نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
2 عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور
چکیده
به منظور بهبود بهرهوری آب آبیاری در تولید دانه ارقام برنج، پژوهشی طی دو سال زراعی 81-1380 و 82-1381 به صورت طرح آماری کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات شهید فزوه اصفهان اجرا شد. سه تیمار میزان آب آبیاری (کرت اصلی) شامل: غرقاب دائم با ارتفاع 5/3 سانتیمتر در تمام دورة فصل رشد (I1)، غرقاب دائم با ارتفاع 2/2 سانتیمتر در تمام دورة فصل رشد (I2)و تیمار غرقاب متناوب 5/1-0 سانتیمتر (I3)با هشت رقم و لاین برنج (کرت فرعی) شامل: گرده محلی، زایندهرود، سازندگی، حسنی شمال، 97-67، 113-67،
47-67 و 72-67 مد نظر قرار گرفتند. در دورة رشد و در پایان فصل رشد، عملکرد دانه و شاخصهای بهرهوری آب برای تیمارهای آبیاری و ارقام مختلف برنج برآورد شد. حداکثر میزان بهرهوری آب مصرفی مربوط به رقم زایندهرود تحت تیمار I3 و به میزان 1/9 کیلوگرم به ازای هر میلیمتر آب است که نسبت به تیمار آبیاری I1 افزایشی برابر 82 درصد نشان میدهد، یعنی با 4/33 درصد کاهش آب مصرفی از طریق اصلاح مدیریت مصرف آب تنها 1/11 درصد افت عملکرد در واحد سطح اتفاق میافتد. همین رقم تحت تیمارهای دیگر آبیاری نیز نسبت به بقیه ارقام برتری دارد. بعد از این رقم، لاین 113-67،سازندگی و رقم محلی گرده بیشترین مقدار بهرهوری آب مصرفی را دارا هستند. با توجه به نتایج این پژوهش اعمال آبیاری غرقاب متناوب قابل توصیه است.
عنوان مقاله [English]
Improving Irrigation Water Productivity for Rice Varieties at Esfahan Region, Iran
چکیده [English]
In order to improve irrigation water productivity (WP) at rice production, a field experiment was conducted at Shahid Fozveh research station (Esfahan region) during 2001-2003. Experiment was arranged in a split plot design (RCBD) with three replications. The treatments were: three levels of irrigation managements including I1: permanent flooding under 3.5cm water during growth period, I2:permanet flooding under 2.2cm water during growth period and I3: 0-1.5cm alternative wetting and drying (AWD)) considered as main plots and eight advanced rice cultivars consisting Geredeh mahali, Zayandeh-rud, Sazandegi, Hasani, 67-97, 67-113, 67-47 and 67-72 as sub plots. The treatments were compared based on yield grain and water productivity for irrigation management and rice varieties. Results showed that maximum WP obtained from AWD irrigation management and Zayandeh-rud rice variety, its amount was 9.1 kg.mm-1. At this treatment with 33.4 percent reduction of water use, only 11.1 percent decreased paddy grain yield. Results showed that it is not necessary to maintain the rice field submerged in whole grouwth period.
کلیدواژهها [English]
- grain
- rice
- Water Productivity
- Water use
- yield