ابوالفضل ناصری؛ محمدرضا نیشابوری
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1387، ، صفحه 137-152
چکیده
طراحی، ارزیابی، و مدیریت آبیاری جویچه‌ای در مزرعه مبتنی بر مشخصه‌های نفوذ آب در خاک است. تغییرات نفوذ آب در جویچههای آبیاری تابع تغییرات عاملهایی مختلف است و بدین جهت نفوذ فرایندی پیچیده خواهد بود و مدلسازی آن به ویژه برای تمام سطح مزرعه دشوار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرهای مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای فرصت ...
بیشتر
طراحی، ارزیابی، و مدیریت آبیاری جویچه‌ای در مزرعه مبتنی بر مشخصه‌های نفوذ آب در خاک است. تغییرات نفوذ آب در جویچههای آبیاری تابع تغییرات عاملهایی مختلف است و بدین جهت نفوذ فرایندی پیچیده خواهد بود و مدلسازی آن به ویژه برای تمام سطح مزرعه دشوار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرهای مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای فرصت نفوذ، رطوبت اولیة خاک، عمق جریان آب در جویچه، سطح مقطع جریان، محیط خیسشده، و کمّیسازی میزان مشارکت این متغیرها در تغییرات نفوذ آب در جویچه در سطح مزرعه اجرا شده است. آزمایش‌های مزرعهای برای جمع‌آوری دادههای مشاهداتی در مزرعهای به ابعاد 130×70 متر در 58 واحد آزمایشی در تابستان 1381 و اندازه‌گیری نفوذ آب در جویچه با روش جویچه مسدود اجرا شده است. بر مبنای یافتههای این پژوهش، سهم اثر مستقیم فرصت نفوذ، سطح مقطع جریان،رطوبت اولیة خاک،محیط خیسشده، و عمق جریان به ترتیب برابر 4/97، 0/42، 5/36، 0/15، و 0/12 درصد اثرهای کل این متغیرهاست. ترتیب اثرهای کل متغیرها بر نفوذ تجمعی در سطح مزرعه به صورت فرصت نفوذ، عمق جریان آب در جویچه، رطوبت اولیة خاک، سطح مقطع جریان، و محیط خیسشده بود. با بررسی سهم اثرهای مستقیم و غیرمستقیم متغیرها بر نفوذ تجمعی، فرصت نفوذ، رطوبت اولیه خاک، و سطح مقطع جریان به عنوان مولفههای اصلی نفوذ تجمعی از جویچه آبیاری تشخیص داده شدند. بر این مبنا، با استفاده از روشهای آماری یک مدل غیرخطی برای توصیف نفوذ تجمعی از سطح مزرعه با دادههای اندازهگیریشده به دست آمد. این مدل حدود 89 درصد از تغییرات نفوذ تجمعی از سطح مزرعه را توجیه میکند.
