تحقیقات مهندسی صنایع غذایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

بررسی میزان مشارکت آب زیرزمینی کم عمق با شوری‌های مختلف در تأمین نیاز آبی و عملکرد گیاه ذرت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکترای آبیاری و زهکشی

2 دانشیار گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

به­منظور بررسی سهم مشارکت آب زیرزمینی کم عمق در تأمین بخشی از نیاز آبی و تعیین عملکرد گیاه ذرت تابستانه، تحقیقی در لایسیمترهای استوانه‌ای شکل به قطر 8/0 و ارتفاع 2/1 متر در استان خوزستان (اهواز) انجام شد.  بیست و چهار لایسیمتر با مشخصات فوق‌الذکر به صورت مدفون در مزرعه آزمایشی کار گذاشته و از خاک همان مزرعه (که دارای بافت سیلت لوم بود) با رعایت نیمرخ طبیعی آن پر شدند.  سطح آب زیرزمینی در لایسیمترها با استفاده از بطری ماریوت در عمق 6/0 متر ثابت نگه داشته شد.  تیمارهای مورد استفاده شامل سه سطح شوری آب زیرزمینی معادل 5/2، 5، و‌ 5/7 دسی‌زیمنس بر متر و دو سطح آبیاری معادل 70 و 100 درصد نیاز آبیاری محاسبه شده در نظر گرفته شدند.  آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، با 3 تکرار اجرا شد.  یک تیمار کشت ذرت بدون آب زیرزمینی با 3 تکرار و با آبیاری کامل به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد.  نتایج نشان داد که میزان مشارکت آب زیرزمینی در سطح آبیاری معادل 70 درصد، در شوری‌های فوق‌الذکر به ترتیب 00/25، 09/22، و 71/19 درصد، و با 100 درصد تأمین نیاز آبی، 28/5، 61/4، و 76/3 درصد است که این اختلاف در سطح 5 درصد معنی‌دار است.  در سطح آبیاری 70 درصد و در همان شوری‌ها، کاهش عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 6/23، 3/28، و 1/30 درصد و در مورد ماده خشک 2/33، 8/35، و 6/36 درصد است.  با 100 درصد تأمین نیاز آبی نیز کاهش عملکرد دانه در شوری‌های مذکور به ترتیب 2/19، 6/25، و 2/22 درصد و در مورد مادۀ خشک 6/25، 2/31، و 5/24 درصد است.  در حالت آبیاری کامل، با افزایش شوری آب زیرزمینی، مشارکت آب زیرزمینی در تأمین نیاز آبی کم می‌­شود و احتمالاً تبخیر کمتر از سطح خاک، تجمع کمتر نمک در ناحیۀ ریشۀ گیاه، و افزایش نسبی عملکرد را به دنبال داشته است.

عنوان مقاله [English]

Effect of Groundwater Salinity on Maize Water Requirements and Yield

چکیده [English]

Lysimeter tests were conducted on shallow groundwater that supplies part of the maize water requirements to determine crop yield. Twenty-four 0.8 m diameter lysimeters were buried in the test field at a depth of 1.2 m. The lysimeters were filled with the field soil (silty loam) and planted with summer maize. The groundwater depth in the lysimeters was set at 0.6 m using Marriotte bottles. Three groundwater salinity levels (2.5, 5 and 7.5 dS/m) at deficit and full irrigation levels (70% and 100% of evaporation from pan class A before irrigation, respectively). The water was replenished on a weekly basis. A factorial experiment was used in a randomized complete block design with three replications. The control treatment was maize planted and watered with full irrigation and no ground water. The results indicated that the percent of groundwater contribution at full irrigation for the three salinity treatments were 5.28, 4.61 and 3.76, respectively. For deficit irrigation, the results were 25, 22.09 and 19.71, respectively. All differences were significant for the 0.05 Duncan multiple range test. For deficit irrigation, the grain yield was 23.6, 28.3 and 30.1 % less, respectively, than for the control for the three salinity treatments. Dry matter was 33.2, 35.8 and 36.6 % less, respectively, than for the control. At full irrigation, the grain yield was, respectively, 19.2, 25.6 and 22.2 % reduced and the dry matter was 25.6, 31.2 and 24.5 % less than for the control. At full irrigation, the groundwater contribution decreased as the groundwater salinity increased. Lower evaporation from the soil surface may cause decreased amounts of salt rising into the root zone, resulting in an increase in relative yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crop yield
  • Groundwater contribution
  • Lysimeter
  • Maize
  • Shallow saline groundwater
مراجع
Anon. 2009. Crop Evapotranspiration (Guidelines for Computing Crop Water Requirements). Pub. NO.122. (in Farsi)
Ayars, J.E. and Hutmacher, R.B. 1994. Crop coefficients for irrigation cotton in the presence of groundwater. Irrig. Sci. 15(1): 45-52.
Ayars, J.E. and Schoneman, R.A. 1986. Use of saline water from a shallow water table by cotton. Trans. ASAE. 29, 1674-1678.
Ayars, J.E., Christen, E.W., Soppe, R.W. and Meyer, W.S. 2006. The resource potential of in-situ shallow ground water use in irrigated agriculture: a review. Irrig. Sci. 24, 147-160.
Bargahi, Kh. And Mousavi, A.A. 2007. Effects of shallow water table and groundwater salinity on groundwater contribution to the Safflower (Carthamus tinctorius L.) evapotranspiration in greenhouse. J. Sci. Technol. Agric. Nat. Res. 10(3): 59-69. (in Farsi)
Emam, Y. 2004. Cereal production. Shiraz University Press. Iran. (in Farsi)
Gowing, J.W., Rose, D.A. and Ghamarnia, H. 2009. The effect of salinity on water productivity of wheat under deficit irrigation above shallow groundwater. Agric. Water Manag. 96, 517-524.
Grimes, D.W. and Henderson, D.W. 1984. Developing the resource potential of a shallow groundwater. California Water Resources Bulletin. No. 188.
Grismer, M.E., Gates, T.K. and Hanson, B.R. 1988. Irrigation and drainage strategies in salinity problem areas. J. California. Agric. 42(2): 23-24.
Hutmacher, R.B., Ayars, J.E., Vail, S.S., Bravo, A.D., Dettinger, D. and Schoneman, R.A. 1996. Uptake of shallow groundwater by cotton: growth stage, groundwater salinity effects in column lysimeters. Agric. Water Manag. 31, 205-223.
Kahlown, M.A., Ashraf, M. and Zia-ul-Haq. 2005. Effect of shallow groundwater table on crop water requirements and crop yields. Agric. Water Manag. 76, 24-35.
Kruse, E.G., Champion, D.F., Cuevas, D.L., Yoder, R.L. and Young, D. 1993. Crop water use from shallow saline water tables. Trans. ASAE. 36, 696-707.
Kruse, E.G., Young, D.A. and Champion, D.F. 1985. Effects of saline water table on corn irrigation. In: Keyes CG and Ward TJ (Eds) development and management aspects of irrigation and drainage systems [Proceedings of Specialty Conference ed.] ASCE. New York. 444-453.
Maas, E.V. 1993. Guidelines for salt tolerance of plants. (Translated) Haghnia, Gh. H. Jihad University Press. Mashhad University. Iran. (in Farsi)
Maas, E.V. and Hoffman, G.J. 1977. Crop salt tolerance-current assessment. J. Irrig. Drain. Div. 103, 115-134.
Meek, B.D., Owen-Bartlet, E.C., Stolzy, L.H. and Labanauskas, C.K. 1980. Cotton yield and nutrient uptake in relation to water table depth. J. Soil Sci. Am. 44, 301-305.
Namken, L.N., Weigand, C.L. and Brown, R.O. 1969. Water use by cotton from low and moderately saline static water tables. J. Agron. 61, 305-310.
Omary, M. and Izuno, F.T. 1995. Evaluation of sugarcane evapotranspiration from water table data in the everglades agricultural area. Agric. Water Manag. 27, 309-319.
Patel, K.R. and Joshi, R.S. 1985. Response of sugarcane to different levels of irrigation under high water table conditions. J. Madras Agric. 72, 577-581.
Pitts, D.J., Myhre, D.L., Shih, S.F. and Grimm, J.M. 1990. The effect of two water-table depths on sugarcane grown on a sandy soil. Soil and Crop Science Society of Florida Proceeding. 49, 54-59.
Rhoades, J.D. and Loveday, J. 1990. Salinity in irrigated agriculture. In: Stewart. B.A. and Nielsen. D.R. (Eds). Irrigation of Agricultural Crops. Agron. No. 17. Amer. Soc. Agron. Madison. WI. 1089-1142.
Sepaskhah, A.R., Kanooni, A. and Ghasemi, M.M. 2003. Estimating water table contributions to corn and sorghum water use. Agric. Water Manag. 58, 67-79.
Thorburn, P.J. 1997. Land management impacts on evaporation from shallow saline water tables. In: Taniguchi M. (Ed.) Subsurface hydrological responses to land cover and land use changes. Kluwer Academic Publ. Boston. 6-71.
Van Schilfgaarde, J., Bernstin, L., Rhoads, J.D. and Rawlins, S.L.  1974. Irrigation management for salt control. J. Irrig. Drain. Div. 100(3): 321-338.
Wallender, W.W., Grimes, D.W., Henderson, D.W. and Stromberg, L.K. 1979. Estimating the contribution of a perched water table to the seasonal evapotranspiration of cotton. J. Agron. 71, 1056-1060.
تحقیقات مهندسی صنایع غذایی
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 1
خرداد 1391
صفحه 31-44
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار