نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
2 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
3 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس
4 عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
چکیده
یکی از روشهای نیل به خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی نظیر برنج، کاهش ضایعات آنهاست. عوامل زیادی در ایجاد ضایعات کمی و کیفی برنج نقش دارند که از آن جمله میتوان روش تبدیل شلتوک به برنج سفید و میزان رطوبت زمان تبدیل را نام برد. هدف از این تحقیق، مقایسة عملکرد سفیدکنهای سایشی و تیغهای (مالشی) از نظر درصد شکستگی و درجة سفیدشدگی ارقام مختلف برنج بود. همچنین رطوبت مناسب تبدیل این ارقام در هر یک از سیستمهای یاد شده به دست آمد. به این منظور آزمایشی فاکتوریل بر پایة بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد که در آن از سه رقم شلتوک سرخه، سازندگی و طارم در چهار سطح رطوبت 8 ،10، 12 و 14درصد (بر پایه تر)، خشک و در دو سیستم تیغهای و سایشی مدرن به برنج سفید تبدیل شد. در هر تیمار، درصد شکستگی برنج و درجۀ سفید شدگی و نیز ظرفیت کاری و میزان توان مصرفی هر سیستم اندازهگیری شد. نتایج نشان داد اثر ساده رقم، نوع سفیدکن، و رطوبت تبدیل همچنین و اثر متقابل آنها در سطح آماری یک درصد بر درصد شکستگی و درجۀ سفید شدگی معنیدار است. بر این اساس، رقم سرخه کمترین و طارم بیشترین میزان شکستگی برنج را دارا بود. همچنین میانگین شکستگی و سفیدشدگی در سفیدکن سایشی به صورت معنیدار کمتر از نوع تیغهای بود. رطوبت 14 درصد بیشترین شکستگی و کمترین سفید شدگی برنج را داشت. بررسی اثر متقابل رقم و رطوبت در دو سیستم سایشی و تیغهای بر میزان شکستگی و سفیدشدگی برنج نشان داد که مناسبترین رطوبت تبدیل در سیستم سایشی برای ارقام سرخه، سازندگی و طارم به ترتیب 10، 12 و 10 درصد و در سیستم تیغهای به ترتیب 10، 12 و 12درصد و ظرفیت کاری و میزان توان مصرفی در سیستم سایشی به ترتیب 7/1 و 43/3 برابر سیستم تیغهای است.
عنوان مقاله [English]
Losses in Blade and Abrasive Systems by Moisture Content For Three Rice Varieties
چکیده [English]
Decreasing crop loss is a way to achieve agriculture self-sufficiency. Many parameters affect the quality and quantity of rice loss, including the type of processing and grain moisture content. This study compared abrasive and blade (Engelberg) whitening systems for percentage of grain breakage and degree of milling. In addition, optimum milling moisture content was determined for both systems. The effect of two types of whiteners (abrasive and Engelberg) was investigated on rice quality for three rice cultivars (Sorkhe, Sazandegi and Tarom) at four moisture contents (14%, 12%, 10%, and 8%) using a factorial test based on a complete randomized block design with three replications. Percent of rice breakage, degree of milling, work capacity, and power consumption were measured for each treatment. The results showed that the effect of rice cultivar, whitener type, moisture content and their interactions caused significant differences at the 1% level. Sorkhe and Tarom rice cultivars had minimum and maximum rice breakage percentages, respectively. Rice breakage and degree of milling were lower for the abrasive whitener than for the Engelberg whitener. The sample with 14% moisture content had the minimum degree of milling and maximum rate of breakage. The optimum moisture contents for milling for Sorkhe, Sazandegi and Tarom rice cultivars by abrasive were 10%, 12%, and 10%, respectively. For the Engelberg whitener it was 10%, 12%, and 12%, respectively. Work capacity and power consumption were 1.7 and 3.43 times higher, respectively, for the abrasive system than for the blade system.
کلیدواژهها [English]
- Abrasive Whitener
- breakage
- Engelberg
- Rice Milling Moisture
- Rice Processing