نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری
2 دانشیار دانشکده آب و خاک دانشگاه تهران
3 استادیار دانشکده مهندسی آب و خاک دانشگاه تهران
4 مشاور عالی در مسائل آبیاری و زهکشی کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران
چکیده
با ارزیابی عملکرد سیستم‌های زهکشی اجراشده و بررسی نقاط قوت و ضعف آنها، می‌توان زمینهای به وجود آورد تا
برنامهریزان و طراحان نگاهی جامعتر برای طراحی بهینه در طرح‌های آینده داشته باشند. این مطالعه، روی شبکة زهکشی در حال بهرهبرداری در منطقة بهشهر اجرا شد. محل اجرای آزمایش شامل سه واحد است. برای ارزیابی عملکرد سیستم زهکشی، دبی و سطح ایستابی بین زهکش‌ها به مدت سه ماه در فصل پاییز سال 1383 اندازه‌گیری شد. برای ایجاد رابطه بین بار هیدرولیکی و دبی برای هر واحد از یک معادلة درجة دوم مشابه فرمول هوخهات استفاده شد. با استفاده از این رابطه، هدایت هیدرولیکی و عمق معادل واقعی مزرعه بهدست آمد. مقدار هدایت هیدرولیکی محاسبهشده برای هر سه واحد بین 4/1 تا 4/2 متر در روز بود که بیشتر از مقدار هدایت هیدرولیکی طراحی (6/0 متر در روز) است. همچنین مقادیر عمق معادل
بهدست آمده نشان داد که ظاهراً زهکش روی لایة غیر قابل نفوذ قرار گرفته است. با استفاده از رابطة گلوور- دام، معادلة افت سطح ایستابی نسبت به زمان بهدست آمد. با استفاده از این رابطه، ضریب عکس‌العمل و آبدهی ویژه واقعی مزرعه محاسبه شد. بر اساس نتایج بهدست آمده، مقدار متوسط ضریب عکس‌العمل واقعی مزرعه 08/0 و بیشتر از مقدار در نظر گرفته شده در مرحله طراحی (04/0) است، در حالیکه مقدار متوسط آبدهی ویژه محاسبهشده 7/5 درصد و کمتر از مقدار در نظر گرفته شده در هنگام طراحی (7/7 درصد) است. فاصلة زهکش‌ها از یکدیگر بر اساس نتایج بهدست آمده بین 30 تا 39 متر تخمین زده شد که از فاصله زهکش‌های اجرا شده (75 متر) کمتر است.
عنوان مقاله [English]
Field Evaluation of Subsurface Drainage Design Parameters for a Rain Drainage Network in Behshahr, Iran
چکیده [English]
Evaluating drainage systems, exploring their strengths and weaknesses, provides a comprehensive perspective to designers and organizers for optimum design and implementation of guidelines for the future. This study was conducted at an experimental site consisting of three plots on a subsurface drainage network under operation in Behshahr, a coastal region in northern Iran. To evaluate system performance, discharge rates from laterals and the depth of water table between laterals were monitored for a period of three months during the autumn. A second degree equation similar to the Hooghoudt formula was developed to show the relation between the hydraulic head and discharge rate. This equation was used to estimate the hydraulic conductivity (K) and equivalent depth (d) of the impermeable layer. The obtained K for the three plots ranged from 1.4 to 2.4 md-1, which was greater than the design value. This analysis also showed that the laterals were placed on the permeable layer. The Glover-Dumm equation was used to show the rate of water table fall and to calculate the specific yield and reaction factor. Based on these results, the actual was 8%, which is greater than the design value of 4%, and the average obtained was 5.7%, compared to the design value of 7.7%. From these results, it can be concluded that the lateral spacing was overestimated.
کلیدواژه‌ها [English]
- Discharge Rate
- Steady and Unsteady Flow States
- Water Table Fall
)