نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
2 استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران.
چکیده
در تحقیق حاضر تأثیر جریان الکتریکی مستقیم بر جابهجایی املاح، تغییرات هدایت الکتریکی، و اسیدیته خاک در مسیر قائم بررسی شده است. برای این منظور، استوانه‌ای از جنس پلگسی گلاس به ارتفاع 1 متر و شعاع 14/0 متر ساخته شد و تا عمق 9/0 متر نسبت به کف با نمونة خاک دارای رطوبت یکنواخت پر شد و 10/0 متر از قسمت پایین خاک در طول آزمایش در حالت اشباع نگه داشته شد. الکترود مثبت بهشکل میله در قسمت اشباع و الکترود منفی بهشکل شبکة توری در عمق 10/0 متری از سطح خاک قرار گرفت. بین قسمت اشباع و بخش فوقانی خاک میدان الکتریکی جریان مستقیم با ولتاژ 80 ولت و کشش جریان 3/0 آمپر به مدت یک هفته برقرار شد. بعد از اتمام آزمایش مشاهده شد که غلظت یون سدیم از آند به کاتد، همانند شاهد روند صعودی و غلظت یونهای کلسیم و منیزیم بر عکس غلظت یون سدیم، از آند به کاتد روند نزولی دارد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که در اثر اعمال جریان الکتریکی مستقیم بر تودهای از خاک، یون سدیم از آند به سمت کاتد و یونهای کلسیم و منیزیم از سمت کاتد به سمت آند حرکت می‌کنند و این جابهجایی یونها می‌تواند در اصلاح قلیائیت خاک با اهمیت باشد که در این آزمایش مقدار متوسط آن از 9/0 به 49/0 کاهش یافته است. همچنین هدایت الکتریکی ستون خاک مورد آزمایش از بالا به پایین و در مورد شاهد از پایین به بالا افزایش داشته است به طوری که مقدار متوسط آن در ستون خاک مذکور در نمونة شاهد 1/4 و در نمونة مورد آزمایش 1/1 دسی‌زیمنس بر متر دیده شد و تغییر اسیدیته با توجه به میزان جریان الکتریکی، نسبت به شاهد قابل توجه نبود.
عنوان مقاله [English]
Vertical Movement of Salts in Unsaturated Soil by Electro-Chemico-Osmosis
چکیده [English]
This study investigates the vertical replacement of salts, variability of electrical conductivity (EC) and soil acidity (pH) due to direct electrical current. A Plexiglas cylinder 100 cm in depth with a 14 cm radius was used as a soil container and filled with uniform moist soil to 90 cm. During the experiments, the bottom 10 cm of soil in the cylinder was kept saturated. A steel bar was used as a positive electrode in the saturated part of the soil. Wire mesh was used as the negative electrode and was placed 10 cm in depth from the surface of the soil. A current of 80 V and 0.3 amp was applied between the saturated and upper part of the soil. It was found that, after one week, the Na+ concentration increased from anode to cathode (as for the control), while Ca++ and Mg++ decreased from anode to cathode. It can be concluded that Na+ moves from anode to cathode, but Ca++ and Mg++ move from cathode to anode. This replacement of ions is important in soil alkalinity reclamation. In this study, the mean decreased from 0.9 to 0.49. Also, the average electrical conductivity, or salinity, decreased in the soil column, moving from cathode to anode. These means were 4.1 and 1.1 ds/m for the control and treatment, respectively. Change in the acidity of the soil was not significant.
کلیدواژه‌ها [English]
- Direct Electrical Current
- Electro-Chemico-Osmosis
- Salt Replacement
- soil
)