نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان
2 عضو هیات علمی پژوهشکده تحقیقات کشاورزی، صنعتی و پزشکی هسته‌ای کرج
چکیده
نگهداری سیب‌زمینی پس از برداشت با مشکلات عمده‌ای همراه است. تقریباً 30 درصد محصول تولیدی کشور طی چند ماه نگهداری از بین می‌رود. استفاده از نگهدارنده‌های شیمیایی نه تنها به نگهداری مناسب محصول در انبار کمک نمی‌کند، بلکه اثراتجانبی نامطلوبی را نیز به‌دنبال دارند. در این مطالعه اثر پرتو بتا بر نگهداری غده‌های سیب‌زمینی بررسی شده است. غده‌های سیب زمینی رقم آگریا با دوزهای 30 تا150 گری تیمار و همراه با غده‌های شاهد به‌مدت 7 ماه در انبار سنتی نگهداری شدند. غدهها 1، 4، و 8 هفته پس از برداشت پرتودهی شدند. برخی عوامل کیفی سیب‌زمینی از جمله درصد رطوبت، مقدار قند احیا (کاهیده)، میزان تیرگی غده پوست‌گیری شده، و درصد جوانه‌زنی غدهها هر 5/1 ماه یک‌بار اندازه‌گیری شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده، پرتودهی غدهها با دوز 120 گری تجمع قند احیا (کاهیده)، درصد جوانه‌زنی، تیرگی بافت پوست‌گیری شده، و افت رطوبت را به شکل معنی‌داری (درسطح 5 درصد) بهتر از دیگر تیمارها کاهش می‌دهد. همچنین زمان پرتودهی اثر معنی‌داری بر پارامترهای فوق دارد بدین معنی که بهترین نتیجه هنگامی به‌دست می‌آید که فرایند پرتودهی غدهها حداکثر تا 1 ماه پس از برداشت باشد. با افزایش زمان انبارداری غدهها از میزان رطوبت آنها کاسته و بر میزان قند احیا (کاهیده) و درصد جوانه‌زنی غدهها افزوده می‌شود. هیچیک از دوزهای پرتو بتا برای پرتودهی غده‌های بذری سیب‌زمینی قابل توصیه نیست. اجرای این روش می‌تواند ضایعات سیب زمینی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
عنوان مقاله [English]
Effect of Beta Irradiation on Quantitative and Qualitative Changes in Potatoes During Storage
چکیده [English]
Post-harvest management of potatoes is a major challenge in Iran. Approximately 30% of the harvest is lost
after a few months of storage. The chemical methods for long term storage are not adequate to control
deterioration and also produce undesirable side effects. To address this issue, a study on radiation
preservation of potatoes was carried out. Agria potato bulbs were irradiated using beta beams at dosages of
0 (control) to 150 Gray and then kept in conventional storage for 7 months. Irradiation was done at 1, 4 and
8 weeks after the date of harvest. Every six weeks moisture content, reduced sugar, sprouted tubers and
darkening of peeled potatoes were examined. The results showed that decreased sugar accumulation,
sprouting, weight loss and darkening of peeled tubers irradiated at 120 Gray decreased more significantly
(P ≤ 0.05) than for the less-irradiated tubers. Irradiation time had a significant effect on these parameters.
The best results were obtained for potato tubers irradiated before one month after harvest. The effect of
irradiation on nitrate content of the tubers was not clear. As the storage time increased, the moisture content
of the tubers decreased and, conversely, the reduced sugar and sprouted tubers increased. This treatment is
recommended as a method to decrease potato waste to less than 10%. None of the treatments are
recommended for treating seed potato tubers.
کلیدواژه‌ها [English]
- Beta beam
- irradiation
- Potato
- quality
- Storage
|
)