مقاله پژوهشی
مجید دلاور؛ سعید مرید؛ مهنوش مقدسی
چکیده
با توجه به کاهش منابع آبی، تخصیص بهینه آب در بخش کشاوزی بیش از پیش ضرورت پیدا میکند. بدین منظور،برنامهریزی بهینۀ آبیاری و تولید توابع عملکرد با توجه به منابع آب در دسترس و مراحل رشد، رویکردی است مؤثر دربهرهوری بهتر از آب. این رویکرد با هدف حداکثر کردن تولید محصول با استفاده از روابط ارائه شده در سازمان خوارباروکشاورزی ...
بیشتر
با توجه به کاهش منابع آبی، تخصیص بهینه آب در بخش کشاوزی بیش از پیش ضرورت پیدا میکند. بدین منظور،برنامهریزی بهینۀ آبیاری و تولید توابع عملکرد با توجه به منابع آب در دسترس و مراحل رشد، رویکردی است مؤثر دربهرهوری بهتر از آب. این رویکرد با هدف حداکثر کردن تولید محصول با استفاده از روابط ارائه شده در سازمان خوارباروکشاورزی ملل متحد (FAO) در سال 1979 به کرات مورد توجه بوده است. اما همین سازمان از سال 2003 تغییراتی در این روابط داد که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مقایسه این دو روش در تولید توابع عملکرد و نحوۀ تخصیص آب، هدف این مقاله قرار داده شده است که روی چهار محصول گندم، جو، چغندر قند، و سیبزمینی در شبکههای آبیاری زاینده رود به انجام رسید. بدین منظور دو مدل بهینهسازی برای تهیۀ برنامۀ آبیاری محصولات فوق در طول دورۀ رشد و با دور زمانی10 روزه با هدف حداکثر کردن عملکرد بر اساس شرایط اقلیمی مربوط به خشکسالی سال آبی 78-1377 توسعه یافت. نتایج نشان میدهد که رابطۀ جدید FAO عملکرد کمتری را برای محصولات در شرایط تنش آبی ارائه میدهد. اما از طرفی توزیع آب آبیاری طی دوره رشد یکنواختتر بوده است.
مقاله پژوهشی
امیر صمدی؛ محمدهادی داودی؛ ابراهیم امیری تکلدانی؛ حسن رحیمی
چکیده
در مطالعات صحرایی، تشخیص مکانیزم گسیختگی طاق‌های آویزان پدیده آمده در سواحل رودخانه‌ها ممکن نیست و از این‌رو، این نوع گسیختگی شایع سواحل رودخانه‌ها به صورت آزمایشگاهی بررسی شد. بدین منظور دو نمونه خاک مستعد تشکیل طاق آویزان از سواحل رودخانه‌های داخلی تهیه شده و آزمایش‌های گوناگون برای تعیین مشخصات فیزیکی، شیمیایی، و مکانیکی ...
بیشتر
در مطالعات صحرایی، تشخیص مکانیزم گسیختگی طاق‌های آویزان پدیده آمده در سواحل رودخانه‌ها ممکن نیست و از این‌رو، این نوع گسیختگی شایع سواحل رودخانه‌ها به صورت آزمایشگاهی بررسی شد. بدین منظور دو نمونه خاک مستعد تشکیل طاق آویزان از سواحل رودخانه‌های داخلی تهیه شده و آزمایش‌های گوناگون برای تعیین مشخصات فیزیکی، شیمیایی، و مکانیکی آنها انجام پذیرفت. از هر یک از نمونهها، سه بلوک خاک با تراکمهای مختلف ایجاد و عملیات زیرشویی ناشی از جریان آب رودخانه تا زمان وقوع گسیختگی در طاق آویزان به صورت دستی انجام گردید و وضعیت پایداری بلوک خاک آویزان در هر گام ارزیابی شد. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که دستکم برای شرایط آزمایشگاهی این تحقیق، مکانیزم گسیختگی طاقیشکل غالب از نوع چرخشی است که این موضوع با الگوی تخریب طاق‌های آویزان در سواحل رودخانه کردان نیز مطابقت دارد. علاوه بر آن، مکانیزم گسیختگی در خاک چسبندة CL پیشرونده و همراه با توسعة ترک کششی است در حالی که در خاک غیرچسبندة ML، مکانیزم گسیختگی به صورت لحظهای است و تغییرشکل چندانی در قسمت فوقانی بلوک خاک مشاهده نمیشود.
مقاله پژوهشی
علیرضا توگلی
چکیده
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و سطوح تکآبیاری بر عملکرد دو رقم جو دیم، تحقیقی بر پایة طرح بلوک‌های کامل تصادفی و به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در سه تکرار و به مدت دو سال زراعی (85–1383) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم، مراغه به اجرا درآمد. سه تاریخ کاشت (کرت اصلی) و پنج مدیریت تخصیص تکآبیاری (کرت فرعی) برای دو رقم جو (کرت فرعی فرعی) ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و سطوح تکآبیاری بر عملکرد دو رقم جو دیم، تحقیقی بر پایة طرح بلوک‌های کامل تصادفی و به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در سه تکرار و به مدت دو سال زراعی (85–1383) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم، مراغه به اجرا درآمد. سه تاریخ کاشت (کرت اصلی) و پنج مدیریت تخصیص تکآبیاری (کرت فرعی) برای دو رقم جو (کرت فرعی فرعی) بررسی شد. عملکرد دانه، کاه و کلش و عملکرد زیست توده در شرایط گزاره‌‌های مختلف تکآبیاری برای ارقام جو دیم بررسی شد. تابع تولید جو در شرایط کل آب کاربردی (مجموع بارش و آب آبیاری) برآورد شد. هر چند رابطة آب کاربردی – عملکرد یک رابطة خطی است اما تفاوت اثربخشی زمان تخصیص و کاربرد آب آبیاری را بیان میکند. بر اساس نتایج این تحقیق و با در نظر گرفتن تاثیر شاخص روز- درجه رشد با اعمال آبیاری محدود پاییزه و نیز تغییرات عملکرد دانه و کاه و کلش، نشان داده شد که مناسبترین برنامة آبیاری محدود ارقام جو دیم شامل: تکآبیاری زمان کاشت و یک آبیاری حداقل در طول دورة ظهور سنبله تا گل‌دهی به عنوان برنامة آبیاری بهاره برای ارقام جو دیم است. اثربخشی تکآبیاری زمان کاشت در استقرار گیاه، جلو افتادن دورة رشد، پنجه‌زنی گیاه و کاهش اثر خسارت سرما، زودرسی و بهبود اجزای عملکرد و عملکرد محصول است. میزان افزایش عملکرد در این شرایط (میانگین 3794 کیلوگرم در هکتار) افزون بر سه برابر شرایط دیم (میانگین 1170 کیلوگرم در هکتار) است. افزایش عملکرد ناشی از تکآبیاری بهاره نسبت به شرایط دیم، بیش از 1000 کیلوگرم در هکتار است و این افزایش عملکرد ناشی از بهبود ظرفیت آب خاک در فاز زایشی و بهبود اجزای عملکرد (خصوصاً وزن هزار دانه) است. بنابراین وقتی که حد بهینه تکآبیاری با مدیریت مناسب زراعی ترکیب شود، عملکرد جو به طور چشمگیر افزایش می‌یابد.
مقاله پژوهشی
مجید قرآن خوان؛ ایران محمدپور؛ مهدی مدندوست؛ محمود دژم
چکیده
موز جزء میوه‌های فرازگرا است و کنترل فرایندهای مربوط به رسیدن آن در کاهش ضایعات این میوه مؤثر است. در این آزمایش تأثیر تیمارهای آماده‌سازی و بسته‌بندی شامل: کیسه پلاستیکی، واکس خوراکی + کیسة پلاستیکی،کیسة پلاستیکی + پرمنگنات‌پتاسیم (دو یا چهار گرم به ازای هر کیلوگرم میوه)،واکس + کیسة پلاستیکی + پرمنگنات‌پتاسیم در مدت پنج هفته ...
بیشتر
موز جزء میوه‌های فرازگرا است و کنترل فرایندهای مربوط به رسیدن آن در کاهش ضایعات این میوه مؤثر است. در این آزمایش تأثیر تیمارهای آماده‌سازی و بسته‌بندی شامل: کیسه پلاستیکی، واکس خوراکی + کیسة پلاستیکی،کیسة پلاستیکی + پرمنگنات‌پتاسیم (دو یا چهار گرم به ازای هر کیلوگرم میوه)،واکس + کیسة پلاستیکی + پرمنگنات‌پتاسیم در مدت پنج هفته انبارداری در سردخانه (14 درجه سلسیوس) بر کیفیت و خصوصیات میوه موز رقم کاوندیش بررسی شد. در فواصل زمانی8، 16، 24، 32، و40 روز پس از انبارکردن نمونه‌برداری و شاخص‌های رسیدگی میوه شامل: سفتی گوشت،مواد جامد انحلالپذیر، pH آب میوه، کل کربوهیدرات‌ها، تانن، میزان ترکیبات فنلی کل، و قندهای پنتوز اندازهگیری شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار(هرتکرار شامل 4 میوه) و مقایسه میانگین‌ها با آزمون دانکن انجام شد. نتایج نشان میدهد که تغییرات در رسیدن میوه‌های شاهد نگهداری شده در هوای آزاد شامل: افزایش در میزان مواد جامد انحلالپذیر و قندهای پنتوز، کاهش در pH آبمیوه، سفتی گوشت، درصد گسی، و میزان ترکیبات فنلی معنی‌داری است. کاربرد تیمارهای واکس+ کیسه پلاستیکی و واکس+ کیسه پلاستیکی+ پرمنگنات پتاسیم به طور معنی‌داری موجب کند شدن فرایند رسیدن می‌شود. تیمارهای واکس+ کیسه پلاستیکی+ چهار گرم پرمنگنات پتاسیم بیشترین تأثیر را در جلوگیری از افزایش میزان مواد جامد انحلالپذیر، قندهای پنتوز و کاهش pH آبمیوه، سفتی گوشت، درصد گسی و میزان ترکیبات فنلی دارند. همچنین تیمار پرمنگنات پتاسیم +کیسه پلاستیکی و واکس با جلوگیری از تأثیر اتیلن، سبب تأخیر در رسیدگی میوه‌های موز می‌شود.
مقاله پژوهشی
پروین شرایعی
چکیده
این تحقیق با هدف تعیین بهترین دمای نگهداری ارقام خربزه (قصری، خاقانی، تاشکندی) و انتخاب مناسبترین غلظت و زمان غوطهوری در امولسیون روغن آفتابگردان و بیکربنات سدیم اجرا شد. واریتههای مختلف خربزه پس از برداشت و پس از آنکه فرآیندهای مقدماتی حداقل (سردکردن مقدماتی و سورت کردن) روی آنها اجرا شد، با استفاده از امولسیون روغن آفتابگردان ...
بیشتر
این تحقیق با هدف تعیین بهترین دمای نگهداری ارقام خربزه (قصری، خاقانی، تاشکندی) و انتخاب مناسبترین غلظت و زمان غوطهوری در امولسیون روغن آفتابگردان و بیکربنات سدیم اجرا شد. واریتههای مختلف خربزه پس از برداشت و پس از آنکه فرآیندهای مقدماتی حداقل (سردکردن مقدماتی و سورت کردن) روی آنها اجرا شد، با استفاده از امولسیون روغن آفتابگردان با غلظتهای 3 و 5 درصد و بیکربنات سدیم صفر و 2 درصد به مدت 5 و 10 دقیقه تیمار شدند. همة نمونهها به همراه شاهد در سردخانه با دماهای 1، 5، 10، 18، و 25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 90 تا 95 درصد به مدت 45 روز نگهداری شدند. بلافاصله پس از برداشت و هر 15 روز یک بار صفات کمی و کیفی (درصد پوسیدگی، درصد کاهش وزن، میزان سرمازدگی، درصد مواد جامد انحلالپذیر، سفتی بافت و میزان قند) و در پایان ماه نگهداری ارزیابی حسی انجام شد. نتایج نشان میدهد که غوطهوری در امولسیون 3 درصد روغن گیاهی آفتابگردان حاوی بیکربنات سدیم 2 درصد به مدت 10دقیقه، غوطهوری در امولسیون 5 درصد روغن گیاهی آفتابگردان حاوی بیکربناتسدیم2 درصد به مدت 5 دقیقه، وغوطهوری در امولسیون 5 درصد روغن گیاهی آفتابگردان حاوی بیکربنات سدیم 2 درصد به مدت10 دقیقه به ترتیب باعث حفظ بهتر خصوصیات کمی و کیفی در رقم خاقانی شدند و ارقام تاشکندی و قصری به ترتیب در مقامهای بعدی قرار گرفتند. حفظ صفات کمی و کیفی در رقم خاقانی در دماهای 1 و 5 درجه سلسیوس و در ارقام تاشکندی و قصری در دمای10 درجه سلسیوس از سایر دماها بهتر بود.
مقاله پژوهشی
نعیمه خزایی؛ محمد جوکی؛ امیرحسین الهامی راد؛ حمید توکلی پور؛ سعید محمدزاده
چکیده
در این بررسی تأثیر استفاده از شیرینکنندۀ آسه‌سولفام K بر ماندگاری آسپارتام در نوشابۀ رژیمی نوع کولا ارزیابی شده است. از آنجا که آسه‌سولفام K پایداری مطلوبی در دماهای بالا دارد، در این بررسی اثر استفاده از مخلوط دو شیرینکننده بر پایداری حرارتی آسپارتام در نوشابه رژیمی نوع کولا نیز بررسی شد. به این منظور نوشابۀ کولای حاوی ...
بیشتر
در این بررسی تأثیر استفاده از شیرینکنندۀ آسه‌سولفام K بر ماندگاری آسپارتام در نوشابۀ رژیمی نوع کولا ارزیابی شده است. از آنجا که آسه‌سولفام K پایداری مطلوبی در دماهای بالا دارد، در این بررسی اثر استفاده از مخلوط دو شیرینکننده بر پایداری حرارتی آسپارتام در نوشابه رژیمی نوع کولا نیز بررسی شد. به این منظور نوشابۀ کولای حاوی دو شیرینکننده با نسبت وزنی 1:1 فرموله شد و پس از آزمونهای کنترل کیفی به همراه نوشابۀ حاوی آسپارتام به تنهایی، به عنوان شاهد، به مدت 6 ماه در سه دمای یخچال (4 درجه سلسیوس)، محیط (25 درجه سلسیوس)، و آون (40 درجه سلسیوس) قرار داده شدند. غلظت آسپارتام باقی مانده در نوشابه، هر 15 روز یک بار با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی یونی با کارایی بالا اندازهگیری شد. نتایج آماری به دست آمده ماندگاری بهتر آسپارتام را در نوشابههای رژیمی حاوی آسه‌سولفام K نشان داد. معادلات سینتیکی برای واکنش تجزیه آسپارتام از نوع معادلات مرتبۀ اول نوشته شد و نتایج زمان نیمهعمر آسپارتام با استفاده از معادلات سینتیکی، ماندگاری بهتر آن را در نوشابههای حاوی آسه‌سولفام Kتأیید کرد. انرژی اکتیواسیون واکنش تجزیۀ آسپارتام از طریق نوشتن معادلات آرنیوس محاسبه شد؛ مقدار این انرژی در نوشابۀ فاقد آسه‌سولفام K بیشتر بود که به نوبۀ خود تأثیر شدیدتر دما بر واکنش تجزیه آسپارتام و افزایش پایداری حرارتی آسپارتام را در مخلوط با آسه‌سولفام K نشان میدهد.
مقاله پژوهشی
زهرا شیخ الاسلامی؛ مهدی کریمی
چکیده
هر فرد روزانه برای حفظ سلامتی و کمک به فعالیت دستگاه گوارش و پیشگیری از سرطان روده بزرگ باید 35-25 گرم فیبر رژیمی مصرف کند. این ماده در میوه‌ها و سبزی‌ها وجود دارد اما از طریق اضافه کردن مقدار سبوس (حاوی سلولز) به نان نیز تأمین می‌شود. سودمندی سبوس به دلیل داشتن مقدار قابل توجهی اسیدفیتیک، که مانع جذب عناصر معدنی مهم مثل آهن، ...
بیشتر
هر فرد روزانه برای حفظ سلامتی و کمک به فعالیت دستگاه گوارش و پیشگیری از سرطان روده بزرگ باید 35-25 گرم فیبر رژیمی مصرف کند. این ماده در میوه‌ها و سبزی‌ها وجود دارد اما از طریق اضافه کردن مقدار سبوس (حاوی سلولز) به نان نیز تأمین می‌شود. سودمندی سبوس به دلیل داشتن مقدار قابل توجهی اسیدفیتیک، که مانع جذب عناصر معدنی مهم مثل آهن، کلسیم، روی و ... می‌شود، مورد تردید است. اگر میزان اسیدفیتیک سبوس قبل از اضافه کردن به آرد کاهش یافته باشد یا در حین فرایند پخت نان کاهش یابد، می‌تواند به عنوان منبع غنی فیبر و بدون اثر زیانآور اسیدفیتیک به نان اضافه شود. در این تحقیق تیمار خیساندن سبوس در آب، استفاده از خمیر ترش، و افزودن پودر مالت جهت کاهش میزان اسیدفیتیک به کار گرفته شد. میزان اسیدفیتیک سبوس و نان حاصل ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که در مقایسه با خمیر و نان شاهد تیمارها سبب کاهش معنی‌دار اسیدفیتیک خمیر و نان بربری حاصل از آن خمیر می‌شوند. کمترین میزان اسیدفیتیک در خمیر و نان مربوط به تیمار استفاده از 4 درصد پودر مالت و بیشترین میزان اسیدفیتیک مربوط به تیمار شاهد به دست آمد. اما چون استفاده از 4 درصد آرد مالت به خواص کیفی نان لطمه می‌زند استفاده از تیمار 10 درصد خمیر ترش یا 2 درصد آرد مالت تیمارهای بهینه انتخاب شدند.
مقاله پژوهشی
محمدحسین سعیدی راد؛ باقر عمادی؛ مجتبی ناصری؛ سعید ظریف نشاط
چکیده
زیرة سبز گیاهی یکساله و مستعد برای مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. زیرة سبز به صورت دو مرحله‌ای و ابتدا با دست برداشت می شود؛ و پس از خشک شدن و کوبش، جداکردن و تمیزکردن محصول با استفاده از غربال‌های دستی انجام می‌گیرد. در این پژوهش تأثیر عوامل مؤثر بر جداکردن و تمیز کردن ماشینی دانه‌های زیره پس از کوبش، با استفاده از یک دستگاه ...
بیشتر
زیرة سبز گیاهی یکساله و مستعد برای مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. زیرة سبز به صورت دو مرحله‌ای و ابتدا با دست برداشت می شود؛ و پس از خشک شدن و کوبش، جداکردن و تمیزکردن محصول با استفاده از غربال‌های دستی انجام می‌گیرد. در این پژوهش تأثیر عوامل مؤثر بر جداکردن و تمیز کردن ماشینی دانه‌های زیره پس از کوبش، با استفاده از یک دستگاه کمباین آزمایشی غلات بررسی شد. در آزمایشها، اثر نوع کاه‌بر، سرعت جریان هوا، زاویة پرههای الک و زاویة قرارگیری الک نسبت به سطح افق بر درصد وزنی دانه‌های خارج شده از انتهای کاه‌بر، دانه‌های خارج شده از انتهای سیستم تمیزکننده و کاه و کلش موجود در مخزن دانه بررسی شد. نتایج نشان داد که سرعت جریان هوا، زاویة پرههای الک و همچنین زاویة قرارگیری الک نسبت به سطح افق بر درصد وزنی دانه‌های خارج شده از انتهای سیستم تمیزکننده و کاه و کلش موجود در مخزن دانه تأثیر معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد دارند و دانه‌های خارج شده از انتهای کاه‌بر تنها تحت تأثیر نوع کاه‌بر قرار می‌گیرد.
