، شاخص استقرار، درصد سبز، و تعداد بوته در متر مربع قبل از زمستانگذرانی اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که برای تمام فراسنجهها، شیاربازکن دودیسکی میانگین بیشتری نسبت به کفشکی داشت. اثر چرخ فشار بر درصد ترک مؤثر و شاخص استقرار قبل از زمستانگذرانی معنیدار بود، ولی بر سایر فراسنجهها اثر معنیداری نداشت. از نظر درصد ترک مؤثر و استقرارگیاه، از چهار نوع چرخ فشار ارزیابی شده، چرخهای فشار با برجستگی مخروطیشکلمیانی و میان باز بهترتیب مؤثرترین و نامناسبترین چرخ فشار شناخته شدند. با توجه به نتایج این تحقیق میتوان توصیه کرد که ردیفکار مناسب برای کاشت کلزا در خاکهای حساس به سله باید مجهز به شیاربازکن دودیسکی و چرخ فشار با برجستگی مخروطیشکل میانی باشد؛ زیرا که اولی در ایجاد گودی (شیار) vـشکل و دومی در پایدار سازی آن نقش دارند. شیارهای vـشکل پایدار پس از آبیاری غرقابی و در مرحله انقباض خاک موجب ایجاد ترک طولی در کف شیار میشوند.
مراجع
Anon. 1994. Crop establishment, In: Canola Growers Manual: Grow with canola. Canola Council of Canada. Ch. 8.
Asadi, A., Taki, O., Miranzadeh, M. and Ghazvini, H.R. 2009. Creation of longitudinal cracks in planting rows to enhance seedling emergence using a modified row crop planter. J. Agric. Eng. Res. 9, 57-70. (in Farsi)
Eghbal, M.K., Hajabbasi, M.A. and Golsefidi, H.T. 1996. Mechanism of crust formation on a soil in central Iran. Plant Soil. 180, 67-73.
Hallett, P.D., Dexter, A.R. and Seville, J.P.K. 1995. The application of fracture mechanics to crack propagation in dry soil. Eur. J. Soil Sci. 46, 591-599.
Hemmat, A. and Khashoei, A. A. 2003. Emergence of irrigated cotton in relation to furrow opener type and crust–breaking treatment for cambisoils in central Iran. Soil Till. Res. 70, 153-162.
Horgan, G.W. and Young, I.M. 2000. An empirical stochastic model for the geometry of two-dimensional crack growth in soil (with discussion). Geoderma. 96, 263-289.
Karimi, M. 1987. Climate in central Iran. Isfahan University of Technology Publication, Isfahan. Iran. (in Farsi)
Lakzian, A. 1989. Genesis and classification of Lavark soil. Unpublished M. Sc. Thesis. Faculty of Agriculture, Isfahan University of Technology. Isfahan. Iran. (in Farsi)
Taki, O. and Godwin, R. J. 2006. The creation of longitudinal cracks in shrinking soils to enhance seedling emergence. Part II. The effect of surface micro-relief. Soil Use and Manage. 22, 305-314.
Taki, O., Godwin, R. J. and Leeds-Harrison, P.B. 2006. The creation of longitudinal cracks in shrinking soils to enhance seedling emergence. Part I. The effect of soil structure. Soil Use and Manage. 22, 1-10.