تکنولوژی مواد غذایی
عاصفه لطیفی؛ محسن اسمعیلی
چکیده
خواص فیزیکوشیمیایی برنج طی انبارمانی تغییر مییابد که این پدیده به رسیدن برنج معروف است. حداقل زمان لازم برای رسیدن برنج 3 تا 6 ماه است. در این پروژه، بخاردهی شلتوک به عنوان روشی برای کوتاه کردن مدت زمان انبارمانی بررسی شده است. شلتوک رقم شیرودی در دو سطح رطوبتی 0.5±20 و 0.5± 17 درصد و مدت زمان بخاردهی 5، 10 و 20 دقیقه به صورت ...
بیشتر
خواص فیزیکوشیمیایی برنج طی انبارمانی تغییر مییابد که این پدیده به رسیدن برنج معروف است. حداقل زمان لازم برای رسیدن برنج 3 تا 6 ماه است. در این پروژه، بخاردهی شلتوک به عنوان روشی برای کوتاه کردن مدت زمان انبارمانی بررسی شده است. شلتوک رقم شیرودی در دو سطح رطوبتی 0.5±20 و 0.5± 17 درصد و مدت زمان بخاردهی 5، 10 و 20 دقیقه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی اجرا شد. نمونه ها با خشک کن تا رطوبت 0.5± 11 درصد خشک و با دستگاه های تبدیل آزمایشگاهی، به برنج سفید تبدیل شدند. خصوصیات کیفی برنج سفید حاصل با نمونه شاهد مقایسه شد. تغییرات مطلوبی در خصوصیات فیزیکوشیمیایی رقم شیرودی بخاردهی شده به وجود آمد که مطابق با تفییرات انبارمانی طبیعی بود. این تغییرات شامل کاهش مواد جامد از دست رفته (0.05<p )، کاهش ویسکوزیته حداکثر و ویسکوزیته شکست (0.05<p )، افزایش سفتی برنج خام و پخته و افزایش راندمان برنج سفید سالم (0.05<p ) بود. هر سه دمای ژلاتینه شدن افزایش (p <0.05) اما دمای آنتالپی تغییر چندانی نیافت. از نظر ظهور نقاط گچی، فرآیند بخاردهی تأثیر منفی (0.05<p ) بر ظاهر برنج داشت. با افزایش مدت زمان بخاردهی، نقاط گچی گسترش یافت و پذیرش کلی رقم کم شد. پنج دقیقه مدت زمان بخاردهی برای شلتوک رقم شیرودی با هر رطوبت اولیه ای نتایج مطلوبی داشت.
مشهید هناره؛ شهین زمردی؛ حمیده ژاله رضایی
دوره 10، شماره 4 ، اسفند 1388، ، صفحه 61-72
چکیده
اثر کلرورکلسیم در غلظتهای صفر (شاهد)، 5، و10 در هزار به مدت دو سال (82-1381) بر فاکتورهای کیفی و عمر انباری سه رقم گوجهفرنگی پتوارلی CH، کورال، و ریوگرند در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان‌غربی مطالعه شد. کلرورکلسیم در سه مرحله و بیشتر روی میوههای گوجهفرنگی محلولپاشی شد. گوجهفرنگی تولیدی به صورت سبز ...
بیشتر
اثر کلرورکلسیم در غلظتهای صفر (شاهد)، 5، و10 در هزار به مدت دو سال (82-1381) بر فاکتورهای کیفی و عمر انباری سه رقم گوجهفرنگی پتوارلی CH، کورال، و ریوگرند در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان‌غربی مطالعه شد. کلرورکلسیم در سه مرحله و بیشتر روی میوههای گوجهفرنگی محلولپاشی شد. گوجهفرنگی تولیدی به صورت سبز برداشت و در انبار معمولی و انبار سرد بهترتیب در دمای 2±20 و 14 درجة سانتیگراد نگهداری شد. این آزمایش در هر انبار به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. قبل از انتقال گوجه فرنگی به انبارها و در طول نگهداری آنها، هر 5 روز یکبار به طور تصادفی از هر رقم نمونههای کافی جدا و مواد جامد انحلالپذیر (بریکس)، اسیدیته، pH، کاهش وزن، درصد فساد آنها تعیین میشد. نتایج تجزیة واریانس نشان داد که کلرورکلسیم بر صفات مورد مطالعة گوجهفرنگی اثر معنیداری در سطح یک درصد دارد. پاشش محلول کلرورکلسیم روی گوجهفرنگی، مدت زمان نگهداری، بریکس، و اسیدیته قابل تیترکردن آن را افزایش و درصد افت وزنی و فساد را کاهش داد. انبارمانی رقم ریوگرند بیشتر و فساد آن کمتر از دیگر ارقام بود. گوجهفرنگی نگهداری شده در دمای 14 درجه سانتیگراد نسبت به دمای معمولی، افت وزنی کمتر، فساد کمتر، و مدت زمان نگهداری طولانیتری نشان داد. مدت زمان نگهداری رقم ریوگرند محلولپاشی شده با کلرور کلسیم 10 در هزار در انبار سرد و انبار معمولی بهترتیب 43 و 5/19 روز بود.
تکنولوژی مواد غذایی
کبری تجددی طلب؛ فاطمه حبیبی
چکیده
برنج قهوه‌ای حاصل عملیات تبدیل است که به دلیل دارا بودن مواد مغذی و ترکیبات فعال بیولوژیک اهمیت ویژهای دارد. بافت برنج قهوه‌ای یکی از عوامل مؤثر در پذیرش آن توسط مصرف‌کنندگان محسوب میشود. به منظور مقایسه کیفیت پخت، مقدار مواد معدنی، خواص خمیری و میزان پذیرش برنج پخته با درجات سفیدی مختلف شامل برنج 1 و 2 به ترتیب با درجات سفیدی ...
بیشتر
برنج قهوه‌ای حاصل عملیات تبدیل است که به دلیل دارا بودن مواد مغذی و ترکیبات فعال بیولوژیک اهمیت ویژهای دارد. بافت برنج قهوه‌ای یکی از عوامل مؤثر در پذیرش آن توسط مصرف‌کنندگان محسوب میشود. به منظور مقایسه کیفیت پخت، مقدار مواد معدنی، خواص خمیری و میزان پذیرش برنج پخته با درجات سفیدی مختلف شامل برنج 1 و 2 به ترتیب با درجات سفیدی 35.9-35.1 و 40.1-39.6، برنج سفید با درجه سفیدی 55.5-54.2 و برنج قهوه‌ای، از طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. نتایج بررسی نشان میدهد اثر درجه سفیدی بر صفات کیفی برنج شامل درصد آمیلوز، جذب آب، مدت زمان پخت، مواد جامد از دست رفته و خواص خمیری معنیدار (0.05<p ) است. مدت زمان پخت برنج با افزایش درجه سفیدی کاهش مییابد. علاوه بر آن با افزایش درجه تبدیل، کلیه خواص خمیری (ویسکوزیته) افزایش مییابد. اگرچه برنج قهوه‌ای پس از خیساندن طولانی مدت آن (18 ساعت) پخته شد اما از نظر خواص حسی شامل سفتی بافت، زبری توده و اندازه ذرات بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. برنج قهوه‌ای نسبت به سه نمونه دیگر کمترین پذیرش کلی را داشت. برنجهای 1 و 2 از نظر خصوصیات کیفی، مواد معدنی و پذیرش کلی بین برنج سفید و برنج قهوه‌ای قرار گرفتند.
ابراهیم بخشی زاده؛ امیرحسین افکاری سیاح؛ یوسف عباسپور گیلانده؛ منصور راسخ
چکیده
طی پژوهشی، مدل اولیه سامانه خودکار الکترونیکی برای درجهبندی سیب و کیوی طراحی و ساخته و عملکرد آن بررسی شد. دستگاه شامل دو قسمت الکترونیکی و مکانیکی است که طی آن میوهها را بر اساس وزن و به کمک یک حسگر بار 30 نیوتنی و مدار کنترلی که اختصاصاً بدین منظور طراحی و ساخته شد، توسط عملگرهای مکانیکی در سه دسته جدا میکند. در این تحقیق ...
بیشتر
طی پژوهشی، مدل اولیه سامانه خودکار الکترونیکی برای درجهبندی سیب و کیوی طراحی و ساخته و عملکرد آن بررسی شد. دستگاه شامل دو قسمت الکترونیکی و مکانیکی است که طی آن میوهها را بر اساس وزن و به کمک یک حسگر بار 30 نیوتنی و مدار کنترلی که اختصاصاً بدین منظور طراحی و ساخته شد، توسط عملگرهای مکانیکی در سه دسته جدا میکند. در این تحقیق طی دو طرح آزمایشی اثر 4 متغیر مستقل بر میزان عملکرد دستگاه بررسی شد. متغیرهای مستقل در طرح آزمایش اول عبارتاند از: نوع محصول (سیب و کیوی)، شیب سیستم انتقال میوه (30، 40، و 50 درجه) و زمان داده شده به حسگر بار (1، 5/1، 2، 5/2، و 3 ثانیه) و در طرح آزمایش دوم: نوع محصول (سیب و کیوی) و شیب مکانیسم جداکننده (10، 30، و 50 درجه). طی یک بررسی آماری (آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی) این نتایج به دست آمد. نتایج نشان میدهد که هر چهار عامل به طور معنیدار بر عملکرد دستگاه (بر حسب تعداد میوه در واحد زمان) مؤثرند (01/0p<). اما مؤثرترین عامل، مدتزمان حسگر است که اثر متقابل آن نیز بر عملکرد دستگاه معنیدار است، به طوریکه میتوان با تنظیم بهینه زمانسنجها در داخل برنامه PLCزمان لازم برای جداشدن هر میوه را از طریق محاسبه دقیق زمان عبور میوه از مانع و از دریچهها کاهش و در نتیجه عملکرد دستگاه را افزایش داد. نتایج آزمایش‌ها نشان میدهد که بیشینه عملکرد دستگاه برای میوه کیوی و در شیب ورودی 50 درجه و مدت زمان یک ثانیه برابر با 40/872 (عدد در ساعت) است.
علی اصغر قائمی؛ احسان امین دین
چکیده
خشکسالیهای اخیر موجب شده است که بهرهبرداری از منابع موجود آبهای با کیفیت بالا در اکثر مناطق کشور به اوج برسد و برنامهریزان و مدیران منابع آب را مجبور ساخته تا در برنامهریزیهای خود، به کلیه منابع آب متعارف و غیرمتعارف توجه کنند؛ یکی از این منابع، فاضلاب تصفیه شده شهری است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر کاربرد ...
بیشتر
خشکسالیهای اخیر موجب شده است که بهرهبرداری از منابع موجود آبهای با کیفیت بالا در اکثر مناطق کشور به اوج برسد و برنامهریزان و مدیران منابع آب را مجبور ساخته تا در برنامهریزیهای خود، به کلیه منابع آب متعارف و غیرمتعارف توجه کنند؛ یکی از این منابع، فاضلاب تصفیه شده شهری است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر کاربرد فاضلاب تصفیه شده شهری شیراز بر خصوصیات شیمیایی خاک منطقه باجگاه فارس با بافت لومرسی است. برای اجرای پژوهش حاضر، از شش تیمار آب آبیاری (آب چاه، آب چاه به همراه کود شیمیایی، فاضلاب تصفیه شده شهری، فاضلاب تصفیه شده شهری به همراه کود شیمیایی، آب چاه به همراه فاضلاب تصفیه شده، آب چاه به همراه فاضلاب تصفیه شده و کود شیمیایی) در آبیاری قطرهای برای کاشت کلم بروکلی استفاده شد. نتایج آزمون آماری دانکن نشان میدهد که استفاده از فاضلاب تصفیه شده، در مقایسه با آب چاه (شاهد) باعث افزایش معنیدار ویژگیهای شیمیایی خاک (اسدیته، نسبت جذب سدیم و کربن آلی) در سطح احتمال 5 درصد میشود؛ همچنین، غلظت اکثر عناصر پرمصرف و کممصرف گیاهی در خاک از جمله نیتروژن، پتاسیم، منیزیم و همچنین فلزات سنگین مانند آهن، روی و سرب در نتیجه استفاده از فاضلاب تصفیه شده، نسبت به آب چاه، در سطح احتمال 5 درصد افزایش مییابد.
سودابه عین افشار؛ بهجت تاج الدین
دوره 5، شماره 4 ، اسفند 1383، ، صفحه 65-76
چکیده
امروزه سیب زمینی یکی از عمده ترین مواد غذایی مردم را تشکیل میدهد. مصرف سرانة آن در ایران روز به روز در حال افزایش است و از این رو تحقیق روی این مادة غذایی اهمیت ویژهای دارد. در این تحقیق روی سه واریتة عمده در استان خراسان به نامهای دیامانت، آئولا، و دراگا تحقیقی جامع اجرا شد. در قالب یک طرح آماری فاکتوریل، ابتدا از یک منطقة تولید ...
بیشتر
امروزه سیب زمینی یکی از عمده ترین مواد غذایی مردم را تشکیل میدهد. مصرف سرانة آن در ایران روز به روز در حال افزایش است و از این رو تحقیق روی این مادة غذایی اهمیت ویژهای دارد. در این تحقیق روی سه واریتة عمده در استان خراسان به نامهای دیامانت، آئولا، و دراگا تحقیقی جامع اجرا شد. در قالب یک طرح آماری فاکتوریل، ابتدا از یک منطقة تولید کنندة سیب زمینی در شمال استان خراسان 36 مزرعه انتخاب و هر واریته از 12 مزرعه برداشت شد. آزمونهای میزان پروتئین، مادة خشک، نشاسته، قندهای کاهنده، خاکستر و وزن مخصوص اجرا و نتایج با نرم افزار SPSS 9.0آنالیز شد.نتایج نشان داد که از میان سه واریتةگفته شده در این طرح آئولا، با داشتن بیشترین میزان مادة خشک و نشاسته برای کاربرد در صنایع فرآوری مناسبتر است و از آن برای تهیة انواع چیپس، خلال، فرنچ فرایز و استخراج نشاسته میتوان استفاده کرد.
زهره کرمی؛ قاسم یوسفی؛ زهرا امام جمعه
چکیده
در این پژوهش، اثر خشک کردن اسمزی با کاربرد اولتراسوند و دوره تکمیلی خشک کردن با مایکروویو روی خصوصیات کیفی (آنتوسیانینهای پلیمری شده، آنتوسیانینهای وارد شده به محیط اسمزی و بافت) گیلاس سیاه خشک شده بررسی شد. برای خشک کردن، از محلول اسمزی (آب، ساکارز) استفاده شد و بهمنظور رسیدن به یک فرآیند اسمز بهینه، غلظت قند در سه ...
بیشتر
در این پژوهش، اثر خشک کردن اسمزی با کاربرد اولتراسوند و دوره تکمیلی خشک کردن با مایکروویو روی خصوصیات کیفی (آنتوسیانینهای پلیمری شده، آنتوسیانینهای وارد شده به محیط اسمزی و بافت) گیلاس سیاه خشک شده بررسی شد. برای خشک کردن، از محلول اسمزی (آب، ساکارز) استفاده شد و بهمنظور رسیدن به یک فرآیند اسمز بهینه، غلظت قند در سه سطح 40، 50 و 60 درصد و دما در سه سطح 60، 50 و 40 درجه سلسیوس آزمایش شد. فرآیند اولتراسوند نیز در دو فرکانس 65 و 130 کیلوهرتز مورد بررسی قرار گرفت. نمونههای گیلاس سیاه بهمنظور افزایش نفوذپذیری پوست، به‌مدت دو دقیقه در سود 5/0 مولار، غوطهور شدند. برای خشک کردن تکمیلی نیز از مایکروویو با توانهای 100، 200 و 300 وات استفاده شد. بهمنظور تعیین نقاط بهینة فرایند خشککردن ترکیبی اولتراسوند- اسمزی- مایکروویو از روش سطح پاسخ استفاده شد. آزمایش‌ها بر اساس طرح کامپوزیت مرکزی اجرا شدند. نتایج بررسیها نشان میدهد که شرایط خشک کردن اثر معنیداری بر میزان آنتوسیانین پلیمری، آنتوسیانین هدر رفته و بافت گیلاسهای سیاه خشک شده دارد (05/0p<). شرایط بهینه برای به حداقل رساندن مقدار آنتوسیانین ورودی به محیط اسمزی در فرکانس 7/40 کیلوهرتز، دمای 40 درجه سلسیوس و غلظت 40 درصد میدهد و شرایط بهینه برای حداقل آنتوسیانین پلیمری در غلظت 60 درصد، دمای 44/44 درجه سلسیوس، توان 300 وات و بدون فرکانس بهدست آمد.
اورنگ تاکی؛ اردشیر اسدی
چکیده
در ایران نشاکاری پیاز در حال حاضر بهصورت دستی و با نیروی 110–100 نفر- روز در هکتار با استفاده از نشاهای ریشه لخت و با تراکم بسیار زیاد (800-700 هزار بوته در هکتار) در شرایط سخت انجام می‌گیرد. در این تحقیق، یک ماشین نشاکار نیمهخودکار طراحی، ساخته و ارزیابی شد که قابلیت تامین تراکم مورد نظر کشاورزان مناطق مرکزی ایران را دارد. واحد ...
بیشتر
در ایران نشاکاری پیاز در حال حاضر بهصورت دستی و با نیروی 110–100 نفر- روز در هکتار با استفاده از نشاهای ریشه لخت و با تراکم بسیار زیاد (800-700 هزار بوته در هکتار) در شرایط سخت انجام می‌گیرد. در این تحقیق، یک ماشین نشاکار نیمهخودکار طراحی، ساخته و ارزیابی شد که قابلیت تامین تراکم مورد نظر کشاورزان مناطق مرکزی ایران را دارد. واحد کارنده این ماشین یک موزع چرخان استوانه‌ای دارد که نشاگذاری در سلول‌های آن دستی (با نیروی کارگر) است. این استوانه دوار در بالای لوله سقوط و در صفحه افقی حرکت دورانی دارد و این حرکت را ماشین کشنده تامین میکند. با چرخش استوانه دوار نشاها، بهطور مجزا و منظم از آن خارج و در فاصله‌های زمانی مشخص وارد لوله سقوط می‌شوند. در ادامه، نشاها بر اثر نیروی وزن حرکت می‌کنند و پس از خروج از لوله سقوط به درون شیاری رها می‌شوند که شیاربازکن ایجاد کرده است. خاکدهی و استقرار نشاها را چرخهای فشار انتهایی بلافاصله انجام می‌دهند. در فرآیند طراحی واحد کارنده، انحنای مناسب لوله سقوط و زاویه قرارگیری چرخهای فشار بهگونه‌ای انتخاب شد که ضمن کوچک نگهداشتن عرض واحد کارنده، استقرار نشاهای ریشه لخت نیز در حد مطلوبی تامین شود. از ترکیب 9 واحد کارنده (4 واحد در جلو و 5 واحد در عقب) که روی دو دیرکافزار متصل به یکدیگر سوار می‌گردند، یک ماشین سوار شونده تراکتوری تشکیل گردید. نتایج ارزیابی شاخصهای عملکردی ماشین نشاکار در یک مزرعه 1000 متر مربعی نشان داد که در این ماشین، امکان نزدیک کردن واحدهای کارنده تا حد 17 سانتیمتر بدون بر هم زدن استقرار نشاهای واحدهای جلوی وجود دارد و واحدهای کارنده روی هر شاسی میتوانند با فاصله 34 سانتیمتر از یکدیگر قرار گیرند که فضای لازم را برای نشستن کارگران در کنار یکدیگر تامین میکند. با این آرایش میتوان استقرار اولیه بیش از 90 درصد نشاها را تضمین کرد. ظرفیت مزرعه‌ای این ماشین با احتساب سرعت 27/0 کیلومتر بر ساعت و راندمان 90 درصد در 8 ساعت کار روزانه تقریبا 3000 متر مربع است که در آن 9 کارگر نشاگذار و 2 کارگر پشتیبانی (برای نشارسانی و ترمیم نشاهای رها شده) شرکت دارند. نتایج تحقیق نشان میدهد که با مجموع 11 کارگر- روز میتوان حدود 3000 متر مربع را با ماشین، نشاکاری کرد که در مقایسه با روش نشاکاری با دست در نیروی کارگری مورد نیاز نزدیک به 63 درصد صرفهجویی میشود.
نادر عباسی؛ مهدی اویسی ها؛ محمد موحدان
چکیده
تعیین مشخصات تراکمی و نشست تحکیمی خاک، یکی از گامهای مهم در طراحی پی پروژه‌های عمرانی و به ویژه سازه‌های آبی است. به طور کلی خواص مهندسی خاک‌های ریزدانه، به ویژه خاک‌های رسی، متأثر از ویژگیهای مربوط به نوعکانیهای تشکیلدهنده، ساختمان و کیفیت شیمیایی آب منفذی آنها است. املاح موجود در آب منفذی خاک ...
بیشتر
تعیین مشخصات تراکمی و نشست تحکیمی خاک، یکی از گامهای مهم در طراحی پی پروژه‌های عمرانی و به ویژه سازه‌های آبی است. به طور کلی خواص مهندسی خاک‌های ریزدانه، به ویژه خاک‌های رسی، متأثر از ویژگیهای مربوط به نوعکانیهای تشکیلدهنده، ساختمان و کیفیت شیمیایی آب منفذی آنها است. املاح موجود در آب منفذی خاک به لحاظنقششان در ماهیت و مقدار نیروهای الکتروشیمیایی بین ذرات رسی، تأثیر قابل توجهی بر خواص مهندسی خاک نظیر چسبندگی، مقاومت، قابلیت نشست و تراکمپذیری آنها دارند. در این پژوهش، چگونگی تأثیر سه نوع نمک سدیمی شامل: کلرید سدیم، سولفات سدیم و کربنات سدیم بر برخی ویژگیهای مکانیکی خاک‌های رسی شامل مشخصات تراکمی (رطوبت بهینه و دانسیتۀ خشک ماکزیمم) و شاخصهای نشست تحکیمی (نمایۀ فشردگی و ضریب تحکیم) بررسی شد. بدین منظور با در نظر گرفتن 3 نوع نمک و 5 مقدار مختلف برای هر نوع نمک، 15 تیمار آزمایشی در نظر گرفته شد که با3 تکرار، به اضافة یک تیمار شاهد (صفر درصد نمک) در مجموع، 46 نمونه خاک برای اندازهگیری مشخصات تراکمی و تحکیمی تهیه و آزمایش شد. مقادیر حاصل از اندازهگیری نمایه فشردگی و ضریب تحکیم بهصورت یک آزمایش فاکتوریل 6×3 با فاکتور اصلی نوع نمک در سه سطح (کلرید سدیم، سولفات سدیم و کربنات سدیم) و فاکتور فرعی میزان نمک در پنج سطح (5/0، 1، 2، 5 و 10 درصد) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، توسط نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. مقایسۀ میانگین‌ها در سطح آماری 1 درصد با آزمون دانکن انجام پذیرفت. بر اساس نتایج حاصل از بررسیها مشخص شد که میزان و نوع شوری خاک تأثیر چشمگیری بر مشخصات تراکمی خاک یعنی رطوبت بهینه و دانسیته خشک ماکزیمم ندارد. ولی مقدار و نوع شوری حاصل از کاربرد نمک‌های یاد شده تأثیر معنیداری بر نمایۀ فشردگی و ضریب تحکیم خاک دارند. همچنین، دامنۀ تغییرات ضریب تحکیم در اثر افزایش میزان شوری نسبت به نمایه فشردگی بیشتر است.
میرحسین پیمان؛ غلامرضا روحی؛ محمدرضا علیزاده
دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1384، ، صفحه 67-80
چکیده
نقش انرژی در توسعه و کارایی کشاورزی بسیار با اهمیت است. در سالهای گذشته مصرف انرژی، بهویژه سوختهای فسیلی و کودهای شیمیایی در کشاورزی افزایش چشمگیری داشته است و انرژی وارد شده در واحد سطح برای تولید محصول بسیار بیش از گذشته شده است. عوامل اصلی افزایش مصرف انرژی در بخش کشاورزی، افزایش جمعیت، محدودیت زمینهای قابل کشت، ارزان ...
بیشتر
نقش انرژی در توسعه و کارایی کشاورزی بسیار با اهمیت است. در سالهای گذشته مصرف انرژی، بهویژه سوختهای فسیلی و کودهای شیمیایی در کشاورزی افزایش چشمگیری داشته است و انرژی وارد شده در واحد سطح برای تولید محصول بسیار بیش از گذشته شده است. عوامل اصلی افزایش مصرف انرژی در بخش کشاورزی، افزایش جمعیت، محدودیت زمینهای قابل کشت، ارزان بودن سوخت و کود، و افزایش سطح زندگی و توقعات مردم است. در این مقاله، انرژی مورد نیاز در بخش کشاورزی به ویژه کشت محصول برنج و تبدیل شلتوک به برنج سفید بررسی میشود وضمن تعیین چگونگی محاسبه انرژی مصرفی و تولیدی در کشت محصول برنج و عوامل مؤثر بر آن، شاخص کارایی انرژی (نسبت انرژی خروجی به انرژی ورودی) در دو روش کشت سنتی و نیمه مکانیزه برای تولید برنج در استان گیلان محاسبه شده است.دادههای مورد نیاز با بررسیهای میدانی و مصاحبه به دست آمده و انرژی مصرفی در دو روش سنتی و نیمه مکانیزه تولید برنج رقم خزر و همچنین شاخص کارایی انرژی محاسبه و تعیین شده است. نتایج بررسیها نشان میدهد که روش نیمه مکانیزه از نظر کارایی انرژی نسبت به روش سنتی کاراتر است. کل انرژی مورد نیاز برای تولید شلتوک و تبدیل آن به برنج سفید در هر هکتار ازیک رقم برنج متداول در استان گیلان برای دو روش سنتی و نیمه مکانیزه با احتساب آب مصرفی به ترتیب 7/72488 و 8/68633 مگاژول و شاخص کارایی در دو روش سنتی و نیمه مکانیزه به ترتیب 09/2 و 21/2 است. بنابراین با توجه به کارا بودن و کم هزینه بودن روش نیمهمکانیزه باید اعتبارات لازم را برای کشاورزان و صاحبانکارخانههایبرنجکوبی جهت خرید ماشینآلات مورد نیاز و اصلاح ساختار فراهم کرد.
اکبر گران؛ بنت الهدی صالح‌نیا؛ حمیدرضا علیزاده؛ عظیم میرزایی؛ محسن فرزانه
چکیده
استفادهاز اسانس وعصارههایگیاهان داروییبه دلیلداشتنخواصدارویی،ضدقارچی،ضد باکتریاییوآنتیاکسیدانیدر صنایع دارویی، غذایی و خوراک دامروبهپیشرفتاست. به منظور ارزیابی اثر دو گیاه دارویی گزنه و نعنا فلفلی در جلوگیری از رشد میسلیومی و کاهش آفلاتوکسین قارچ Aspergillus flavus این پژوهش اجرا شد. ...
بیشتر
استفادهاز اسانس وعصارههایگیاهان داروییبه دلیلداشتنخواصدارویی،ضدقارچی،ضد باکتریاییوآنتیاکسیدانیدر صنایع دارویی، غذایی و خوراک دامروبهپیشرفتاست. به منظور ارزیابی اثر دو گیاه دارویی گزنه و نعنا فلفلی در جلوگیری از رشد میسلیومی و کاهش آفلاتوکسین قارچ Aspergillus flavus این پژوهش اجرا شد. تأثیر اسانس با غلظتهای 5/62، 125، 250، 500 و 1000 میلیگرم در لیتر و عصارههای آبی، اتانولی و اتانولی70 درصد (با غلظت 500، 1000،2000، 4000 و 6000 میلیگرم در لیتر (بر کاهش رشد قارچ A. flavusو آفلاتوکسین بهروش اختلاط با محیط کشت مایع بررسی شد. میزان آفلاتوکسین با استفاده از کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا ارزیابی شد. به کارگیری اسانس نعنا و گزنه در غلظت 1000میلیگرم در لیتر به ترتیب 40/79 و30/53 درصد کاهش در وزن خشک قارچ و 25/88 و 3/57 درصد کاهش در میزان آفلاتوکسین تولیدی را به دنبال داشت. عصارههای گیاه نعنا فلفلی در کاهش رشد میسلیومی قارچ و آفلاتوکسینکارآمدتر از عصارههای گزنه بودند و بیشترین کاهش وزن خشک قارچ (25/95 درصد) و آفلاتوکسین تولیدی (58/89 درصد) در غلظت 6000 میلیگرم در لیتر عصارة اتانولی نعنا فلفلی دیده شد. از سوی دیگر مشخص شد که اسانس و عصارههای اتانولی و اتانولی 70 درصد هر دو گیاه، قادر به تجزیة قابل توجه آفلاتوکسین B1 محیط نیستند در حالیکه عصارههای آبی گزنه و نعنا فلفلی در غلظت 4000 میلیگرم در لیتر به ترتیب 15/87 و 1/56 درصد آفلاتوکسین B1 را کاهش دادند. بنابرایناسانس و عصارههای نعنا فلفلی در مقایسه با اسانس و عصارههای گزنه در کاهش رشد میسلیومی قارچ و آفلاتوکسین تولیدی کارآمدتر هستند. در این تحقیق عصارة آبی گزنه فعالیت تجزیهکنندگی قوی آفلاتوکسین B1 را نشان داد که میتواند کاندیدایی امیدبخش برای کاهش آفلاتوکسین معرفی شود.
محمد چناری؛ مرتضی شهیدزاده؛ ارژنگ جوادی
چکیده
پس از برداشت گندم، بوجاری این محصول از ناخالصی‌ها برای تهیۀ بذر، انبارکردن محصول، فرآوری و مصرف آن از ضروریات است. برای انتخاب نوع ماشین بوجاری که بیشترین ناخالصی‌ها را از نمونههای ارقام گندم پاک کند و دارای بازدهی بیشتر باشد، سه نوع ماشین بوجاری مختلف مورد آزمایش قرار گرفت تا عملکرد آنها روی ارقام گندم شمال خوزستان بررسی ...
بیشتر
پس از برداشت گندم، بوجاری این محصول از ناخالصی‌ها برای تهیۀ بذر، انبارکردن محصول، فرآوری و مصرف آن از ضروریات است. برای انتخاب نوع ماشین بوجاری که بیشترین ناخالصی‌ها را از نمونههای ارقام گندم پاک کند و دارای بازدهی بیشتر باشد، سه نوع ماشین بوجاری مختلف مورد آزمایش قرار گرفت تا عملکرد آنها روی ارقام گندم شمال خوزستان بررسی شود. این سه ماشین عبارتاند از: 1- ماشین بوجاری آرماشین (AR machine) مدل5000 A.R.S، ساخت ایران؛ 2- ماشین بوجاری کیمبریا (Cimbria)، ساخت دانمارک؛ و 3- ماشین بوجاری گلدسات (Goldsaat)، مدل100 G.Sساخت آلمان. فرآیند بوجاری کردن در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایۀ کاملاً تصادفی با چهار فاکتور: نوع ماشین (سه نوع)، میزان تغذیه (در دو سطح 70 و 95 درصد ظرفیت اسمی ماشین)، میزان باد (در سه سطح شرایط کاری تنظیم شده، کمتر و بیشتر از آن) و سه رقم بذر گندم (چمران، ویریناک و بهرنگ) با سه تکرار اجرا و پس از تجزیه و تحلیل دادهها، میانگین‌ها با استفاده از آزمون چند دامنه‌ای دانکن مقایسه شدند. اثر این عوامل بر بازده کل بوجاری بررسی شد. برای انتخاب الک مناسب، الک مبنا تعریف و بر همین اساس اندازه مناسب برای الک بالایی و پایینی با توجه به رقم گندم انتخاب و روی هر ماشین نصب شد. تحلیل نتایج آماری دادهها نشان داد هر چهار فاکتور اثر معنیداری بر بازده کل بوجاری دارند و مشخص شد که ماشین کیمبریا با بازده کل بوجاری 72/86 درصد دارای بیشترین بازده و ماشین‌های بوجاری گلدسات و آرماشین به ترتیب با 59/81 و 64/80 درصد بعد از آن قرار دارند. همچنین، جدا کردن ناخالصی‌ها از رقم بهرنگ با بازده بوجاری 31/84 درصد بهتر از ارقام چمران و ویریناک انجام گرفت. ضمناً مشخص شد که کاهش میزان تغذیه و همچنین افزایش میزان باد، باعث افزایش بازده کل بوجاری میشود.
علی رشادصدقی؛ محمدرضا یوسف زاده طاهری
دوره 10، شماره 3 ، آذر 1388، ، صفحه 69-82
چکیده
سوسک برگخوار سیبزمینی (سوسک کلرادو) یکی از مهمترین آفات غیر بومی سیبزمینی استکه از بدو ورود در غیاب دشمنان طبیعی بومی خود، مشکلاتی جدی در مناطق آذربایجان شرقی و اردبیل بهوجود آورده است. برای تدوین راهبرد کنترلی مناسب در قالب مدیریت تلفیقی آفات، شناسایی نقش آن دسته از روشهای کنترلی که موجب کاهش مصرف حشرهکش‌های شیمیایی ...
بیشتر
سوسک برگخوار سیبزمینی (سوسک کلرادو) یکی از مهمترین آفات غیر بومی سیبزمینی استکه از بدو ورود در غیاب دشمنان طبیعی بومی خود، مشکلاتی جدی در مناطق آذربایجان شرقی و اردبیل بهوجود آورده است. برای تدوین راهبرد کنترلی مناسب در قالب مدیریت تلفیقی آفات، شناسایی نقش آن دسته از روشهای کنترلی که موجب کاهش مصرف حشرهکش‌های شیمیایی شوند اهمیت ویژهای دارد. این تحقیق در جهت جمعآوری مکانیکی حشرات کامل و لاروهای سوسک کلرادو از سطح مزرعه با استفاده از جریان هوا در سیستمهای نیوماتیک اجرا شد. کوچک بودن قطعات زمین زراعی در منطقه و استفاده از روشهای سنتی در کاشت و آبیاری محصول، موجب میشود تا ادوات نیوماتیک تراکتوری و غیرتراکتوری موجود، به دلیل آسیب رساندن چرخهای حامل به بوتههای سیبزمینی به هنگام تردد و حرکت غیر یکنواخت که ناشی از پشتههای عرضی برای آبیاری مزرعه است، کارایی لازم را نداشته باشند. بنابراین، در این تحقیق ماشینی سبک وزن و قابل حمل با کاربر، طراحی و ساخته شد. ماشین مزبور دارای یک واحد دمندة هوا برای جدا کردن آفت از بوته و یک واحد جمعآوری‌کنندۀ آفات جدا شده از بوته در مقابل واحد دمنده است که به هنگام کار، دو واحد مزبور در طرفین بوتههای سیبزمینی قرار میگیرند. جریان هوا، توسط پمپ هوای سانتریفیوژ سمپاش پشتی ذره ساز تأمین شد. برای ارزیابی کارایی ماشین، از طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی با دو تیمار سرعت هوای 35 و 45 متر بر ثانیه در چهار تکرار استفاده گردید و در هر آزمایش، تعداد سوسک‌های جدا شده از بوته و شکار شده با ماشین مشخص شد. نتایج حاصل نشان داد که سرعت هوای 45 متر بر ثانیه در مقایسه با سرعت هوای 35 متر بر ثانیه تأثیر بیشتری در جداسازی آفات از روی بوته و جمعآوری آنها توسط ماشین داشته است.
محمد جلینی
دوره 7، شماره 3 ، آذر 1385، ، صفحه 69-78
چکیده
هدف از اجرای این تحقیق، بررسی تأثیر مقدار آب آبیاری و روش آبیاری قطرهای روی عملکرد انگور و تعیین کارآیی مصرف آب است. آزمایش در قالب بلوکهای کامل تصادفی و به صورت فاکتوریل در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گلمکان وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان پیاده شد. فاکتورهای طرح شامل مقادیر آب در ...
بیشتر
هدف از اجرای این تحقیق، بررسی تأثیر مقدار آب آبیاری و روش آبیاری قطرهای روی عملکرد انگور و تعیین کارآیی مصرف آب است. آزمایش در قالب بلوکهای کامل تصادفی و به صورت فاکتوریل در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گلمکان وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان پیاده شد. فاکتورهای طرح شامل مقادیر آب در سه سطح (50، 75 و 100 درصد آب مورد نیاز گیاه) و استفاده از آبیاری قطرهای به دو روش (قطرهای و تیپ) بود. فاصلة نهالها روی ردیف 2 متر و فاصله ردیفها از هم 5/2 متر انتخاب گردید. برای هر تیمار 4 ردیف با 6 نهال روی هر ردیف در نظر گرفته شد. در فروردین ماه 1378 نهالهای ریشهدار انگور رقم سلطانی (کشمشی) غرس شد. روش آبیاری در سال 1378 سطحی بود و سیستم آبیاری قطرهای و تیپ از سال 1379 اجرا شد. نیاز آبی انگور از سند ملی آب استخراج و با در نظر گرفتن درصد سایه انداز، میزان آن در هر آبیاری تعیین شد. عملکرد انگور در سالهای 78، 79 و 80 قابل توجه نبود. نتایج آنالیز مرکب عملکرد در سالهای 81، 82 و 83 نشان داد که بین دو روش آبیاری قطرهای و تیپ از نظر آماری اختلاف معنیداری وجود ندارد، اما بین سطوح مختلف آب مصرفی اختلاف معنیدار است. سطوح 100، 75 و 50 درصد آب مصرفی به ترتیب با عملکرد 597/8 ، 705/7 و 827/4 تن در هکتار در گروههای آماری A ، B و C قرار گرفتند. عملکرد در دو سطح 75 و 50 درصد آب مصرفی نسبت به سطح 100 درصد به ترتیب حدود 13و 43 درصد کاهش داشته است. از نظر کارایی مصرف آب نیز بین روشهای آبیاری اختلاف معنیدار وجود نداشت ولی بین درصد مقادیر آب آبیاری در سطح 1 درصد اختلاف معنیدار بود. سطح 75 درصد آب مصرفی با میزان کارایی 844/1 کیلوگرم انگور به ازای یک مترمکعب آب بیشترین مقدار را دارا بود و بعد از آن سطوح 50 و 100 درصد آب آبیاری به ترتیب با کارایی 720/1و 574/1 کیلوگرم بر مترمکعب قرار گرفتند، به عبارت دیگر، کارایی مصرف آب در سطوح 75 و 50 درصد آب مصرفی نسبت به سطح 100درصد به ترتیب حدود 17و 9 درصد بیشتر بوده است. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که در مواقعی کمبود آب جدی نیست آبیاری کامل و در زمان مواجه با کمبود آب، سطح 75 درصد آب مصرفی با توجه به میزان عملکرد، میزان آب مصرفی، و کارایی مصرف آب قابل توصیه است.
نسیبه ایزدی خواه؛ حسین مبلی؛ عباس اکبرنیا؛ حجت احمدی؛ شاهین رفیعی
چکیده
چگونگی استحصال روغن زیتون میتواند بر کیفیت و کمیت روغن اثرگذار باشد. در این پژوهش روغن بهدست آمده از خردکن چکشی در سرعتهای دورانی 720 و 1450 دور بر دقیقه، دماهای همزدن 30، 45، و 60 درجه سلسیوس و زمان همزدن 10، 20، و 30 دقیقه از نظر کمی (رطوبت و چربی) و کیفی (اسیدیته و پراکسید) بررسی و دادههای آزمون حاصل از آزمایش فاکتوریل در قالب ...
بیشتر
چگونگی استحصال روغن زیتون میتواند بر کیفیت و کمیت روغن اثرگذار باشد. در این پژوهش روغن بهدست آمده از خردکن چکشی در سرعتهای دورانی 720 و 1450 دور بر دقیقه، دماهای همزدن 30، 45، و 60 درجه سلسیوس و زمان همزدن 10، 20، و 30 دقیقه از نظر کمی (رطوبت و چربی) و کیفی (اسیدیته و پراکسید) بررسی و دادههای آزمون حاصل از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با استفاده از نرمافزار SPSS با سه تکرار تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که افزایش دما و سرعت دورانی خردکن، در مقایسه با زمان همزدن تأثیر بیشتری بر اسیدیته دارد و تنها عامل تأثیرگذار بر پراکسید، دمای واحد همزن است. در مورد پارامترهای کمی، افزایش دما و زمان همزدن، منجر به کاهش رطوبت تفاله شد (افزایش کمیت) و میزان چربی تفاله نیز با افزایش سرعت دورانی خردکن، افزایش دما، و مدت زمان همزدن کاهش یافت (افزایش کمیت). نتایج نشان میدهد که برای بهدست آوردن روغن با کیفیت بالا بهتر است، روغن در دمای 30 درجه سلسیوس و سرعت دورانی720 دور در دقیقه برای خردکن چکشی و زمان 20 دقیقه برای همزدن استحصالی شود.
روح اله مجدی؛ منصور راسخ؛ امیرحسین افکاری سیاح
چکیده
در این تحقیق اثر سه سطح دورة انبارداری بر خواص فیزیکی و اثر دورة انبارداری و سرعت بارگذاری در سه سطح بر خواص برشی سیر بررسی شده است. همچنین، برخی خواص فیزیکی و مکانیکی سیر شامل ارتفاع، متوسط قطر عرضی، قطر متوسط حسابی، قطر متوسط هندسی، ضریب کرویت، چگالی تودة پیاز سیر و نیز پارامترهای طول، عرض، ضخامت، چگالی حقیقی، چگالی توده، تخلخل، ...
بیشتر
در این تحقیق اثر سه سطح دورة انبارداری بر خواص فیزیکی و اثر دورة انبارداری و سرعت بارگذاری در سه سطح بر خواص برشی سیر بررسی شده است. همچنین، برخی خواص فیزیکی و مکانیکی سیر شامل ارتفاع، متوسط قطر عرضی، قطر متوسط حسابی، قطر متوسط هندسی، ضریب کرویت، چگالی تودة پیاز سیر و نیز پارامترهای طول، عرض، ضخامت، چگالی حقیقی، چگالی توده، تخلخل، حجم سیرچه، قطر متوسط حسابی، قطر متوسط هندسی و ضریب کرویت سیرچه‌ها نیز محاسبه شده است. ویژگیهای برشی سیرچه‌ها شامل بیشینه نیروی برش و متوسط انرژی برش نیز اندازهگیری شدند. نتایج تجزیۀ واریانس نشان میدهد که دورة انبارداری بر ویژگیهای طول سیرچه، قطر متوسط حسابی، چگالی توده، چگالی حقیقی و حجم سیرچه و نیز دورة انبارداری بر ویژگیهای متوسط قطر عرضی، قطر متوسط حسابی و چگالی تودة سیر اثر معنیداری دارد. پارامترهایی که از آزمون برشی روی سیرچه استخراج بررسی شدهاند عبارتاند از بیشینة نیروی لازم برای برش کامل سیرچه، متوسط انرژی لازم برای برش واحد سطح، و متوسط نیروی لازم برای برش واحد سطح سیرچه در سه دورة انبارداری و سه سرعت بارگذاری که مقادیر بهدست آمده برای این پارامترها بهترتیب معادل28/2 تا 79/4 نیوتن، 79/17 تا 70/29 میلی‌ژول بر میلیمتر مربع و 44/1 تا 98/2 نیوتن بر میلیمتر مربع بودند. نتایج نشان داد که عامل دورة انبارداری تنها بر بیشینه نیروی لازم برای برش کامل سیرچه و متوسط نیروی لازم برای برش واحد سطح سیرچه اثر معنیداری داشت. همچنین دورة انبارداری و سرعت بارگذاری و اثر متقابل دورة انبارداری و سرعت بارگذاری بر مقدار متوسط انرژی لازم برای برش در واحد سطح سیرچه دارای تأثیر معنیداری است.
هانیه کوثری؛ حسین دهقانی سانیج؛ فرهاد میرزایی؛ عبدالمجید لیاقت
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1389، ، صفحه 71-86
چکیده
روشهای دقیق و کاربردی در جداسازی تبخیر-تعرق، اطلاعاتی سودمند برای مدیریت آب در مزرعه در جهت بهبود کارایی مصرف آب فراهم میکند. شناخت این روشها بالاخص در مورد سیستمهای نوین آبیاری که با هزینهای بالا اجرا می‌شوند با اهمیت است. به این منظور در تحقیقی که در تابستان 1388 در مزرعة مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کرج اجرا شد، تبخیر-تعرق ...
بیشتر
روشهای دقیق و کاربردی در جداسازی تبخیر-تعرق، اطلاعاتی سودمند برای مدیریت آب در مزرعه در جهت بهبود کارایی مصرف آب فراهم میکند. شناخت این روشها بالاخص در مورد سیستمهای نوین آبیاری که با هزینهای بالا اجرا می‌شوند با اهمیت است. به این منظور در تحقیقی که در تابستان 1388 در مزرعة مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کرج اجرا شد، تبخیر-تعرق گیاه ذرت و جزء تبخیر خاک به طور همزمان به روش بیلان انرژی نسبت بوون اندازهگیری و از تفاضل این دو، تعرق گیاه محاسبه شد. بافت خاک مزرعة محل آزمایش لوم بود و مزرعه با سیستم آبیاری قطرهای زیرسطحی آبیاری شد که در عمق 15 سانتیمتری از سطح خاک نصب شده بود. در زمینة مدیریت آبیاری تلاش شد تا گیاه ذرت دچار تنش نشود. اطلاعات مورد نیاز روش بیلان انرژی نسبت بوون از بالای آسمانة گیاهی، آسمانة گیاهی، و سطح خاک برداشت شد. نتایج نشان داد که برای یک روز نمونه در مرحلة میانی رشد گیاه ذرت، از کل انرژی موجود در مزرعه (Rn-G) که میتواند صرف تبخیر- تعرق شود تنها 15 درصد صرف گرمای محسوس هوا شده و بقیه صرف تبخیر- تعرق شده است. شار گرمای ورودی به سطح خاک کمتر از 10 درصد شار تابش خالص است و 93 درصد از انرژی موجود در سطح خاک صرف تبخیر از سطح خاک شده است. در سطح آسمانة گیاهی، حدود 19 درصد از انرژی صرف گرمای محسوس (Hc) شده است. از مقایسة مقادیر ساعتی تبخیر-تعرق به روش بیلان انرژی نسبت بوون و روش پنمن- مانتیث مشخص شد که بین این دو همبستگی خوبی وجود دارد (95/0R2=) و تغییرات تبخیر- تعرق به روش بیلان انرژی نسبت بوون نسبت به روش پنمن- مانتیث برابر 10درصد است.
حامد نوذری؛ عبدالمجید لیاقت؛ مجید خیاط خلقی؛ عسگر صدیقی
دوره 10، شماره 2 ، شهریور 1388، ، صفحه 71-86
چکیده
روش تحلیل پویایی سیستم یکی از روشهای شبیهسازی است که به صورت شی‌گرا و مبتنی بر روابط بازخورد است. این روش علاوه بر تشریح پویایی سیستمهای پیچیده، میتواند قابلیت مدلسازی ساده و راحت را برای کاربر ایجاد کند و به عنوان ابزاری مفید در تصمیمگیری در مسائل مهندسی بهکار رود. در این مقاله، با استفاده از روش تحلیل پویایی ...
بیشتر
روش تحلیل پویایی سیستم یکی از روشهای شبیهسازی است که به صورت شی‌گرا و مبتنی بر روابط بازخورد است. این روش علاوه بر تشریح پویایی سیستمهای پیچیده، میتواند قابلیت مدلسازی ساده و راحت را برای کاربر ایجاد کند و به عنوان ابزاری مفید در تصمیمگیری در مسائل مهندسی بهکار رود. در این مقاله، با استفاده از روش تحلیل پویایی سیستم و به کمک معادلات بیلان آبی در سطح خاک و ناحیة غیر اشباع، عملکرد یک سیستم زهکشی زیرزمینی در شرایط غیر ماندگار به طور کامل مدلسازی شد؛ و به منظور بررسی نتایج مدل، علاوه بر آنالیز حساسیت و آزمون شرایط حدی، مطالعة موردی روی مزرعة 25 هکتاری ARC 2-5 واقع در اراضی تحقیقاتی مرکز تحقیقات نیشکر واحد امیرکبیر که یکی از واحدهای هفتگانة طرح توسعه نیشکر است، صورت گرفت. آبیاری این مزرعه در اوایل سال 1383 شروع شد و 5 ماه طول کشید. با اجرای مدل فوق، تأثیر هر یک از عوامل مؤثر بر مدیریت تراز سطح آب و مقدار خروجی زه آب به صورت روزانه بررسی شد. تجزیه و تحلیل آماری بین مقادیر مشاهده‌ای و شبیهسازی شد نشان داد که انحراف معیار برای سطوح ایستابی و شدت زه آب خروجی به ترتیب 2/10 سانتیمتر و 13/0 سانتیمتر بر روز است. نتایج حاکی از آن است که مدل حاضر میتواند به عنوان ابزاری مناسب برای طراحی و مدیریت سیستمهای زهکشی برای مشاوران، کارفرمایان، پیمانکاران، و سایر علاقهمند این رشته بهکار گرفته شود.
مجتبی نادری بلداجی؛ رضا علیمردانی؛ احمد طباطبایی فر؛ احمد شریفی
دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1387، ، صفحه 71-84
چکیده
یکی از مقولههای مهم در کشاورزی، فشردگی خاک است. برای اندازهگیری این پارامتر، روشهای متعددی وجود دارد. یکی از این روشها، اندازهگیری میزان نیروی مورد نیاز در واحد سطح برای نفوذ یک مخروط فولادی با ابعاد استاندارد و با سرعت ثابت است. این پارامتر «شاخص مخروطی» نامیده میشود. برای اندازهگیری شاخص مخروطی از ...
بیشتر
یکی از مقولههای مهم در کشاورزی، فشردگی خاک است. برای اندازهگیری این پارامتر، روشهای متعددی وجود دارد. یکی از این روشها، اندازهگیری میزان نیروی مورد نیاز در واحد سطح برای نفوذ یک مخروط فولادی با ابعاد استاندارد و با سرعت ثابت است. این پارامتر «شاخص مخروطی» نامیده میشود. برای اندازهگیری شاخص مخروطی از دستگاه نفوذسنج استفاده میشود. در این تحقیق یک دستگاه نفوذسنج پشت تراکتوری پس از طراحی، ساخته شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. این دستگاه شامل پنج قسمت قاب، واحد محرک هیدرولیکی، مبدل نیرو (لودسل)، واحد اندازهگیری عمق، و سیستم تحصیل اطلاعات است. دستگاه قابل نصب بر اتصال سه نقطة تراکتورهای گروه III است و سیستم هیدرولیک آن میتواند سرعت ثابت مورد نیاز (3 سانتیمتر بر ثانیه مطابق با استاندارد ASAE, S313.3) را تأمین کند. در این دستگاه برای اندازهگیری نیرو از مبدل تیری یک سرگیردار و برای اندازهگیری عمق از حسگر فرستنده و گیرنده نوری استفاده شده است. برای دریافت و ذخیرة دادهها، سیستم تحصیل اطلاعات با استفاده از میکروکنترلر طراحی و ساخته شد. در مرحلة ارزیابی دستگاه، با مقایسة دادههای دستگاه پشت تراکتوری با دادههای دستگاه دستی Eijkelkamp مشخص شد که در سطح اطمینان 95 درصد اختلاف معنیداری بین آنها وجود ندارد. سرانجام اینکه کارایی دستگاه قابل اطمینان و عملکرد قسمتهای مکانیکی و الکتریکی آن بدون مشکل است.
حمیدرضا سالمی؛ لاله مشرف
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1385، ، صفحه 71-84
چکیده
در مدیریت آبیاری، کم‌آبیاری روشی است که بر اساس آن ضمن وارد نیامدن خسارات شدید به گیاه در اثر تنش خشکی، در مقدار آب آبیاری صرفهجویی میشود. غلات از جمله محصولات زراعی هستند که امکان به کارگیری مدیریت کم‌آبیاری برای آنها وجود دارد. به منظور مشخص کردن اثر کم‌آبیاری بر خصوصیات کیفی ذرت دانه‌ای (ارقام 647 و 704)، تحقیقی سه ساله ...
بیشتر
در مدیریت آبیاری، کم‌آبیاری روشی است که بر اساس آن ضمن وارد نیامدن خسارات شدید به گیاه در اثر تنش خشکی، در مقدار آب آبیاری صرفهجویی میشود. غلات از جمله محصولات زراعی هستند که امکان به کارگیری مدیریت کم‌آبیاری برای آنها وجود دارد. به منظور مشخص کردن اثر کم‌آبیاری بر خصوصیات کیفی ذرت دانه‌ای (ارقام 647 و 704)، تحقیقی سه ساله (80-1378) با چهار تیمار آبیاری شاهد، آبیاری کامل، 80 درصد آبیاری کامل و 60 درصد آبیاری کامل در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی به صورت بلوک خرد شده با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کبوترآباد اصفهان اجرا شد. قبل از شروع کاشت، نسبت به نمونه‌گیری آب، خاک و انجام آزمایش‌های مورد نیاز اقدام شد. میزان کود مصرفی طبق نتایج آزمون خاک و دستورالعمل مؤسسه تحقیقات خاک و آب تعیین گردید. در مهر ماه هر سال پس از عملیات برداشت خصوصیات کیفی محصول شامل: درصد چربی، پروتئین، خاکستر، و عملکرد دانه اندازهگیری و دادههای ثبت شده در مدت سه سال آزمایش تجزیة مرکب گردید. نتایج نشان داد که اثر رقم روی هیچ یک از صفات مورد اندازهگیری معنیدار نیست و از نظر عملکرد محصول تفاوت معنیدار (05/0£p ) بین تیمارهای آبیاری وجود دارد. همچنین مشخص شد که اثر تیمارهای آبیاری بر درصد پروتئین، چربی، و خاکستر معنیدار نیست. بیشترین میزان چربی و خاکستر در تیمار آبیاری کامل و کمترین آن در تیمار 60 درصد آبیاری کامل به دست آمد. مقدار پروتئین نیز در تیمار 60 درصد آبیاری کامل، حداکثر بود. یافته‌ها نشان داد با در نظر گرفتن بررسیهای آماری و اهمیت بهنیه‌سازی آب مصرفی با کم‌آبیاری و بر اساس مقادیر کارآیی مصرف آب (WUE)، تیمار 60 درصد آبیاری کامل بر سایر تیمارها برتری دارد و به عنوان یک روش مدیریتی کارآمد در آبیاری مزارع ذرت توصیه میشود.
جلال جلیلی؛ سیدجلال جبلی؛ هوشنگ قمرنیا؛ محمدجواد منعم
دوره 7، شماره 4 ، اسفند 1385، ، صفحه 71-88
چکیده
ارزیابی عملکرد شبکههای آبیاری اولین مرحله جهت یافتن راهکارهای بهبود شبکههاست. روش ارزیابی مقایسهای (Benchmarking) در شبکههای آبیاری اخیراً از طرف مراجع بینالمللی مدیریت منابع آب پیشنهاد و در بعضی از کشورها نیز اجرا شده است که با استفاده از راهکارهای مناسب باعث بهبود عملکرد در شبکهها گردیده است. در روشهای معمول ...
بیشتر
ارزیابی عملکرد شبکههای آبیاری اولین مرحله جهت یافتن راهکارهای بهبود شبکههاست. روش ارزیابی مقایسهای (Benchmarking) در شبکههای آبیاری اخیراً از طرف مراجع بینالمللی مدیریت منابع آب پیشنهاد و در بعضی از کشورها نیز اجرا شده است که با استفاده از راهکارهای مناسب باعث بهبود عملکرد در شبکهها گردیده است. در روشهای معمول ارزیابی مقایسهای، شاخصهای مورد نظر اندازهگیری و به صورت گرافیکی مقایسه خواهند شد و سپس با مبنا قرار دادن شاخصهای برتر، از آنها جهت بهبود سایر شبکهها استفاده میشود. اما در این تحقیق روش ارزیابی مقایسهای به صورت عددی و غیرگرافیکی است. ابتدا شاخصها ارزشگذاری و پس از آن مقادیر آنها نرمال میشود. جهت مقایسة شاخصهای ارزیابیدر پنج دیدگاه مدیریتی، فنی، حاصل بخشی کشاورزی و اقتصادی- اجتماعی، مالی، و زیست محیطی دو شبکة آبیاری بریموند و دینور در استان کرمانشاه انتخاب شدند. پس از انتخاب شبکهها و شاخصها، فرآیندهای ارزیابی به روش مقایسهای در مراحل مختلف اجرا و سطح شاخصهای برتر در دو شبکه به عنوان سطح استاندارد (Benchmark)، با مقدار یک تا 100 درصد در نظر گرفته شد. سپس بهروش تحلیل سلسله مراتبی با تشکیل ماتریس مقایسات زوجی و با استفاده از نظر کارشناسان مجرب، ضرائب اهمیت نسبی شاخصها و دیدگاهها تعیین گردید. در نتیجة مقایسة دو شبکه با سطح استاندارد تعیین شده، مقدار عملکرد شبکه بریموند 8708/0 و شبکه دینور 9054/0 بهدست آمد. از مقایسة مقدار عملکرد دیدگاهها با سطوح استاندارد آنها در دو شبکه آبیاری بریموند و دینور بهترتیب: در دیدگاه مدیریتی9128/0 و 9074/0، فنی7660/0 و 9731/0، حاصلبخشی کشاورزی و اقتصادی- اجتماعی 8607/0 و 8728/0، مالی 8613/0 و 9276/0، و زیست محیطی 8751/0 و 8187/0 بهدست آمد. جهت بهبود عملکرد شبکه، دیدگاهها بر اساس پتانسیل بهبود عملکرد و ضرائب اهمیت نسبی آنها اولویتبندی شدند. در شبکة آبیاری بریموند دیدگاههای مدیریتی با مقدار پتانسیل بهبود 0394/0، فنی 0356/0، حاصلبخشی کشاورزی و اقتصادی- اجتماعی 0328/0، مالی 0133/0 و زیست محیطی 008/0 و در شبکة آبیاری دینور دیدگاه مدیریتی پتانسیل بهبود آن در شبکه با مقدار 0419/0، حاصلبخشیکشاورزی و اقتصادی- اجتماعی 0299/0، زیست محیطی 0116/0، مالی 0069/0، و فنی 0041/0 در اولویت کاری قرارگرفتهاند. به طورکلی ارزیابی مقایسهای (Benchmarking) و کاربرد آن در شبکههای آبیاری کشور میتواند در تسریع بهبود شبکههای آبیاری بسیار مؤثر باشد.
لاله مشرّف
چکیده
در پوسته خارجی (سبوس) اکثر غلات، به خصوص گندم، مواد بسیار مفیدی مثل کانی‌ها، فیبرهای رژیمی، ویتامین‌ها و اسیدهای آمینه وجود دارد؛ ارزش غذایی سبوس گندم نیز به دلیل غنی بودن از فیبرهای رژیمی است. با توجه به روند رو به افزایش مصرف سموم دفع آفات نباتی در گندم و از طرفی میزان بالای مصرف نان در جیره غذایی خانوارها، نگرانی‌هایی در خصوص ...
بیشتر
در پوسته خارجی (سبوس) اکثر غلات، به خصوص گندم، مواد بسیار مفیدی مثل کانی‌ها، فیبرهای رژیمی، ویتامین‌ها و اسیدهای آمینه وجود دارد؛ ارزش غذایی سبوس گندم نیز به دلیل غنی بودن از فیبرهای رژیمی است. با توجه به روند رو به افزایش مصرف سموم دفع آفات نباتی در گندم و از طرفی میزان بالای مصرف نان در جیره غذایی خانوارها، نگرانی‌هایی در خصوص باقیماندۀ سموم در سبوس گندم در نان و فراورده‌های سبوس دار وجود دارد. این پژوهش به منظور بررسی و تعیین میزان باقیماندۀ سموم در سبوس گندم و اثر چند فراوری بر میزان کاهش آن اجرا شد و طی آن از روشهای هیدراتاسیون گرم و سرد، پخت و هیدروترمال با بافر برای فراوری سبوس گندم استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، نه تنها هر چهار فراوری میزان سموم باقیمانده در سبوس گندم (سموم دلتامترین، کاپتان، بروموپروپیلات، فوزالون و تترادیفون) را به ترتیب از 16/0، 315/0، 16/1، 807/1 و 017/0 قسمت در میلیون به حداقل رساندند، بلکه کاهش 33 تا 83 درصدی اسید فیتیک موجود در سبوس گندم نیز ثبت گردید. از مزایای استفاده از روشهای مذکور در فراوری سبوس گندم ضمن کاهش باقیماندۀ سموم میتوان به بهبود خصوصیات تغذیه‌ای آن با استفاده از مزایای ویتامین‌ها، کانی‌ها و فیبرهای غذایی موجود درآن اشاره کرد.
صنایع غذایی
ام البنین عسگری تپه؛ سارا موحد؛ حسین احمدی چناربن
چکیده
تعیین خواص فیزیکی محصولات کشاورزی بهمنظور تحلیل رفتار آنها در هنگام فرآوری از قبیل جابه‌جایی، پوست‌کنی، تمیز کردن، جداسازی، خشککردن، و ذخیره‌سازی ضروری است. طراحی این دستگاه‌ها و ماشین‌های کاشت، داشت، و برداشت بدون توجه به خواص فیزیکی محصولات کشاورزی نتایج مطلوب بهدست نخواهد داد. در این تحقیق، تأثیر مقدار رطوبت دانه (10، ...
بیشتر
تعیین خواص فیزیکی محصولات کشاورزی بهمنظور تحلیل رفتار آنها در هنگام فرآوری از قبیل جابه‌جایی، پوست‌کنی، تمیز کردن، جداسازی، خشککردن، و ذخیره‌سازی ضروری است. طراحی این دستگاه‌ها و ماشین‌های کاشت، داشت، و برداشت بدون توجه به خواص فیزیکی محصولات کشاورزی نتایج مطلوب بهدست نخواهد داد. در این تحقیق، تأثیر مقدار رطوبت دانه (10، 14 و 18 درصد) و نوع رقم، بر خواص فیزیکی دو رقم دانه برنج به نامهای رضاجو و دم‌سیاه بررسی شدهاست. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها، از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی استفاده شد و میانگین‌ها با آزمون چند دامنه‌ای دانکن و در سطح احتمال 1% =α مقایسه شدند. نتایج بررسیها نشان میدهد که با افزایش رطوبت، غیر از ضریب کرویت، سایر خواص فیزیکی مانند طول، عرض، ضخامت، قطر هندسی، قطر حسابی، سطح، و حجم و نیز خواص ثقلی مانند چگالی ظاهری، چگالی واقعی، تخلخل، و وزن هزار دانه افزایش مییابد درحالی که رقم تأثیر معنیداری بر خواص مذکور ندارد.
داود محمد زمانی؛ سعید مینایی؛ رضا علیمردانی؛ علی رستمی؛ جلال الدین قضاوتی
چکیده
در سمپاشهای تزریق مستقیم1 (DI)، زمان تأخیر برای تغییر غلظت مواد شیمیایی در نوک افشانکها بر کارایی سمپاش تأثیر میگذارد. مهمترین متغیر برای بررسی عملکرد سامانۀ تزریق مستقیم در اِعمال علفکشها به صورت زمان حقیقی، زمان تأخیر آن است. در این تحقیق، ابتدا یک سامانه تزریق مستقیم روی یک سمپاش بومدار طراحی و نصب شد. ...
بیشتر
در سمپاشهای تزریق مستقیم1 (DI)، زمان تأخیر برای تغییر غلظت مواد شیمیایی در نوک افشانکها بر کارایی سمپاش تأثیر میگذارد. مهمترین متغیر برای بررسی عملکرد سامانۀ تزریق مستقیم در اِعمال علفکشها به صورت زمان حقیقی، زمان تأخیر آن است. در این تحقیق، ابتدا یک سامانه تزریق مستقیم روی یک سمپاش بومدار طراحی و نصب شد. پس از آن، به منظور بررسی کمّی تأثیر حجم لولههای محلول سم از نقطۀ تزریق تا خروجی افشانکها (V)، دبی مادۀ مؤثر علفکش و دبی سیال حامل بر مشخصات دینامیکی سامانۀ تزریق مستقیم- از جمله زمان تأخیر، جریان محلول سم از نقطه تزریق تا نوک افشانکها- مدلسازی ریاضی شد. بدینمنظور از دو مدل حاکم بر جریان محلول سم در سامانههای تزریق مستقیم استفاده شد: مدل "جریان تکهای2" و مدل "اختلاط مناسب3"؛ این دو در این تحقیق ارائه شدهاند. به منظور بررسی و مقایسه نتایج حاصل از مدلسازی ریاضی و نتایج حاصل از آزمون سامانه تزریق مستقیم، یک سامانه تزریق مستقیم طراحی و ساخته شد. برای تجزیه، تحلیل و مقایسۀ نتایج کارگاهی نیز از روش تجزیه واریانس با آزمون دانکن با سطح اطمینان 5 درصد استفاده شد تا اثر تغییر پارامترهای مختلف بر زمان تأخیر سامانه تعیین شود. برای بررسی برهمکنش عوامل مختلف، آزمایش فاکتوریل با طرح بلوکهای کاملاً تصادفی به کار برده شد. نتایج آزمونهای کارگاهی با نتایج حاصل از مدل ریاضی ارائه شده مقایسه شد. با توجه به نتایج مقایسۀ پاسخ زمانی بین مدلها و آزمونها، مشخص شد که مدل اختلاط مناسب در مقایسه با مدل جریان تکهای پاسخ بهتری ارائه میدهد. از این روش میتوان مدل اختلاط مناسب را برای پیشبینی رفتار دینامیکی سامانۀ تزریق مستقیم به کار برد، گرچه در هر دو مدل، بین مقدار حالت پایا با مقادیر حالت پایای آزمونها اندکی تفاوت مشاهده میشود.
محمود صفری؛ محمدرضا علیزاده؛ کریم گرامی
چکیده
در کشورهای توسعه یافته،کمباین‌های برداشت برنج با عرض کارهای مختلف در دو نوع خوشه تغذیه و بوته تغذیه در دسترس هستند. در سالهای اخیر هر دو نوع کمباین برنج از کشورهای آسیای شرقی از جمله چین، ژاپن و کره جنوبی وارد کشور شده ولی عملکرد آنها از نظر فنی و اقتصادی بررسی یا ارزیابی نشده است. این تحقیق، به منظور رسیدن به هدف فوق و انتخاب ...
بیشتر
در کشورهای توسعه یافته،کمباین‌های برداشت برنج با عرض کارهای مختلف در دو نوع خوشه تغذیه و بوته تغذیه در دسترس هستند. در سالهای اخیر هر دو نوع کمباین برنج از کشورهای آسیای شرقی از جمله چین، ژاپن و کره جنوبی وارد کشور شده ولی عملکرد آنها از نظر فنی و اقتصادی بررسی یا ارزیابی نشده است. این تحقیق، به منظور رسیدن به هدف فوق و انتخاب ماشین مناسب برداشت انجام شد. تیمارهای مورد ارزیابی عبارت بودند از: 1- کمباین خوشه تغذیه دو ردیفه ISEKI، 2-کمباین خوشه تغذیه سه ردیفه KUKJEو 3-کمباین بوته تغذیه JIANGSU. این تحقیق در قالب آزمایش بلوکهای کامل تصادفی و با 3 تکرار در مزرعه مرکز توسعه وتکنولوژی هراز (کاپیک) به اجرا درآمد. نتایج نشان میدهد که در سطح احتمال 5 درصد بین تیمارهای آزمایشی از نظر درصد ضایعات، جریان جرمی، ظرفیت‌های نظری و مؤثر و هزینه‌های برداشت محصول در هکتار، اختلاف معنیداری وجود دارد ولی از نظر درصد لغزش، بین آنها اختلاف معنیدار نیست. از نظر بازده مزرعه‌ای، کمباین بوته تغذیه با 9/65 درصد در گروه الف، کمباین سه ردیفه KUKJEبا 36/48 درصد در گروه ب و کمباین دو ردیفه ISEKIدر گروه آخر قرار گرفت. از نظر بالا بودن میزان ضایعات، کمباین بوته تغذیه با 74/1 درصد تلفات دانه (بدون احتساب ریزش طبیعی) در گروه اول و سایرکمباین‌ها در گروه بعد قرارگرفتند. کمباین بوته تغذیه نسبت به دو کمباین دیگر دارای کمترین هزینه برداشت به ازای هر هکتار شالیزار است. با توجه به نتایج بهدست آمده، از نظر فنی و اقتصادی، استفاده از کمباین بوته تغذیه بهمنظور برداشت برنج توصیه میشود.
