نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی قدمی فیروزآبادی ¹
• سیدمحسن سیدان ¹
• فریبرز عباسی ²

¹ عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان

² دانشیار مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی کرج

چکیده

کمبود و کاهش تدریجی منابع آب با کیفیت مناسب، از مهمترین عوامل محدودکننده تولیدات کشاورزی در ایران به شمار می‌رود و از این رو استفادة بهینه از منابع آب و افزایش کارایی مصرف آب از ضروریات بخش کشاورزی محسوب می‌شود.  در این خصوص به‌کارگیری سامانه‌های آبیاری کم‌فشار از جمله هیدروفلوم به­ عنوان گزینه‌ایبه­جای روش‌های سنتی قابل توصیه است.  این تحقیق، با هدفارزیابی و مقایسة توزیع آب با استفاده از هیدروفلوم با روش‌های سنتی و بارانی انجام شد.  مزارعی در دشت کبودرآهنگ همدان که تحت کشت سیب­زمینی بودند انتخاب و این تحقیق در آنها اجرا گردید.  حجم آب ‌مصرفی در طول فصل زراعی، عملکرد محصول، و رطوبت خاک قبل و بعد از آبیاری اندازه­گیری و کارایی مصرف آب ارزیابیشد.  نتایج نشان دادکهتلفات آب در مزارعی که با استفاده از هیدروفلوم آبیاری می‌شوند، به­صورت نفوذ عمقی ولی در مزارعبا سیستمآبیاری سنتی به­ صورت رواناب و نفوذ عمقی است.  رواناب سطحی در دو روش توزیع سنتی‌ و هیدروفلوم‌به­ ترتیب حدود 8/25 و 15 درصد برآورد شد.  راندمان پتانسیل کاربرد، راندمان کاربرد چارک پایین، یکنواختی توزیع، و ضریب یکنواختی کریستین سن در روش هیدروفلوم به ­ترتیب 50، 2/48، 2/79، و77درصد به دست آمد.  این شاخص­ها در روش سنتی به ترتیب 8/44، 9/34، 65/87، و 1/89 درصدو در روش بارانی به­ ترتیب 6/57، 56، 3/70، 6/76برآورد شد.  کارایی مصرف آب به روش سنتی،هیدروفلوم و بارانی به ­ترتیب 2/1،4/2 و 2/3 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب آب تخمین زده شد.  توزیع آب با استفاده از هیدروفلوم با کاهش 21 درصد حجم آب مصرفی و افزایش 100 درصدی کارایی مصرف آب نسبت به‌ روش سنتی همراه بود.  در توزیع آب با هیدروفلوم، درآمد کشاورز 39376600 ریال در هکتار نسبت به روش سنتی بالاتر است.  همچنین نتایج نشان داد که نسبت سود به هزینه در روش هیدروفلوم 6 است.

20.1001.1.26454531.1389.11.2.6.7

عنوان مقاله [English]

Technical and Economic Evaluation of Low Pressure Irrigation Pipe and Comparison with Traditional and Sprinkler Irrigation Systems

چکیده [English]

The scarcity of irrigation water and decrease of water resources are the most important limiting factors in crop production in countries such as Iran. Thus, studying the optimum use of water and increasing water use efficiency are essential to the agricultural sector. The use of a low pressure hydroflume has been suggested to replace traditional surface irrigation methods. The aim of this research was to compare water distribution in the hydroflume with traditional and sprinkler irrigation systems. Farms in the Kabodarahang plain were selected for the evaluation of water consumption, yield, irrigation efficiency and water productivity. The results showed that most water loss in the farms irrigated by hydroflume was deep percolation and, in the farms irrigated by traditional furrow irrigation, was runoff and deep percolation. The amount of runoff loss in the traditional and hydroflume methods were 25.8% and 15%, respectively. In the hydroflume method, the average of potential efficiency of low quarter was 50, application efficiency of low quarter was 48.2, distribution uniformity was 79.2, and uniformity of the Christiansen coefficient was 77. These parameters for the traditional method were 44.8, 34.9, 87.65, and 89.1, respectively. For the sprinkler method, they were 57.6, 56, 70.3 and 76.6, respectively. The water productivity for the traditional, hydroflume and sprinkler irrigation systems were 1.2, 2.4 and 3.2 kg/m³, respectively. The venue of hydroflume irrigation relative to traditional irrigation increased by 39376600 rails/ha. The ratio of benefit per cost in hydroflume irrigation systems was 6.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hydroflume
• Low Pressure Irrigation
• Sprinkler Irrigation
• Technical Evaluation
• Traditional Irrigation