نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان

2 عضو هیات علمی پژوهشکده تحقیقات کشاورزی، صنعتی و پزشکی هسته‌ای کرج

چکیده

نگهداری سیب‌زمینی پس از برداشت با مشکلات عمده‌ای همراه است.  تقریباً 30 درصد محصول تولیدی کشور طی چند ماه نگهداری از بین می‌رود.  استفاده از نگهدارنده‌های شیمیایی نه تنها به نگهداری مناسب محصول در انبار کمک نمی‌کند، بلکه اثراتجانبی نامطلوبی را نیز به‌دنبال دارند.  در این مطالعه اثر پرتو بتا بر نگهداری غده‌های سیب‌زمینی بررسی شده است.  غده‌های سیب زمینی رقم آگریا با دوزهای 30 تا150 گری تیمار و همراه با غده‌های شاهد به‌مدت 7 ماه در انبار سنتی نگهداری شدند.  غده‌ها 1، 4، و 8 هفته پس از برداشت پرتودهی شدند.  برخی عوامل کیفی سیب‌زمینی از جمله درصد رطوبت، مقدار قند احیا (کاهیده)، میزان تیرگی غده پوست‌گیری شده، و درصد جوانه‌زنی غده­ها هر 5/1 ماه یک‌بار اندازه‌گیری شد.  بر اساس نتایج به‌دست آمده، پرتودهی غده‌ها با دوز 120 گری تجمع قند احیا (کاهیده)، درصد جوانه‌زنی، تیرگی بافت پوست‌گیری شده، و افت رطوبت را به شکل معنی‌داری (درسطح 5 درصد) بهتر از دیگر تیمارها کاهش می‌دهد.  همچنین زمان پرتودهی اثر معنی‌داری بر پارامترهای فوق دارد بدین معنی که بهترین نتیجه هنگامی به‌دست می‌آید که فرایند پرتودهی غده‌ها حداکثر تا 1 ماه پس از برداشت باشد.  با افزایش زمان انبارداری غده‌ها از میزان رطوبت آنها کاسته و بر میزان قند احیا (کاهیده) و درصد جوانه‌زنی غده‌ها افزوده می‌شود.  هیچ­یک از دوزهای پرتو بتا برای پرتودهی غده‌های بذری سیب‌زمینی قابل توصیه نیست.  اجرای این روش می‌تواند ضایعات سیب زمینی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. 
 
 

عنوان مقاله [English]

Effect of Beta Irradiation on Quantitative and Qualitative Changes in Potatoes During Storage

چکیده [English]

Post-harvest management of potatoes is a major challenge in Iran. Approximately 30% of the harvest is lost
after a few months of storage. The chemical methods for long term storage are not adequate to control
deterioration and also produce undesirable side effects. To address this issue, a study on radiation
preservation of potatoes was carried out. Agria potato bulbs were irradiated using beta beams at dosages of
0 (control) to 150 Gray and then kept in conventional storage for 7 months. Irradiation was done at 1, 4 and
8 weeks after the date of harvest. Every six weeks moisture content, reduced sugar, sprouted tubers and
darkening of peeled potatoes were examined. The results showed that decreased sugar accumulation,
sprouting, weight loss and darkening of peeled tubers irradiated at 120 Gray decreased more significantly
(P ≤ 0.05) than for the less-irradiated tubers. Irradiation time had a significant effect on these parameters.
The best results were obtained for potato tubers irradiated before one month after harvest. The effect of
irradiation on nitrate content of the tubers was not clear. As the storage time increased, the moisture content
of the tubers decreased and, conversely, the reduced sugar and sprouted tubers increased. This treatment is
recommended as a method to decrease potato waste to less than 10%. None of the treatments are
recommended for treating seed potato tubers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Beta beam
  • irradiation
  • Potato
  • quality
  • Storage
Anon. 1989. Acceptance, control of the trade in irradiated food. Conference Proceeding, Geneva, December 12-16, 1988, FAO/WHO/ITC-UNCTAD/GATT, Seiten. International Atomic Energy Agency, Vienna.
Anon. 2008. Ministry of Jihad-e-Agriculture. Data Base. Tehran, Iran.(in Farsi)
Al Khahtani, H.A., Abu Tarboush, H.M., Jaber, A.S. and El Mojaddadi, M.A. 2000. Irradiation and storage effects on some properties of potato Starch and use of thermo luminescence for identification of irradiated tubers. Am. J. Potato Res. 77(4): 245-259.
Diehl, J. F. 1995. Safety of Irradiated Foods. 2nd Ed. Marcel Dekker Inc. New York. USA.
Goodarzi, F., Sayeden, S.M. and Bagheri, A. 2003. Effect of condition of potato stores on quantity of wastes. Case study: Hamedan province. Agricultural Engineering Research Institute. Research Final Report. Karaj. Iran. (in Farsi)
Horwits, W. (Ed.). 1984. Official Methods of Analysis. 17th Ed. Association of Official Analytical Chemists. Washington, D.C.
Hosseini, Z. 1994. Common Methods in Food Analysis. 2th Ed. Shiraz University Pub. Shiraz. Iran. (in Farsi)
Lacroix, M. and Vachon, C. 1999. Utilization of irradiation in combination with other processes for preserving food products. Res. Agric. Food Chem. 3, 313-328.
Lacroix, M., Marcotte, M. and Ramaswamy, H.S. 2003. Irradiation of fruits, vegetables, nuts and spices. In: Chakraverty, A., Raghavan, G.S.V. and Ramaswamy, H.S. (Eds.) Handbook of Post Harvest Technology: Cereals, Fruits, Vegetables, Tea, and Spices. Marcel Dekker Inc. New York. USA. Ch. 22. 623-652.
Leszcynski ,W., Golochowski, A., Lsinska, A. and Peksa, A. 1992. Effect of gamma irradiation on potato quality and subsequent production of chips. J. Food Sci. 57(6): 13557-1358.
Liu, M.S., Chen, R.Y. and Tsai, M.J. 1990. Effect of low temperature storage, gamma irradiation and CIPC on the processing quality of potato. J. Sci. Food Agri. 53(1): 1-13.
Loaharanu, P. 1994. Status and aspects of food irradiation”. Food Technol. 48(5): 124-131.
Lu, J.Y. and Miller, P. 1989. Gamma radiation dose rate and sweet potato quality. J. Food Quality. 12(5): 369-376.
Miller, R.B. 2005. Electronic Irradiation of Foods: An Introduction to the Technology. 2th Ed .Springer Pub. New York. USA.
Molins, R.A.(Ed.) 2001. Food Irradiation Principles and Applications. Wiley-Interscience, New York. USA.
Nouri, J. and Toofaninn, F. 2001. Extension of storage of onions and potatoes by gamma irradiation. Pakistan J. Bio. Sci. 4(10): 1275-1278.
 
اثر پرتوهای بتا بر تغییرات کمی و کیفی...
 
Parvaneh, V. 1992. Quality Control and the Chemical Analysis of Foods. 2th Ed. Tehran University Pub. Tehran. Iran. (in Farsi)
Shirsat, S.G., Thomas, P. and Nair, P.M. 1994. Effect of gamma irradiation and CIPC treatment on processing quality of potatoes. J. Food Sci. Technol.–India. 31(2): 130-134.
Talburt, W.F. and Smith, O. 1987. Potato Processing. Van Nostrand Reinhold Company Inc. New York. USA. p. 344-346,382-385.
Thayer, D.W. 1999. Developments in irradiation of fresh fruits and vegetables. Food. Technol. 53(11): 62-65.
Thomas, P., Joshi, M.R. and Sirangarajan, A.N. 1990. Effect of gamma irradiation and temperature on sugar and vitamin C changes in five Indian potato cultivars during storage. Food Chem. 35(3): 209-216.
Wilkinson,V.M. and Gould, G.W. 2006. Food Irradiation: A Reference Guide. Reed and Professional Publishing Co. Ltd. Oxford. UK.