خدیجه خوش طینت؛ پرویز کاوسی؛ پروین زندی
دوره 7، شماره 4 ، اسفند 1385، ، صفحه 59-70
چکیده
چیپس سیبزمینی یکی از محصولات عمده تولید شده به روش سرخ کردن عمیق است و عمدتاً کودکان و نوجوانان آن را مصرف می‌کنند. بنابراین، استفاده از روغن سرخکردنی مناسب و ماندگاری چیپس‌تولیدی اهمیتی خاص دارد. هدف از این پژوهش، تعیین عمر انباری (Shelf - life) چیپس سیبزمینی سرخ ...
بیشتر
چیپس سیبزمینی یکی از محصولات عمده تولید شده به روش سرخ کردن عمیق است و عمدتاً کودکان و نوجوانان آن را مصرف می‌کنند. بنابراین، استفاده از روغن سرخکردنی مناسب و ماندگاری چیپس‌تولیدی اهمیتی خاص دارد. هدف از این پژوهش، تعیین عمر انباری (Shelf - life) چیپس سیبزمینی سرخ شده در دو روغن فرموله‌شده: فرمول یک (پالم اولئین و آفتابگردان 50:50) و فرمول دو (پالم اولئین، آفتابگردان و تخم پنبه 50 : 25 :25) در دو دمای 26 و 60درجة سانتیگراد تا زمان عبور یکی از ویژگیهای روغن استخراجی چیپس (عدد پراکسید، عدد اسیدی، درصد کل ترکیبات قطبی یا TPC، و فریتست) از حد دورریز است. چیپس سرخشده در روغنهای فرموله شده و شاهد (یک نمونه روغن سرخکردنی هیدروژنه تولید داخل) توسط 40 ارزیاب آموزش ندیده با آزمون لذت بخشی (Hedonic) 5 درجه‌ای ارزیابی حسی شد. عمر انباری چیپس تولیدی در هر دو روغن فرموله شده با نگهداری در دو دما بر اساسTPC مشخصشد. به این ترتیب عمر انباری چیپس سرخ شده در فرمول یک و نگهداری شده در دو دمای 26 و 60 درجة سانتیگراد به ترتیب 11 و 5/9 روز در مقابل 5/7 و 5/1 روز برای چیپس فرمول دو بود. ارزیابی حسی چیپسهای تولیدی تفاوت معنیداری را بین روغنهای فرموله شده و شاهد نشان نداد (123/0 r =). با در نظر گرفتن عمر مفید سرخ کردن (fry-life)، عمر انباری چیپس تولیدی، ارزیابی‌حسی، ارزش تغذیهای و جنبه اقتصادی تولید، فرمول یک رتبه بهتری را کسب کرد (شاهد < فرمول2< فرمول1). در مجموع، با توجه به وجود 20 درصد اسید چرب ترانس در روغن شاهد و فقط 6/0 و 24/0 درصد در فرمولهای 1 و 2، و با توجه به ارزش تغذیهای (نسبت اسید چرب چندغیراشباعی به مجموع اسیدهای چرب ترانس و اشباع) پایینتر آن (روغن‌شاهد 35/0 در مقابل 35/1 برای فرمول یک و 09/1 برای فرمول دو) و نیز با در نظر گرفتن تفاوت 6 ساعت عمر مفید سرخکردن و هزینه هیدروژناسیون در مقابل روغنهای فرموله شده به روش مخلوط کردن، میتوان فرمول 1 را به عنوان جایگزین مناسب برای روغن سرخکردنی هیدروژنه معرفی کرد.
سیدهادی پیغبردوست؛ مریم جعفرزاده مقدم؛ صدیف آزادمرد دمیرچی؛ رویا آقاقلی زاده
چکیده
بزرک منبع غنی از اسیدهای چرب ضروری امگا 3، لیگنانها، فیبر رژیمی و آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی نظیر توکوفرول است و به دلیل اثر سودمند آن در پیشگیری از برخی بیماریها به عنوان افزودنی سلامتبخش یا فراسودمند در غنیسازی موادغذایی بهکار میرود. نان، ماده غذایی پرمصرف در سبد غذایی مردم ایران است و غنیسازی آن با آرد دانۀ ...
بیشتر
بزرک منبع غنی از اسیدهای چرب ضروری امگا 3، لیگنانها، فیبر رژیمی و آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی نظیر توکوفرول است و به دلیل اثر سودمند آن در پیشگیری از برخی بیماریها به عنوان افزودنی سلامتبخش یا فراسودمند در غنیسازی موادغذایی بهکار میرود. نان، ماده غذایی پرمصرف در سبد غذایی مردم ایران است و غنیسازی آن با آرد دانۀ بزرک، فرصتی مناسب برای بهرهمندی از مزایای تغذیهای فوقالذکر را مهیا میکند. در این پژوهش، تأثیر افزودن پودر دانۀ بزرک بر خصوصیات رئولوژیکی خمیر، با استفاده از آزمونهای فارینوگرافی و اکستنسوگرافی، بررسی شد. نتایج نشان میدهد که افزودن آرد بزرک به آرد نانوایی باعث افزایش توان آرد برای جذب آب، درجه سست شدن خمیر، و عدد کیفی فارینوگراف میشود. پایداری خمیر در برابر مخلوط کردن، با افزودن آرد بزرک به مقدار بیش از 5 درصد، کاهش نشان میدهد. نتایج آزمون اکستنسوگرافی نشان میدهد که با بالا رفتن نسبت افزایش آرد بزرک، مقاومت بیشینه خمیر در برابر کشش افزایش ولی کششپذیری خمیر و انرژی لازم برای کشش کاهش مییابد. در مجموع میتوان نتیجه گرفت که افزودن آرد دانۀ بزرک به آرد گندم، با اینکه مزایای تغذیهای به همراه دارد خواص رئولوژیکی خمیر را کاهش میدهد. این امر در تولید نان حجیم باید مد نظر قرار گیرد تا همراه با آرد بزرک از عوامل تقویتکننده شبکه گلوتن، مثل مواد بهبوددهنده آرد استفاده شود.
سید حبیب الله هاشمی فرد دهکردی؛ مرتضی الماسی؛ محمد مهران زاده
چکیده
بهمنظور طراحی تجهیزات نگهداری وانبارداری میوة انار، گرمای ویژه و هدایت گرمایی قسمتهای مختلف (پوست،پی،دانه و هسته) انار (رقم آلک) در گسترة رطوبتی 2/34 درصدتا 1/80 درصد (بر پایة تر) وچهار دمای (13،8،3، و 18) درجه سلسیوس بررسی شد. روش مخلوط برای اندازهگیری گرمای ویژه، روش پراب برای تعیین هدایت حرارتی پوست و پی انار، و روش سیم داغ برای ...
بیشتر
بهمنظور طراحی تجهیزات نگهداری وانبارداری میوة انار، گرمای ویژه و هدایت گرمایی قسمتهای مختلف (پوست،پی،دانه و هسته) انار (رقم آلک) در گسترة رطوبتی 2/34 درصدتا 1/80 درصد (بر پایة تر) وچهار دمای (13،8،3، و 18) درجه سلسیوس بررسی شد. روش مخلوط برای اندازهگیری گرمای ویژه، روش پراب برای تعیین هدایت حرارتی پوست و پی انار، و روش سیم داغ برای اندازهگیری هدایت حرارتی دانة انار به کار گرفته شد. بررسیها نشان داد که با افزایش دما و رطوبت، گرمای ویژه به طور خطی برای دانه، پوست، و پی انار در محدوده 127/1 تا 789/2، 516/1 تا 411/3 ، 931/0 تا 066/3 کیلوژول برکیلوگرمدرجه سلسیوس افزایش می یابد. مقادیر هدایت گرمایی برای پوست، پی، و دانه به ترتیب در محدودة 1524/0 تا 4218/0، 1481/0 تا 451/0، و 131/0 تا 4204/0 وات بر مترکلوین تعیین شد، آنالیز واریانس نشان داد که مقدار رطوبت و دما تأثیر معنیداری بر گرمای ویژه و هدایت گرمایی تمامی قسمتهای انار دارند، هرچند اثر مقدار رطوبت، در مقایسه با دما، بیشتر است. برای پیشبینی تغییرات گرمای ویژه و هدایت حرارتی انار برحسب تابعی از دما و رطوبت، از مدلهای رگرسیون با مقادیر بالای استفاده شد.
حمیدرضا سالمی؛ علیرضا توکلی
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1386، ، صفحه 61-74
چکیده
به منظور بهبود بهرهوری آب آبیاری در تولید دانه ارقام برنج، پژوهشی طی دو سال زراعی 81-1380 و 82-1381 به صورت طرح آماری کرت‌های خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات شهید فزوه اصفهان اجرا شد. سه تیمار میزان آب آبیاری (کرت اصلی) شامل: غرقاب دائم با ارتفاع 5/3 سانتیمتر ...
بیشتر
به منظور بهبود بهرهوری آب آبیاری در تولید دانه ارقام برنج، پژوهشی طی دو سال زراعی 81-1380 و 82-1381 به صورت طرح آماری کرت‌های خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات شهید فزوه اصفهان اجرا شد. سه تیمار میزان آب آبیاری (کرت اصلی) شامل: غرقاب دائم با ارتفاع 5/3 سانتیمتر در تمام دورة فصل رشد (I1)، غرقاب دائم با ارتفاع 2/2 سانتیمتر در تمام دورة فصل رشد (I2)و تیمار غرقاب متناوب 5/1-0 سانتیمتر (I3)با هشت رقم و لاین برنج (کرت فرعی) شامل: گرده محلی، زایندهرود، سازندگی، حسنی شمال، 97-67، 113-67، 47-67 و 72-67 مد نظر قرار گرفتند. در دورة رشد و در پایان فصل رشد، عملکرد دانه و شاخصهای بهرهوری آب برای تیمارهای آبیاری و ارقام مختلف برنج برآورد شد. حداکثر میزان بهرهوری آب مصرفی مربوط به رقم زایندهرود تحت تیمار I3 و به میزان 1/9 کیلوگرم به ازای هر میلیمتر آب است که نسبت به تیمار آبیاری I1 افزایشی برابر 82 درصد نشان میدهد، یعنی با 4/33 درصد کاهش آب مصرفی از طریق اصلاح مدیریت مصرف آب تنها 1/11 درصد افت عملکرد در واحد سطح اتفاق می‌افتد. همین رقم تحت تیمارهای دیگر آبیاری نیز نسبت به بقیه ارقام برتری دارد. بعد از این رقم، لاین 113-67،سازندگی و رقم محلی گرده بیشترین مقدار بهرهوری آب مصرفی را دارا هستند. با توجه به نتایج این پژوهش اعمال آبیاری غرقاب متناوب قابل توصیه است.
حسن مسعودی؛ سید احمد طباطبائی فر؛ علی محمد برقعی؛ محمدعلی شاه بیگ
دوره 7، شماره 2 ، شهریور 1385، ، صفحه 61-74
چکیده
تعیین خواص مختلف سیبهای تولیدی درکشور جهت استفاده در طراحی ماشینهای برداشت، فرآوری و حمل و نقل و بهبود خطوط فرآوری در راستای کاهش ضایعات و افزایش کیفیت ضروری است. در این تحقیق با انجام آزمون نفوذسنجی و آزمون فشارتک محوری بر روی سه رقم سیب صادراتی به نامهای گلدن دلیشز، رد دلیشز و گرانی اسمیت، مقادیر ضریب الاستیسیته ظاهری، ...
بیشتر
تعیین خواص مختلف سیبهای تولیدی درکشور جهت استفاده در طراحی ماشینهای برداشت، فرآوری و حمل و نقل و بهبود خطوط فرآوری در راستای کاهش ضایعات و افزایش کیفیت ضروری است. در این تحقیق با انجام آزمون نفوذسنجی و آزمون فشارتک محوری بر روی سه رقم سیب صادراتی به نامهای گلدن دلیشز، رد دلیشز و گرانی اسمیت، مقادیر ضریب الاستیسیته ظاهری، نیروی نفوذ و انرژی نفوذ، تنش گسیختگی، کرنش گسیختگی، انرژی گسیختگی و چقرمگی تعیین شدند. در آزمون نفوذسنجی برای ارقام گلدن دلیشز، رد دلیشز و گرانی اسمیت به ترتیب، مقدار ضریب الاستیسیته ظاهری برابر با 554/0 ، 702/0 و976/0 مگاپاسکال، مقدار نیروی نفوذ برابر با 763/14، 698/18 و 002/26 نیوتن و مقدار انرژی نفوذ برابر با 796/28، 758/43 و 231/58 میلی ژول به دست آمد. در آزمون فشارتک محوری برای سیبهای گلدن دلیشز، رد دلیشز و گرانی اسمیت به ترتیب مقدار ضریب الاستیسیته ظاهری برابر با 446/1، 773/1 و842/2 مگاپاسکال، تنش گسیختگی برابر با 177/0، 123/0 و 247/0 مگاپاسکال، کرنش گسیختگی برابر با 526/11، 937/6 و 023/9 درصد، انرژی گسیختگی برابر با 363/10، 143/5 و 238/12 میلی ژول و مقدار چقرمگی برابر با 009/0 ، 004/0 و 010/0 میلی ژول بر میلیمتر مکعب به دست آمد. نتایج تجزیه واریانس مقادیر خواص مکانیکی برای آزمونهای نفوذسنجی و فشار تک محوری نشان داد که در هر دو آزمون تأثیر رقم بر میانگین تمامی پارامترها در سطح یک درصد معنیدار بود. در حالیکه تأثیر موقعیت و اثر متقابل رقم در موقعیت معنیدار نبود.
فاطمه حبیبی؛ آسیه یحیی زاده
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر نوع و ساختار اجزای نشاسته بر کیفیت پخت ارقام مختلف برنج ایرانی است. شش رقم متداول برنج ایرانی شامل: طارم، دمسیاه، سالاری، حسن سرائی، دم‌زرد و دمسفید پس از برداشت، خشک شدن و تنظیم رطوبت، سفید شدند. برنج سفید و آرد حاصل از این ارقام در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بررسی شد. ابتدا خصوصیات ...
بیشتر
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر نوع و ساختار اجزای نشاسته بر کیفیت پخت ارقام مختلف برنج ایرانی است. شش رقم متداول برنج ایرانی شامل: طارم، دمسیاه، سالاری، حسن سرائی، دم‌زرد و دمسفید پس از برداشت، خشک شدن و تنظیم رطوبت، سفید شدند. برنج سفید و آرد حاصل از این ارقام در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بررسی شد. ابتدا خصوصیات نشاسته شامل میزان آمیلوز، نمرۀژلاتینی شدن و قوام ژل اندازهگیری شد. خصوصیات ساختمان پلیمری آمیلوز و آمیلوپکتین با دستگاههای الکتروفورز مویینه و کروماتوگرافی بر اساس اندازه بررسی شد. این ارقام از نظر میزان آمیلوز، نمرۀ ژلاتینی شدن و قوام ژل تفاوت معنیداری با هم نداشتند اما از نظر مقادیر آمیلوز و آمیلوپکتین انحلالپذیر در آب داغ، درجۀ پلیمری شدن آمیلوز و آمیلوپکتین، تفاوت معنیداری در سطح احتمال 1 درصد نشان دادند. با بررسی ساختار نشاسته با روش کروماتوگرافی بر اساس اندازه، مشخص شد که در ارقام حسن سرائی، طارم و دمسیاه، میزان آمیلوز انحلالپذیر در آب داغ کمتر است تا در ارقام دمسفید و سالاری. در این تحقیق ساختار آمیلوپکتین پس از هیدرولیز شدن با آنزیم ایزو آمیلاز و آمیناسیون شاخههای هیدرولیز شده، از نظر درجۀ پلیمری شدن و میزان انتشار طول زنجیر با دستگاه الکتروفورز مویینه بررسی شد. ارقام مورد بررسی از نظر زنجیرهای A، B1، B2و B3و زنجیرهای بلندتر اختلاف معنیداری در سطح احتمال 1 درصد دارند. با استفاده از نتایج الکتروفورز مویین مشخص شد که در رقمهای خوش کیفیتتر مانند دمسیاه زنجیرهای کوتاه (A) با درجۀ پلیمری شدن کمتر، بیشتر است. از نظر زنجیرهای B1و B2تفاوت زیادی بین رقمهای مورد مطالعه مشاهده نشد. بیشترین تفاوت مربوط به زنجیرهای کوتاه A و زنجیرهای B3و بلند است. بنابراین، جهت بررسیهای دقیقتر و دستیابی به دیدگاههای جدید در ارزیابی کیفیت، باید به تفاوتهای ساختمانی پلیمرهای تشکیلدهندة ارقام نیز توجه شود.
صنایع غذایی
ساناز مالک؛ زهرا امام جمعه؛ غلامرضا عسگری؛ امیر رضوان خواه
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی اثر دو ترکیب بیوپلیمری صمغ عربی (GA) و پروتئین آب‌پنیر غلیظ شده (WPC) و مدت زمان اولتراسوند بر پایداری اکسیداتیو روغن خاکشیر در قالب یک امولسیون روغن در آب (O/W) است. تولید امولسیون بر این اساس بوده است: بهینهسازی سطح پاسخبرای 3 فاکتور مستقل، در 3 سطح شامل غلظت صمغ عربی و پروتئین آب‌پنیر 10، 15 و 20 درصد وزنی/وزنی و برای ...
بیشتر
هدف این پژوهش، بررسی اثر دو ترکیب بیوپلیمری صمغ عربی (GA) و پروتئین آب‌پنیر غلیظ شده (WPC) و مدت زمان اولتراسوند بر پایداری اکسیداتیو روغن خاکشیر در قالب یک امولسیون روغن در آب (O/W) است. تولید امولسیون بر این اساس بوده است: بهینهسازی سطح پاسخبرای 3 فاکتور مستقل، در 3 سطح شامل غلظت صمغ عربی و پروتئین آب‌پنیر 10، 15 و 20 درصد وزنی/وزنی و برای اولتراسوند، مدت زمان 0، 15 و 30 ثانیه و اندازهگیری مقادیر پراکسید (میلی اکی والان بر کیلوگرم روغن) بهعنوان پاسخ. نقطه بهینه بر اساس انتخاب کمترین مقدار پراکسید، به این صورت به دست آمد: 19.87 درصد (وزنی/وزنی) پروتئین، 11.08 درصد (وزنی/وزنی) صمغ عربی و 0.1 ثانیه مدت زمان اولتراسوند؛ در این نقطه مقدار اندیس پراکسید، 0.59 میلیاکیوالان بر کیلوگرم روغن پیشبینی شد. اندازه قطرههای امولسیون و پتانسیل زتای نمونه بهینه به ترتیب 916 نانومتر و 48- میلیولت بود. طبق نتایج به دست آمده، هر دو ترکیب پروتئین و صمغ اثر بازدارندگی نسبت به اکسیداسیون نشان دادند اما اعمال تیمار اولتراسوند، باعث افزایش آن شده است. به‌علاوه، تأثیر پروتئین در کنترل اکسیداسیون، بهصورت قابل‌توجهی معنیدار است که میتواند به خاصیت آنتی‌اکسیدانی اجزای آن (بتالاکتوگلوبولین) مربوط باشد. پایداری اکسیداتیو در 28 روز ماندگاری در شرایط تشدید کننده (دمای 50 درجه سلسیوس)، مشخص کرد که استفاده از ترکیب دو بیوپلیمر اشاره شده میتواند جلو اکسیداسیون روغن با غیراشباعی بالا را به‌صورتی چشمگیر بگیرد.
شادی بصیری
چکیده
در این پژوهش عصارة هستة انار با شش حلال با درجات مختلف قطبیت استخراج شد. بازده استخراج، ظرفیتآنتیاکسیدانی و احیاکنندگی، توانایی به دام انداختن رادیکال‌های آزاد، ارزیابی تأثیر آن بر مقاومت حرارتی و شرایط اکسیداسیون روغن بدون آنتیاکسیدان سویا بهعنوان یک سیستم مدل غذایی بهصورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی ...
بیشتر
در این پژوهش عصارة هستة انار با شش حلال با درجات مختلف قطبیت استخراج شد. بازده استخراج، ظرفیتآنتیاکسیدانی و احیاکنندگی، توانایی به دام انداختن رادیکال‌های آزاد، ارزیابی تأثیر آن بر مقاومت حرارتی و شرایط اکسیداسیون روغن بدون آنتیاکسیدان سویا بهعنوان یک سیستم مدل غذایی بهصورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار آنالیز شد. بررسی راندمان عصاره‌گیری نشان میدهد که حلال‌های هگزان و استون به‌ترتیب بالاترین راندمان استخراج را از هسته و کنجاله هسته انار دارند. نتایج بررسی قدرت آنتی‌اکسیدانی احیای یون‌های آهن سه ظرفیتی و همچنین فعالیت به دام انداختن رادیکال‌های آزاد عصاره‌ها، نشان میدهد که عصارة متانولی هستة انار دارای بالاترین قدرت آنتی‌اکسیدانی و آنتی‌رادیکالی در بین سایر عصاره‌ها است. ارزیابی پایداری اکسایشی عصاره‌های استخراجی به روش رنسیمت نشان میدهد که عصارة متانولی هستة انار بهصورت معنیداری پایداری اکسایشی نمونه شاهد را افزایش میدهد.
بهزاد قنبریان علویجه؛ عبدالمجید لیاقت؛ مهدی شرفا؛ سامان مقیمی عراقی
دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1387، ، صفحه 63-80
چکیده
منحنی مشخصة رطوبتی خاک یکی از مهمترین خصوصیات خاک در تعیین ویژگیهای هیدرولیکی از جمله هدایت هیدرولیکی غیر اشباع است. از آنجا که اندازهگیری این ویژگی اجتنابناپذیر است تلاش محققان همواره بر آن بوده تا با روشهای غیرمستقیم، مانند توابع انتقالی و روابط تجربی، دستیابی به این ویژگی خاک را آسان سازند. در این مطالعه با ...
بیشتر
منحنی مشخصة رطوبتی خاک یکی از مهمترین خصوصیات خاک در تعیین ویژگیهای هیدرولیکی از جمله هدایت هیدرولیکی غیر اشباع است. از آنجا که اندازهگیری این ویژگی اجتنابناپذیر است تلاش محققان همواره بر آن بوده تا با روشهای غیرمستقیم، مانند توابع انتقالی و روابط تجربی، دستیابی به این ویژگی خاک را آسان سازند. در این مطالعه با توجه به ارتباط تنگاتنگ بین منحنی مشخصة رطوبتی و منحنی دانه‌بندی خاک و با استفاده از هندسة فرکتالی سعی شد تا رابطه‌ای منطقی بین ابعاد فرکتالی این دو منحنی به‌دست آید تا بر اساس آن بتوان با اندازهگیری منحنی دانه‌بندی خاک به عنوان یک ویژگی سهلالوصول، منحنی رطوبتی خاک را تخمین زد. به همین منظور از 40 نمونه خاک شامل 7 بافت مختلف استفاده شد. پس از آن، دو رابطة لگاریتمی برای تعیین بعد فرکتالی منحنی دانه‌بندی (Dp) و منحنی مشخصه رطوبتی (Ds) بر اساس درصد رس آنها با ضریب همبستگی 96/0 و 93/0 ارائه شد. و سرانجام یک رابطة غیر خطی درجه سه بین دو بعد فرکتالی Ds و Dp با ضریب همبستگی 94/0 به‌دست آمد. برای ارزیابی این رابطه از مشخصات فیزیکی 5 نمونه خاک با بافت مختلف در استان فارس استفاده شد. بدین ترتیب که ابتدا بر اساس بعد فرکتالی محاسبهشده از منحنی دانه‌بندی، بعد فرکتالی مربوط به منحنی مشخصة رطوبتی آنها تعیین و منحنی مشخصه رطوبتی با استفاده از مدل ژو تخمین زده شد. به منظور افزایش دقت در پیشبینی منحنی مشخصة رطوبتی، با ارائة مدل واسنجی و با استفاده از دو نقطة اندازهگیریشده از منحنی مشخصة رطوبتی سعی شد تا مقادیر پیش‌بینیشده رطوبت اصلاح شوند. مقادیر واسنجی و اندازه‌گیریشدة رطوبت خاک با استفاده از آنالیز پارامترهای آماری خطای استاندارد نسبی (RSE) و ضریب آکائیک (AIC) مقایسه شدند. نتایج نشان داد که مدل واسنجی قادر است مقادیر RSE و AIC را به ترتیب از 50 تا 85 درصد و 20 تا 93 درصد کاهش دهد.
احمد موسی پور گرجی؛ فروغ شواخی
دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1386، ، صفحه 63-78
چکیده
به منظور بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی ارقام جدید سیبزمینی و معرفی ارقام برتر و مناسب برای صنایع فراوری، آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و به مدت دو سال در کرجاجرا شد. هفده رقم سیبزمینی شامل: جلی، اسلانی، بورن، بانبا، کلمبوس، سانته، اگریا، اکیرا، آیدا، آرکولا، آلمرا، دیسی، سایکلون، لیدیکلایر، لیدیروزتا، ...
بیشتر
به منظور بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی ارقام جدید سیبزمینی و معرفی ارقام برتر و مناسب برای صنایع فراوری، آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و به مدت دو سال در کرجاجرا شد. هفده رقم سیبزمینی شامل: جلی، اسلانی، بورن، بانبا، کلمبوس، سانته، اگریا، اکیرا، آیدا، آرکولا، آلمرا، دیسی، سایکلون، لیدیکلایر، لیدیروزتا، ملودی، و لیدیفلورینابررسی شدند. اندازهگیری مادة خشک و وزن مخصوص دو هفته پس از برداشت، قند احیاکننده (دو هفته پس از برداشت و نگهداری در دمای 22-20 درجة سانتیگراد و دو ماه بعد از انبارداری در دمای 7 درجة سانتیگراد و رطوبت نسبی 90-85 درصد)، و ارزیابی حسی چیپس (قابلیت پذیرش کلی، رنگ و تردی) پس از دو هفته نگهداری در دمای 22-20 درجة سانتیگراد اجرا شد. نتایج تجزیة واریانس مرکب تمامی صفات مورد بررسی نشان داد که ارقام اکیرا، بورن، و بانبا نسبت به سایر ارقام برتری دارند. همچنین نشان داده شد که تغییرات قند احیاکننده ارقام مختلف در زمان انبارداری متفاوت بوده و این تغییرات در بیشتر موارد در ارقام با قند احیاکننده اولیۀ پایین، بیشتر است. نتایج مقایسة میانگین درصد مادة خشک غده نشان داد که ارقام لیدیروزتا، لیدیکلایر، و دیسی نسبت به سایر ارقام مادة خشک بالاتری دارند و وزن مخصوص رقم اکیرا نسبت به سایر ارقام برتری مطلق دارد. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که همبستگی بین مادة خشک با وزن مخصوص و سفتی بافت مثبت و معنیدار و بین وزن مخصوص با قند احیاکننده، منفی و معنیدار است. بررسیها نشان داد که قابلیت پذیرش کلی ارقام اگریا، سایکلون، اکیرا، کلمبوس، و جلی به ترتیب نسبت به سایر ارقام بیشتر است و نیز همبستگی بین قابلیت پذیرش کلی با رنگ و تردی چیپس مثبت و معنیدار و همبستگی بین قابلیت پذیرش کلی با تردی بیش از همبستگی آن با رنگ چیپساست. با توجه به بررسی مجموع صفات کمی و کیفی، ارقام جلی، کلمبوس، و اگریا برای فرنچفرایز،رقم سانته برای چیپس،و ارقام اکیرا، بورن و بانبا برایسایر مصارف فراوری پیشنهاد میشود.
سیدمحمدرضا امینی زاده؛ محمد محمودیان شوشتری؛ عبدالمجید لیاقت؛ صلاح کوچک زاده
دوره 5، شماره 2 ، شهریور 1383، ، صفحه 63-80
چکیده
نفوذ آب به خاک در آبیاری جویچه‌ای دو بعدی و تابعی است از فرصت زمان نفوذ و اندازه و خصوصیات سطحی که نفوذ از آن انجام میگیرد. در بسیاری از مدلهای آبیاری جویچه‌ای، نفوذ آب به خاک به صورت تابعی از فرصت زمان نفوذ و محیط خیس شده محاسبه میشود. اما در بعضی از مدلهای آبیاری جویچه‌ای، با فرض تغییرات کم محیط خیس شده در طول جویچه، نفوذ آب به ...
بیشتر
نفوذ آب به خاک در آبیاری جویچه‌ای دو بعدی و تابعی است از فرصت زمان نفوذ و اندازه و خصوصیات سطحی که نفوذ از آن انجام میگیرد. در بسیاری از مدلهای آبیاری جویچه‌ای، نفوذ آب به خاک به صورت تابعی از فرصت زمان نفوذ و محیط خیس شده محاسبه میشود. اما در بعضی از مدلهای آبیاری جویچه‌ای، با فرض تغییرات کم محیط خیس شده در طول جویچه، نفوذ آب به خاک فقط تابعی از فرصت زمان نفوذ در نظر گرفته میشود. جهت مقایسة این فرضیات، دو مدل اینرسی-صفر آبیاری جویچه‌ای، یکی مدل ZIWPV با تأثیر دادن محیط خیس شده در محاسبة نفوذ و دیگری مدل ZIWPC با تأثیر ثابت محیط خیس شده بر نفوذ بسط داده شدند. محاسبة روش تفاضلات محدود به کمک یک راه‌حل صریح انجام پذیرفت. پس از تأیید نتایج مدلها، نتایج هر دو مدل با سری داده‌های مزرعه‌ای آبیاری اسچوانکل (1989) مقایسه شدند. زمان مرحلة پیشروی در سطح مزرعه 157 دقیقه است که مدل ZIWPV آن را به خوبی پیشبینی کرد ولی مدل ZIWPC زمان این مرحله را 8/10 درصد کمتر برآورد کرد. CU وDU اندازهگیری شده در مزرعه برابر با 77 و 64 درصد است. مدل ZIWPV ، CU و DU را به ترتیب 4/77 و 5/68 درصد و مدل ZIWPC، CU و DU را به ترتیب 1/93 و 4/89 درصد تخمین زد. عمق متوسط آب نفوذ یافتة اندازهگیری شده در سطح مزرعه و به دست آمده از مدلهای ZIWPV و ZIWPC نیز به ترتیب برابر با 47/7، 6/8 ، و 43/7 سانتیمتر است. بنابراین دخالت دادن تأثیر محیط خیس شده در محاسبة نفوذ برای تمام زمان آبیاری، تخمین یکنواختی توزیع آب نفوذ یافته را بهبود می‌بخشد ولی میزان متوسط آب نفوذ یافته را بیشتر برآورد میکند. همچنین مدلهای آبیاری جویچه‌ای با فرض نفوذ یک بعدی، می‌توانند متوسط عمق نفوذ یافته را به‌خوبی شبیه‌سازی کنند ولی تخمین یکنواختی آب نفوذ یافته بیشتر از واقع خواهد بود.
محمدرضا دیلمقانی حسنلویی؛ مهدی طاهری؛ محمد جعفر ملکوتی
دوره 5، شماره 3 ، آذر 1383، ، صفحه 63-84
چکیده
پتاسیم و کلسیم دو عنصر مهم در تعیین کیفیت میوهها به ویژه سیب به شمار می روند. با توجه به تأثیرات متقابل بین این دو عنصر، مصرف متعادل هر یک از آنها جهت تنظیم نسبت پتاسیم به کلسیم حیاتی است و ضرورت دارد این نسبت در حد متعادلی نگه داشته شود. به منظور افزایش سفتی بافت میوه سیب، افزایش طول عمر انباری آن وتعیین بهترین نسبت پتاسیم به کلسیم ...
بیشتر
پتاسیم و کلسیم دو عنصر مهم در تعیین کیفیت میوهها به ویژه سیب به شمار می روند. با توجه به تأثیرات متقابل بین این دو عنصر، مصرف متعادل هر یک از آنها جهت تنظیم نسبت پتاسیم به کلسیم حیاتی است و ضرورت دارد این نسبت در حد متعادلی نگه داشته شود. به منظور افزایش سفتی بافت میوه سیب، افزایش طول عمر انباری آن وتعیین بهترین نسبت پتاسیم به کلسیم در میوه، آزمایشی در نقده در سال زراعی80- 1379 با 9 تیمار در5 تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی روی پایة بذری درختان 25 ساله رقم گلدن دلیشس(Golden delicious) انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از تیمار1= شاهد (کودهای ازت، فسفر و کودهای حیوانی به صورت پخش سطحی)، تیمار2= T1+ کودهای میکرو به صورت چالکود، تیمار3= T2 + کلرور پتاسیم بر اساس آزمون خاک، تیمار4= T3+ محلول پاشی کلرور کلسیم نیم درصد در چهار مرحله، تیمار5 = T3+ محلول پاشی کلرور کلسیم نیم درصد در هشت مرحله، تیمار6= T2 + محلول پاشی کلرور پتاسیم 50 درصد بالای آزمون خاک، تیمار7= T6+ محلول پاشی کلرور کلسیم نیم درصد درچهار مرحله، تیمار8= T6+ محلول پاشی کلرورکلسیم نیم درصد در هشت مرحله، تیمار9 = T2+ سولفات پتاسیم 50 درصد بالای آزمون خاک + محلول پاشی کلرور کلسیم نیم درصد در هشت مرحله. نتایج این بررسی نشان داد که سفتی بافت میوة سیب پس از محلول پاشی کلرور کلسیم در مقایسه با وقتی که میوه نسبت بالایی از پتاسیم بدون محلول پاشی کلسیم دریافت کند، بالا می رود. بیشترین سفتی مربوط به تیمار هشت (85/3 کیلوگرم برسانتیمترمربع) با هشت مرحله محلولپاشی کلرور کلسیم بود. در حالیکه تیمار ششم با مصرف50 درصد بالای آزمون خاک پتاسیم و بدون محلولپاشی کلسیم پایینترین میزان سفتی(11/3کیلوگرم برسانتیمترمربع) را به دست داد. لذا اختلاف میانگین سفتی بافت میوه در تیمارها در سطح5درصد معنی دار بود.سایر صفات کیفی میوه نظیر pH، اسیدیته، مواد جامد قابل حل، اختلاف معنی داری در بین تیمارها نشان ندادند. نسبت پتاسیم به کلسیم میوه ها در تیمار شاهد(44= K/Ca) بود که به حدود (58= K/Ca)در تیمار ششم افزایش یافت، اما در تیمار هشتم با مصرف متعادل کود وهشت مرحله محلول پاشی کلرور کلسیم نیم درصد این نسبت به محدوده (23= K/Ca)کاهش یافت. در نود روز بعد از انبارداری تیمارها روی سفتی بافت میوه هیچگونه اثری نداشتند.
ندا قمری؛ شهناز دانش
دوره 8، شماره 3 ، آذر 1386، ، صفحه 65-80
چکیده
لجن فاضلاب به دلیل دارابودن مقادیر قابل توجهی مواد آلی و آلی آْیعناصر غذایی مورد نیاز گیاه میتواند به عنوان یکی از بهترین وارزانترین کودهای آلی برای زمینهای کشاورزی مطرح باشد. اما وجود عواملی سمّی از قبیل فلزات سنگین در لجن، مهمترین فاکتور محدودکننده استفاده از آنها به شمار میآید. در تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر ...
بیشتر
لجن فاضلاب به دلیل دارابودن مقادیر قابل توجهی مواد آلی و آلی آْیعناصر غذایی مورد نیاز گیاه میتواند به عنوان یکی از بهترین وارزانترین کودهای آلی برای زمینهای کشاورزی مطرح باشد. اما وجود عواملی سمّی از قبیل فلزات سنگین در لجن، مهمترین فاکتور محدودکننده استفاده از آنها به شمار میآید. در تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر توأمان کاربرد لجن فاضلاب و عملیات آبشویی بر خصوصیات شیمیایی خاک و رشد و عملکرد گیاه جو (Hordeum vulgare) و جذب دو عنصر سرب و کادمیم در این گیاه، آزمایشی گلخانهای به صورت فاکتوریل بر پایة طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل 5 سطح کاربرد لجن فاضلاب (0، 50، 100، 200، و 400 تن در هکتار) و دو سطح آبشویی (0 و 10 درصد) بودند. در پایان فصل رشد، خصوصیات مختلف خاک از جمله pH، EC، کربن آلی، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، سدیم، SAR، و میزان فراهمی عناصر سرب و کادمیم و همچنین خصوصیات گیاه شامل کیفیت ظاهری، وزن صد دانه، عملکرد مادة خشک اندام هوایی و غلظت عناصر سرب و کادمیم در ساقه و برگ بررسی شد. نتایج آزمایش نشان داد که لجن فاضلاب اثر معنیداری بر تمامی خصوصیات اندازگیریشده خاک دارد. به طوری که افزایش میزان کاربرد لجن، باعث کاهش pH و افزایش سایر پارامترها میشود. افزایش میزان کاربرد لجن فاضلاب همچنین باعث افزایش معنیدار غلظت عناصر سرب و کادمیم در گیاه شد و بر کیفیت ظاهری گیاه نیز تأثیر گذاشت اما بر وزن صد دانه و عملکرد مادة خشک اندام هوایی تأثیر معنیداری نداشت. اثر فاکتور آبشویی بر هیچ یک از خواص فوقالذکر خاک جز غلظت منیزیم و کلسیم در محلول خاک معنیدار نبود. فاکتور آبشویی عملکرد مادة خشک اندام هوایی را به طور معنیداری افزایش داد ولی بر وزن صد دانه و همچنین غلظت عناصر سرب و کادمیم تأثیر معنیداری بر جای نگذاشت. اثر متقابل فاکتورها در هیچ یک از موارد اندازهگیریشده معنیدار نبود.
محمد غلامی پرشکوهی؛ سعید مینایی؛ علیمحمد برقعی؛ علیرضا بصیری
دوره 8، شماره 4 ، اسفند 1386، ، صفحه 65-80
چکیده
یکی از مهمترین مراحل تولید کشمش، خشککردن انگور است. در این مرحله، رطوبت اولیة محصول به 15 تا 17 درصد بر پایة خشک کاهش مییابد. دستیابی به شرایط بهینه در فرایند خشککردن میتواند اثر مهمی بر زمان فراوری و بهبود شاخصهای کیفی این محصول داشته باشد. دما، سرعت جابهجایی هوای گرم، و روش آماده سازی محصول از عوامل اصلی فرایند ...
بیشتر
یکی از مهمترین مراحل تولید کشمش، خشککردن انگور است. در این مرحله، رطوبت اولیة محصول به 15 تا 17 درصد بر پایة خشک کاهش مییابد. دستیابی به شرایط بهینه در فرایند خشککردن میتواند اثر مهمی بر زمان فراوری و بهبود شاخصهای کیفی این محصول داشته باشد. دما، سرعت جابهجایی هوای گرم، و روش آماده سازی محصول از عوامل اصلی فرایند خشکشدن انگور محسوب میشوند و تاثیری مهم در کیفیت محصول نهایی دارند. در این تحقیق، اثر دما در چهار سطح 50، 60، 70، و 80 درجة سانتیگراد، سرعت جابهجایی هوای گرم در سه سطح 1، 2، و3 متر بر ثانیه و روش آمادهسازی محصول در چهار سطح: بدون آمادهسازی، آمادهسازی با آب داغ، آمادهسازی با کربنات پتاسیم 5 درصد و روغن زیتون 4/0 درصد، و آمادهسازی با هیدروکسید سدیم 5/0 درصد بر زمان و آهنگ خشکشدن انگور بیدانه سفید بررسی شد. ضریب نفوذ و انرژی فعال‌سازی نیز تعیین شد. نتایج نشان داد که پارامترهای دما، سرعت جابهجایی هوا، و آمادهسازی محصول تاثیرات بسیار معنیداری بر زمان و متوسط آهنگ خشکشدن محصول دارند. تاثیر روش آمادهسازی بر فرایند خشکشدن انگور بسیار زیاد است و در برخی دماها، زمان خشکشدن را تا 69 درصد کاهش میدهد. افزایش دما نیز در برخی از روشهای آمادهسازی تا 66 درصد زمان خشکشدن را کاهش میدهد. افزایش سرعت جابهجایی هوای گرم نیز میتواند تا حدود 6/8 درصد زمان خشکشدن محصول را کاهش دهد.
شهره نیکخواه؛ ابراهیم گنجی مقدم
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1384، ، صفحه 65-78
چکیده
به منظور بررسی تأثیر محلولهای گرم قارچکش ایمازالیل در کاهش پوسیدگی قارچی سیب رقم گلدن دلیشس در سردخانه، این تحقیق در سال 1381 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان به اجرا درآمد. از آزمایش فاکتوریل چهار عاملی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار، فاکتور A غلظت قارچکش در سه سطح (0، 500 و 1000 میلیگرم در لیتر)، فاکتور B ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر محلولهای گرم قارچکش ایمازالیل در کاهش پوسیدگی قارچی سیب رقم گلدن دلیشس در سردخانه، این تحقیق در سال 1381 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان به اجرا درآمد. از آزمایش فاکتوریل چهار عاملی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار، فاکتور A غلظت قارچکش در سه سطح (0، 500 و 1000 میلیگرم در لیتر)، فاکتور B دمای محلول با سه سطح (25، 38 و 45 درجة سانتیگراد)، فاکتور C مدت زمان غوطهوری در محلول قارچکش با دو سطح (1 و2 دقیقه) و فاکتور D زمان نمونهبرداری از انبار سرد با 6 سطح (0، 45، 90، 120، 150 و180 روز) استفاده شد. میوة سیب پس از تیمار به سردخانه با دمای صفر تا 1درجة سانتیگراد و رطوبت نسبی 85 درصد منتقل و به مدت شش ماه نگهداری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که غلظت قارچکش تأثیر معنیداری بر سفتی بافت، پوسیدگی، مواد جامد قابل انحلال، و کسر رسیدگی (مواد جامد به اسید قابل تیتر کردن) داشت. همچنین کاهش وزن، سفتی بافت، و اسید قابل تیترکردن به طور معنیداری تحت تأثیر دمای محلول قارچکش قرار گرفت. نتایج آزمایشهای ارزیابی حسی نشان داد که غلظت و دمای محلول قارچکش تأثیر معنیداری بر بافت، رنگ، بو، و مزه دارد. به طور کلی نتایج نشان میدهد که استفاده از محلول با دمای 38 درجة سانتیگراد، قارچکش ایمازالیل به غلظت 500 میلیگرم در لیتر به مدت 2 دقیقه سبب حفظ خصوصیات کیفی و صفات حسی میوة سیب رقم گلدن دلیشس پس از 6 ماه نگهداری در سردخانه میشود.
محمد کریمی؛ حسن محمودزاده
دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1384، ، صفحه 65-76
چکیده
با هدف بررسی اثر زمان آبیاری بر عملکرد و کیفیت انگور و کشمش رقم سفید بیدانه، در سیستم هدایت سنتی ایران، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تیمار و 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات انگور تاکستان انجام شد. تیمارها مشتمل بودند بر: تیمار شاهد (A)، تیمار آبیاری در 4 مرحله فنولوژیکی زمان تشکیل گل آذین، بستن میوه، رشد حبهها، و ...
بیشتر
با هدف بررسی اثر زمان آبیاری بر عملکرد و کیفیت انگور و کشمش رقم سفید بیدانه، در سیستم هدایت سنتی ایران، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تیمار و 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات انگور تاکستان انجام شد. تیمارها مشتمل بودند بر: تیمار شاهد (A)، تیمار آبیاری در 4 مرحله فنولوژیکی زمان تشکیل گل آذین، بستن میوه، رشد حبهها، و مرحلة رنگگیری میوه (B)، تیمار آبیاری با فواصل زمانی 20 روز پس از ظهور گل آذین تا رسیدن میوه (C) و تیمار آبیاری با فواصل زمانی 30 روز پس از ظهور گل آذین تا رسیدن میوه (D). مقدار آب مورد نیاز در هر بار آبیاری در تمام تیمارها بر اساس جدول نیاز آبی انگور در تاکستان و با توجه به فاصلة بین دو آبیاری تعیین و به صورت نشتی با کنتور اعمال شد. مساحت هر کرت آزمایشی 120 متر مربع، تاکها 6 ساله، و فاصلة کشت آنها 4×2 متر بود. میزان عملکرد و صفات کمی و کیفی میوه شامل قطر و وزن حبهها، طول، عرض، و وزن خوشه، اسیدیته، کل مواد جامد انحلالپذیر (TSS)، نسبت قند به اسیدیته و وزن کشمش استحصالی یادداشت شد. نتایج نشان داد که اثر زمان آبیاری بر صفات مورد مطالعه متفاوت است و تیمار آبیاری بر اساس مراحل فنولوژیکی رشد و نمو انگور از نظر افزایش عملکرد و بهبود صفات کیفی نسبت به سایر تیمارها نتیجه بهتری دارد. اکثر صفات مورد بررسی با عملکرد و وزن کشمش استحصالی همبستگی مثبت یا منفی دارد.
فرمولاسیون
اکبر زمانی؛ هادی الماسی؛ بابک قنبرزاده
چکیده
ماست میوه‌ای یکی از پر مصرف‌ترین فراورده‌های تخمیری شیر، در اکثر کشورهای جهان به حساب میآید. اما استفاده از میوه و فراورده‌های آن، به احتمال موجب تغییر در خواص ویسکوالاستیکماست، و به تبع آن تغییر در آباندازی و ویژگیهای حسی ماست میوه‌ای میشود. یک روش برای بهبود این ویژگی‌ها در ماست میوه‌ای استفاده از قوام دهنده‌هاست. ...
بیشتر
ماست میوه‌ای یکی از پر مصرف‌ترین فراورده‌های تخمیری شیر، در اکثر کشورهای جهان به حساب میآید. اما استفاده از میوه و فراورده‌های آن، به احتمال موجب تغییر در خواص ویسکوالاستیکماست، و به تبع آن تغییر در آباندازی و ویژگیهای حسی ماست میوه‌ای میشود. یک روش برای بهبود این ویژگی‌ها در ماست میوه‌ای استفاده از قوام دهنده‌هاست. در این تحقیق تأثیر دو قوام دهنده، کربوکسی متیل سلولز و گوار، روی ویژگیهای مختلف ماست میوه‌ای قالبی بررسی شد و این نتیجه به دست آمد که افزودن کربوکسی متیل سلولز و گوار در ماست میوه‌ای، به‌ترتیب تا غلظت 2/0 و 06/0 درصد، آباندازی را کاهش و ظرفیت نگهداری آب را افزایش میدهد. همچنین، نوع و درصد این قوام دهنده‌ها در غلظتهای مورد آزمایش، بر رشد کپک و مخمر تأثیر معنیداری (05/0P<) نشان نمی‌دهد. افزایش غلظت قوام دهنده‌ها تا حدی مشخص، روی ویژگیهای حسی از جمله روی رنگ و ظاهر، سفتی، پیوستگی و چسبندگی نیز تأثیر منفی ندارد. این دو هیدروکلوئید از طریق مکانیسم‌های متفاوت و جداگانه در شکلگیری و تشکیل شبکة ماست تاثیر می‌گذارند و به هیچ وجه اثر همافزایی در بهبود ساختار ژلی ماست میوه‌ای و بهبود ویژگیهای فیزیکوشیمیایی ندارند.
محسن حیدری سلطان آبادی؛ سعید ملک؛ حمیدرضا قزوینی؛ محمد شاکر؛ مهدی هدایتی زاده
دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1389، ، صفحه 67-84
چکیده
یکی از روشهای نیل به خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی نظیر برنج، کاهش ضایعات آنهاست. عوامل زیادی در ایجاد ضایعات کمی و کیفی برنج نقش دارند که از آن جمله میتوان روش تبدیل شلتوک به برنج سفید و میزان رطوبت زمان تبدیل را نام برد. هدف از این تحقیق، مقایسة عملکرد سفیدکنهای سایشی و تیغهای (مالشی) از نظر درصد ...
بیشتر
یکی از روشهای نیل به خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی نظیر برنج، کاهش ضایعات آنهاست. عوامل زیادی در ایجاد ضایعات کمی و کیفی برنج نقش دارند که از آن جمله میتوان روش تبدیل شلتوک به برنج سفید و میزان رطوبت زمان تبدیل را نام برد. هدف از این تحقیق، مقایسة عملکرد سفیدکنهای سایشی و تیغهای (مالشی) از نظر درصد شکستگی و درجة سفیدشدگی ارقام مختلف برنج بود. همچنین رطوبت مناسب تبدیل این ارقام در هر یک از سیستمهای یاد شده به دست آمد. به این منظور آزمایشی فاکتوریل بر پایة بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد که در آن از سه رقم شلتوک سرخه، سازندگی و طارم در چهار سطح رطوبت 8 ،10، 12 و 14درصد (بر پایه تر)، خشک و در دو سیستم تیغهای و سایشی مدرن به برنج سفید تبدیل شد. در هر تیمار، درصد شکستگی برنج و درجۀ سفید شدگی و نیز ظرفیت کاری و میزان توان مصرفی هر سیستم اندازهگیری شد. نتایج نشان داد اثر ساده رقم، نوع سفیدکن، و رطوبت تبدیل همچنین و اثر متقابل آنها در سطح آماری یک درصد بر درصد شکستگی و درجۀ سفید شدگی معنیدار است. بر این اساس، رقم سرخه کمترین و طارم بیشترین میزان شکستگی برنج را دارا بود. همچنین میانگین شکستگی و سفیدشدگی در سفیدکن سایشی به صورت معنیدار کمتر از نوع تیغهای بود. رطوبت 14 درصد بیشترین شکستگی و کمترین سفید شدگی برنج را داشت. بررسی اثر متقابل رقم و رطوبت در دو سیستم سایشی و تیغهای بر میزان شکستگی و سفیدشدگی برنج نشان داد که مناسبترین رطوبت تبدیل در سیستم سایشی برای ارقام سرخه، سازندگی و طارم به ترتیب 10، 12 و 10 درصد و در سیستم تیغهای به ترتیب 10، 12 و 12درصد و ظرفیت کاری و میزان توان مصرفی در سیستم سایشی به ترتیب 7/1 و 43/3 برابر سیستم تیغهای است.
معصومه علی بابا؛ احمد غضنفری مقدم؛ علی رجبی پور
دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1389، ، صفحه 67-76
چکیده
دانة پسته پس از انبارداری در حین حمل و نقل تحت تأثیر نیروهای مختلفی قرار میگیرد و صدمات مکانیکی مختلفی از جمله شکستگی، ترک خوردگی، و خراشیدگی در مغز آنها به وجود میآید. خصوصیات مکانیکی مغز پسته در شدت صدمات وارده به آن مؤثرند و این خصوصیات خود تابع شرایط نگهداری پسته در انبار خواهد بود. در این پژوهش، اثر چهار دمای 25، 5، 5- ...
بیشتر
دانة پسته پس از انبارداری در حین حمل و نقل تحت تأثیر نیروهای مختلفی قرار میگیرد و صدمات مکانیکی مختلفی از جمله شکستگی، ترک خوردگی، و خراشیدگی در مغز آنها به وجود میآید. خصوصیات مکانیکی مغز پسته در شدت صدمات وارده به آن مؤثرند و این خصوصیات خود تابع شرایط نگهداری پسته در انبار خواهد بود. در این پژوهش، اثر چهار دمای 25، 5، 5- و 15- درجة سانتیگراد بر خصوصیات مکانیکی مغز پسته بررسی شد. در آزمایشهای انجام شده برای هر دما، دانةهای پسته در کیسههای پلاستیکی به مدت سه ماه در انبار نگهداری شد و سپس تحت آزمونهای ماندگاری، ضربه، فشار، و خردشدگی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج نشان دادند که دماهای زیر صفر درجة سانتیگراد باعث حفظ پوستة سطحی مغز پسته میشوند و از صدمات ماندگاری آن میکاهند، ولی این دماها باعث ترد شدن مغز گشته و شکنندگی آن را افزایش می‌دهند. در آزمایشهای فشار، مدول الاستیسیته برای تیمارهای ذکر شده به ترتیب 17/64، 11/63، 70/37 و 56/26 مگا پاسکال به دست آمد و توان لازم برای ایجاد تسلیم بیولوژیکی با افزایش دمای نگهداری افزایش یافت. آزمون خردشدگی تفاوت چندانی بین توزیع پراکندگی ذرات خرد شده روی الکهای مختلف نشان نداد.
آزاده محمدیان؛ امین علیزاده؛ سهیلا جوانمرد
دوره 6، شماره 2 ، شهریور 1384، ، صفحه 67-84
چکیده
تولید محصولات زراعی و باغی در ایران عمدتاً با آبیاری است، به‌طوری‌که در حال حاضر حدود 93 درصد کل آب استحصالیکشور در بخش کشاورزی و باغداری مصرف میشود. حاکم بودن وضعیت اقلیمی خشک و نیمه‌خشک در اکثر دشتهای کشاورزی و کمبود آب برای آبیاری در این دشتها باعث شده است تا نیازهای آبی گیاهان زراعی و باغی محاسبه شده در اختیار کشاورزان ...
بیشتر
تولید محصولات زراعی و باغی در ایران عمدتاً با آبیاری است، به‌طوری‌که در حال حاضر حدود 93 درصد کل آب استحصالیکشور در بخش کشاورزی و باغداری مصرف میشود. حاکم بودن وضعیت اقلیمی خشک و نیمه‌خشک در اکثر دشتهای کشاورزی و کمبود آب برای آبیاری در این دشتها باعث شده است تا نیازهای آبی گیاهان زراعی و باغی محاسبه شده در اختیار کشاورزان قرار گیرد. نیاز آبی معمولاً با استفاده از داده‌های ایستگاههای هواشناسی سینوپتیک و با روش فائو- پنمن- مانتیث برآورد میشود. در این روش باید از داده‌هایی استفاده شود که از ایستگاههای کاملاً آبیاری‌شده (ایستگاه مرجع) برداشت شده باشند، اما اکثر ایستگاههای معتبر هواشناسی ایران در مناطق خوب آبیاری‌شده احداث نشده‌اند، از این رو داده‌های برداشت شده در آنها از لحاظ استفاده در محاسبات نیاز آبی دقت مطلوبی ندارد. در این مطالعه، 153 ایستگاه سینوپتیک که سطح کشور را تا حد مطلوبی پوشش می‌دهند، انتخاب و از داده‌های دما، رطوبت، سرعت باد، ساعات آفتابی، و بارندگی آنها استفاده شده است. سپس مقادیر فرابرآورد تبخیر- تعرق مرجع پس از اصلاح داده‌های دما برای هر ایستگاه به صورت سالانه و فصلی محاسبه و در نهایت سطح کشور بر اساس میزان این فرابرآورد به صورت سالانه و فصلی پهنه‌بندی شده است. حداکثر مقدار فرابرآورد سالانه برابر با 41 درصد در مناطق جنوب شرقی کشور، برای فصل بهار و تابستان برابر با 68 درصد در نواحی مرکزی و غرب کشور و برای فصل پاییز و زمستان برابر با 65 درصد در نواحی مرکزی و جنوب‌شرقی کشور است.
پروین شرایعی
چکیده
این تحقیق با هدف تعیین بهترین دمای نگهداری ارقام خربزه (قصری، خاقانی، تاشکندی) و انتخاب مناسبترین غلظت و زمان غوطهوری در امولسیون روغن آفتابگردان و بیکربنات سدیم اجرا شد. واریتههای مختلف خربزه پس از برداشت و پس از آنکه فرآیندهای مقدماتی حداقل (سردکردن مقدماتی و سورت کردن) روی آنها اجرا شد، با استفاده از امولسیون روغن آفتابگردان ...
بیشتر
این تحقیق با هدف تعیین بهترین دمای نگهداری ارقام خربزه (قصری، خاقانی، تاشکندی) و انتخاب مناسبترین غلظت و زمان غوطهوری در امولسیون روغن آفتابگردان و بیکربنات سدیم اجرا شد. واریتههای مختلف خربزه پس از برداشت و پس از آنکه فرآیندهای مقدماتی حداقل (سردکردن مقدماتی و سورت کردن) روی آنها اجرا شد، با استفاده از امولسیون روغن آفتابگردان با غلظتهای 3 و 5 درصد و بیکربنات سدیم صفر و 2 درصد به مدت 5 و 10 دقیقه تیمار شدند. همة نمونهها به همراه شاهد در سردخانه با دماهای 1، 5، 10، 18، و 25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 90 تا 95 درصد به مدت 45 روز نگهداری شدند. بلافاصله پس از برداشت و هر 15 روز یک بار صفات کمی و کیفی (درصد پوسیدگی، درصد کاهش وزن، میزان سرمازدگی، درصد مواد جامد انحلالپذیر، سفتی بافت و میزان قند) و در پایان ماه نگهداری ارزیابی حسی انجام شد. نتایج نشان میدهد که غوطهوری در امولسیون 3 درصد روغن گیاهی آفتابگردان حاوی بیکربنات سدیم 2 درصد به مدت 10دقیقه، غوطهوری در امولسیون 5 درصد روغن گیاهی آفتابگردان حاوی بیکربناتسدیم2 درصد به مدت 5 دقیقه، وغوطهوری در امولسیون 5 درصد روغن گیاهی آفتابگردان حاوی بیکربنات سدیم 2 درصد به مدت10 دقیقه به ترتیب باعث حفظ بهتر خصوصیات کمی و کیفی در رقم خاقانی شدند و ارقام تاشکندی و قصری به ترتیب در مقامهای بعدی قرار گرفتند. حفظ صفات کمی و کیفی در رقم خاقانی در دماهای 1 و 5 درجه سلسیوس و در ارقام تاشکندی و قصری در دمای10 درجه سلسیوس از سایر دماها بهتر بود.
عباس همت؛ سیدمجید عطایی
چکیده
یکی از مشکلات اساسی که کشاورزان در مرکز ایران برای کاشت مکانیزه کلزا (Brassica napus L.) در خاکهای حساس به سله با آن مواجه هستند، استقرار نامطلوب گیاه است. تحقیقات در مرکز ایران نشان داد که درصد سبز پنبه (گیاه دولپهای) در کاشت به روش مسطح در خاکهای انقباضی و حساس به سله را میتوان بدون سله شکنی، با انتخاب شیاربازکن دودیسکی و چرخ ...
بیشتر
یکی از مشکلات اساسی که کشاورزان در مرکز ایران برای کاشت مکانیزه کلزا (Brassica napus L.) در خاکهای حساس به سله با آن مواجه هستند، استقرار نامطلوب گیاه است. تحقیقات در مرکز ایران نشان داد که درصد سبز پنبه (گیاه دولپهای) در کاشت به روش مسطح در خاکهای انقباضی و حساس به سله را میتوان بدون سله شکنی، با انتخاب شیاربازکن دودیسکی و چرخ فشار رویه صاف لاستیکی، که منجر به ایجاد ترک طولی خاک در راستای خطوط کاشت میشود، بهطور معنیداری افزایش داد. در آن تحقیق مشخص نشده بود که آیا شیاربازکن یا چرخ فشار، موجب ایجاد ترک طولی در راستای خطوط کاشت شده بود. بر این اساس، آزمایشی در یک خاک لوم بهمنظور بررسی تأثیر دو نوع شیاربازکن (دودیسکی و کفشکی) و چهار نوع چرخ فشار (میان باز، رویه صاف لاستیکی آجدار، مخروطیشکلو با برجستگی مخروطیشکل میانی) بر ایجاد ترک طولی در راستای خطوط کاشت و استقرار گیاه به صورت آزمایش فاکتوریل همراه با خطی‌کار مجهز به شیاربازکن تک دیسکی بهعنوان تیمار شاهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار بررسی شد. در این آزمایش، فراسنجههای درصد ترک مؤثر (ترک ایجاد شده در راستای ظهور گیاهچهها)، شاخص استقرار، درصد سبز، و تعداد بوته در متر مربع قبل از زمستانگذرانی اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که برای تمام فراسنجهها، شیاربازکن دودیسکی میانگین بیشتری نسبت به کفشکی داشت. اثر چرخ فشار بر درصد ترک مؤثر و شاخص استقرار قبل از زمستانگذرانی معنیدار بود، ولی بر سایر فراسنجهها اثر معنیداری نداشت. از نظر درصد ترک مؤثر و استقرارگیاه، از چهار نوع چرخ فشار ارزیابی شده، چرخهای فشار با برجستگی مخروطیشکلمیانی و میان باز به‌ترتیب مؤثرترین و نامناسبترین چرخ فشار شناخته شدند. با توجه به نتایج این تحقیق میتوان توصیه کرد که ردیفکار مناسب برای کاشت کلزا در خاکهای حساس به سله باید مجهز به شیاربازکن دودیسکی و چرخ فشار با برجستگی مخروطیشکل میانی باشد؛ زیرا که اولی در ایجاد گودی (شیار) vـشکل و دومی در پایدار سازی آن نقش دارند. شیارهای vـشکل پایدار پس از آبیاری غرقابی و در مرحله انقباض خاک موجب ایجاد ترک طولی در کف شیار میشوند.
اورنگ تاکی؛ اردشیر اسدی
دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1388، ، صفحه 69-80
چکیده
سیستم بیخاکورزی در ایران به دلیل نبود ماشین کاشت مناسب جهت تأمین تماس کافی بذر با خاک، در بسیاری از موارد موفق نبوده است. معرفی دستگاهی که بتواند در زمینهایسخت (شخم نخورده) و با وجود کلش محصول قبلی در زمین، بذر و کود را در داخل شیاری در دو عمق مختلف قرار دهد، اولین قدم در راه پیاده کردن طرحهای پایلوت بیخاکورزی ...
بیشتر
سیستم بیخاکورزی در ایران به دلیل نبود ماشین کاشت مناسب جهت تأمین تماس کافی بذر با خاک، در بسیاری از موارد موفق نبوده است. معرفی دستگاهی که بتواند در زمینهایسخت (شخم نخورده) و با وجود کلش محصول قبلی در زمین، بذر و کود را در داخل شیاری در دو عمق مختلف قرار دهد، اولین قدم در راه پیاده کردن طرحهای پایلوت بیخاکورزی و در نهایت ترویج آن در مناطق مستعد این روش کاشت است. در این تحقیق، ساخت و ارزیابی شیار بازکن دیسکی فعال که به مانند ارّهای دوار میتواند شیاری در خاک ایجاد کند، در زمینی شخم نخورده و پوشیده از بقایای گیاهی ارزیابی شد. در آزمونهای مقدماتی صفحة برش (شیار بازکن فعال) در سرعتهای دورانی مختلف و در شرایطی بهکار گرفته شد که هم جهت یا خلاف جهت چرخهای تراکتور به حرکت در میآمد. نتایج این ارزیابیها نشان داد که چرخش صفحة برش در جهت خلاف چرخهای تراکتور نه تنها شیاری نسبتاً خالی از خاک پس از عبور بهجا میگذارد بلکه باعث برش عمیقتر خاک نسبت به حالتی میشود که هم جهت با چرخ های تراکتور بچرخد. در این حالت، شیار بازکن توانست شیاری به عمق متوسط 5/5 سانتیمتر و به عرض متوسط 5/1 سانتیمتر بریده خاک آن را به سمت جلو و بالا پرتاب کند. در حالی که چرخش صفحة برش در جهت چرخهای تراکتور منجر به پر شدن مجدد شیار ایجاد شده میشود. برای جلوگیری از پرتاب خاک به جلو و بالا، یک گلگیر محافظ تعبیه شد. این محافظ باعث شد که مقداری از خاک به سمت عقب واحد برش منحرف و از انتهای واحد برش مجدداً به داخل شیار ریخته شود و حدود یک چهارم عمق آن را پرکند. از این مقدار خاک برای ایجاد لایهای از خاک بین کود و بذر استفاده شد. برای این منظور لولة سقوط کود به فاصلة نزدیکی در پشت صفحه برش (در ارتفاع 5 سانتیمتری سطح زمین) قرار داده شد تا قبل از پر شدن بخشی از شیار، کود را در کف آن جایگذاری کند. با نصب لولههای سقوط بذر در امتداد شیار ایجاد شده با فاصلهای از صفحة برش در بالای سطح خاک بذر در داخل شیار نیمه پر جایگذاری و خاک نرم باقیمانده در طرفین شیار بر اثر پوشانندة انتهایی روی بذر ریخته میشود. نتایج ارزیابی نهائی ماشین مجهز به چنین واحدهای کاشتی نشان میدهد که در صورت رعایت نسبت بهینه سرعت دورانی شیار بازکن به سرعت پیشروی، این ماشین میتواند در زمین شخم نخوردة پوشیده از بقایای گندم با به هم زدن کمتر از 10 درصد سطح خاک کود را در عمقی حدود 2 سانتیمتر پایینتر از عمق مطلوب بذر قرار دهد و تماس کافی بذر با خاک را تأمین کند.
مهران موحدی؛ شاهین رفیعی؛ حسین مبلی؛ مرتضی شهیدزاده؛ علی جعفری
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1387، ، صفحه 69-80
چکیده
به منظور بررسی استفاده نظام‌های بهرهبرداری از ماشینها و ادوات کشاورزی و سطوح متفاوت زمینهای زراعی و تأثیر آنها بر بهرهوری اقتصادی و دیگر فاکتورهایی مانند هزینة تولید (نسبت مجموع هزینة تهیه نهادهها و عملیات به میزان سطح زیر کشت)، درآمد کل حاصل از تولید(نسبت مجموع درآمد حاصل از فروش محصولات اصلی و فرعی به میزان سطح ...
بیشتر
به منظور بررسی استفاده نظام‌های بهرهبرداری از ماشینها و ادوات کشاورزی و سطوح متفاوت زمینهای زراعی و تأثیر آنها بر بهرهوری اقتصادی و دیگر فاکتورهایی مانند هزینة تولید (نسبت مجموع هزینة تهیه نهادهها و عملیات به میزان سطح زیر کشت)، درآمد کل حاصل از تولید(نسبت مجموع درآمد حاصل از فروش محصولات اصلی و فرعی به میزان سطح زیر کشت)، عملکرد (نسبت کل محصول تولیدی به میزان سطح کشت)، و درجة مکانیزاسیون، تحقیقی در منطقه فریدون‌شهر استان اصفهان با 239 پرسشنامه و به دست آوردن دادهها و تجزیه و تحلیل آنها در نرمافزار تحلیلگر SPSS13 با استفاده از روش فاکتوریل انجام گرفت. نتایج نشان داد که نوع نظام بهرهبرداری از ماشین بر بهرهوری اقتصادی اثر معنیدار ندارد و در واقع در منطقة مورد نظر برای تولید محصول کلزا، خرید ادوات و ماشینآلات بهطور شخصی و استفاده از آنها به صورت خصوصی یا اجاره، تفاوتی در میزان بهرهوری اقتصادی ایجاد نمیکند. اما مساحت زمین زراعی بر بهرهوری در سطح یک درصد معنیدار است به طوری که با افزایش مساحت زمین زراعی، بهرهوری به طور معنیداری افزایش مییابد. در این تحقیق اثر نوع نظام بهرهبرداری بر هزینة کل تولید معنیدار نشد ولی نظام بهرهبرداری خصوصی بهطور معنیداری باعث افزایش درآمد کل حاصل از تولید محصول و عملکرد آن نسبت به نظام بهرهبرداری خدماتی شد اما درجة مکانیزاسیون در نظام بهرهبرداری خدماتی بیشتر از خصوصی بود. همچنین رابطة فاکتورهای فوق با مساحت زمین زراعی نیز معنیدار شد و با افزایش مساحت زمین زراعی، هزینة کل تولید کاهش و دیگر فاکتورها افزایش یافت.
محمد لشکری؛ حسین مبلی؛ محمود امید؛ رضا علیمردانی
دوره 9، شماره 3 ، آذر 1387، ، صفحه 75-88
چکیده
بهدلیل نبود مدل ریاضی و اینکه عوامل تأثیرگذار بر افت انتهای کمباین ماهیت غیر خطی دارند، در این تحقیق با بهره‌گیری از دانش شخص خبره، سیستمی هوشمند مبتنی بر کنترلکننده منطق فازی برای تنظیمات خودکار کمباین طراحی، پیاده‌سازی، و ارزیابی شد. این سیستم هوشمند قادر بود بر اساس اطلاعات دریافتی از مقدار تلفات در الک‌ها و کاه‌پران‌ها ...
بیشتر
بهدلیل نبود مدل ریاضی و اینکه عوامل تأثیرگذار بر افت انتهای کمباین ماهیت غیر خطی دارند، در این تحقیق با بهره‌گیری از دانش شخص خبره، سیستمی هوشمند مبتنی بر کنترلکننده منطق فازی برای تنظیمات خودکار کمباین طراحی، پیاده‌سازی، و ارزیابی شد. این سیستم هوشمند قادر بود بر اساس اطلاعات دریافتی از مقدار تلفات در الک‌ها و کاه‌پران‌ها به اجرای تنظیمات خودکار سرعت دورانی کوبنده، فاصلة کوبنده و ضدکوبنده، سرعت دورانی دمنده، و سرعت پیشروی دست زند. بهمنظور اجرای طرح، در ابتدا مکانیزم‌های تغییر وضعیت این واحدها در کمباین جاندیر مدل 955 از حالت مکانیکی به هیدرولیکی تغییر داده شدند. برای این کار، چهار حسگر برای اندازهگیری پارامترهای کاری کمباین شامل: سرعت دورانی کوبنده، فاصلة کوبنده و ضدکوبنده، سرعت دورانی دمنده، و سرعت پیشروی و سه حسگر برای اندازهگیری تلفات انتهای کمباین شامل دو حسگر برای اندازهگیری تلفات کاه‌پران‌ها و یک حسگر برای اندازهگیری تلفات الک‌ها نصب شدند. ورودی‌های سیستم شامل تلفات الک‌ها و کاه‌پران‌ها و خروجی‌های سیستم شامل سرعت دورانی کوبنده، فاصلة کوبنده و ضدکوبنده، سرعت دورانی دمنده، و سرعت پیشروی هستند. برای هر یک از ورودی‌های سیستم سه تابع تعلق ذوزنقه‌ای و برای هر یک از خروجی‌ها، فازیساز منفرد در نظر گرفته شد. برای منطق فازی در مجموع شش قاعده با اپراتور منطقی AND و موتور استنتاج مینیمم ممدانی طراحی شد. الگوریتم طراحی شده، درون یک کنترلکنندة منطقی برنامه‌پذیر برنامه‌ریزی و در داخل کابین کمباین تعبیه شد. بهمنظور ارزیابی سیستم، آزمونهای میدانی متعددی در تابستان 1385 در شهرستان اراک به اجرا درآمد. نتایج تجزیه و تحلیل آماری دادهها نشان میدهد که میانگین تلفات برداشت با کمباین مجهز به منطق فازی و کمباین فاقد کنترلکننده تفاوت معنیداری در سطح احتمال 1 درصد دارد.
