نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
چکیده
به منظور بررسی تحمل ارقام و لاینهای برنج به تنش خشکی و تعیین اثر این تنش برعملکردو اجزای عملکرداین گیاه، آزمایشی در سالهای زراعی 81-1380 و 82-1381در ایستگاه تحقیقات شهید فزوة اصفهان اجرا شد. آزمایش به صورت طرح آماری کرتهای خرد شده در قالببلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. سه تیمار میزان آب آبیاری شامل آبیاری با عمق 5/3 سانتیمتر در تمام دورة فصل رشد(I1)، آبیاری با عمق 2/2 سانتی متر در تمام دورة فصل رشد (I2)،وتیمار کنترل عمق آب آبیاری بین صفر تا 5/1 سانتیمتر (I3) در کرتهای اصلی و هشت رقم برنج (گرده محلی، زایندهرود، سازندگی، حسنی، 97-67، 113-67، 47-67 ، و 72-67) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. طی دوره و در پایان فصل رشد، صفات عملکرد دانه و اجزای عملکرد در تیمارهای مختلف اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که تأثیر مقادیر مختلفآب مصرفی بر شاخصهای درصد پوکی، ارتفاع بوته، طول خوشه، طول ریشه، وزن خشک ریشه، و کارآیی مصرف آب (WUE) در سطح یک درصد (£0.01r) معنیدار شد. این اثر بر بقیه شاخصها معنیدارنگردید. همچنین ارقام مورد بررسی تفاوت کاملاً معنیداری (£0.01r) از نظر تعداد روز تا 50 درصد رسیدگی، طول ریشه، وزن خشک ریشه، ارتفاع بوته، طول خوشه، وزن هزار دانه،درصد پوکی، عملکرد دانه، تعداد پنجه، عرض و طول دانه شلتوک، تعداد دانه در خوشه وWUE داشتند. ارقام از نظر شاخص تعداد روز تا رسیدگی کاملدارای تفاوت معنیداری در سطح پنج درصد (£0.01r) بودند. میانگینWUE در تیمار I3 حداکثر و برابر 77/0 کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. همچنین رقم زایندهرود دارای بالاترین مقدار WUE بود. بعد از این رقم، ارقام 113-67 و سازندگی بیشترین مقدار WUE را دارا بودند. با توجه به اهمیت بهینهسازی آب مصرفی به عنوان دیدگاهاصلی در روشهای اعمال تنش خشکی و بروز بحران آب در مناطق خشک و نیمهخشک کشور، تیمار I3 پیشنهاد گردید.
عنوان مقاله [English]
Investigation on Response of Rice Cultivars and lines to various water Irrigation Depths in Lenjan District of Isfahan
27-35. (in Farsi)