نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشکده مهندسی آب و خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد تاسیسات آبیاری گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشکده مهندسی آب و خاک

چکیده

روش ژئومتری-کانال یکی از روش­های غیر مستقیم برآورد سیلاب است که اساس آن توسعة روابط موجود بین دبی سیلاب اندازه گیری شده در ایستگاه­های هیدرومتری و ابعاد کانال رودخانه در بازه های مجاور این ایستگاه­هاست. در این تحقیق، بازه­ای از  رودخانه مهرانه‌رود مطالعه شده است. دبی­های سیلابی در مقاطع مختلف در طول بازه با استفاده از روندیابی هیدرولیکی هیدروگراف­های استخراج شدة بالادست، به کمک مدل  یک بعدی MIKE11 محاسبه شد. با استفاده از خصوصیات ژئومتری رودخانه و دبی­های سیلابی در مقاطع مختلف روابط رگرسیونی استخراج شد. روابط به دست آمده از لگاریتم داده­ها نسبت به روابط حاصل از داده­های اصلی دارای ضریب تشخیص بیشتر و خطای نسبی کمتری بودند. همچنین روابط چند متغیره نسبت به روابط ساده ضریب تشخیص بالاتر و خطای برآورد کمتری داشتند. مقادیر خطای نسبی برآوردها  نشان می‌دهد که روش مذکور در جایی مفید است که داده­های خصوصیات حوضه، محدود یا برای تخمین دبی سیلاب نامطلوب باشد.  

عنوان مقاله [English]

Estimation of Flood Discharges Based on Geometric and Hydraulic Properties of River Channel

Bjerklie, D. M., Dingman, S. L. and Charles, J. 2004. Evaluating the potential for measuring river discharge from space. J. Hydrol. 278(1-4):17-38.
2-  Chow, V. T. 1959. Open Channel Hydraulics. Mc Graw-Hill Book Co., New York.
3- Hedman, E. R. and Osterkamp, W. R. 1982. Stream flow characteristics related to channel geometry of streams in Western United States. Water supply paper 2193. USGS Washington. D. C.
4- Hedman, E. R. and Kastner, W. M. 1974. Progress report on stream flow characteristics as related to channel geometry of streams in the Miosouri river basin. USGS open-file rept 24p.
5- Langbein, W. B., and Iseri, K. T. 1960. General introduction and hydrologic definitions. USGS Water - supply paper 1541-A. GPO. Washington D.C.
6- Leopold, L. B., and Maddock, T. 1953. The hydraulic geometry of stream channels and some physiographic implications. U.S. Geol. Surv. Prof. Paper 252. P. 57.
7-  MIKE 11 User Manual, 1999. Danish Hydraulic Institute. Denmark.
8- Mosely, M. P. 1979. Prediction of hydrologic variables from channel morphology, South Island Rivers, J. Hydrol. 18 (2): 109-120.
9- Najafi, M. R. 2003. Watershed modeling of rainfall excess transformation into runoff. J. Hydrol. 270, 273-281.
10- Osterkamp, W. R., and Hedman, E. R. 1977. Variation of width and  discharge for natural high-gradient stream channels. Water Res. Res.  13(2): 256-258.
11- Pickup, G., and Warner, R. F. 1976. Effects of hydrologic regime on the magnitude and frequency of dominant  discharge. J. Hydrol. 29, 51-75
12- Riggs, H. C. 1978. Stream flow characteristics from channel size. J. Hydraulic Div. ASCE. 104 (Hy1): 87-96.
13- Wharton, G. 1995. The channel geometry method: Guidelines and applications. Earth surface processes and Landforms. 20, 649-600.
14- Wharton, G., Arnell, N. W. Gregory, K. J. and Gurnall, A. M. 1989. River discharge estimation from channel dimensions. J. Hydrol. 106, 365-376.
15- Wharton, G., and Tomnilson, J. J. 1999. Flood discharge estimation from river channel dimensions: Results of application in Java, Brundi, Ghana and Tanzania. J. Hydro. Sci. 44 (1).
16- Wolff, G. G. and Burges, S. J. 1994. An analysis of the influence of river channel properties on flood frequency. J. Hydrol. Vol. 153. 317-337.