نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

2 استاد گروه مهندسی مکانیک ماشین‌ها و مکانیزاسیون کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

خاک‌ورزی، با این که مزایای مشخص و مهم دارد، در برخی موارد دارای آثار زیانباری نیز هست که می‌توان با به کار‌گیری چند روش مناسب این آثار را کاهش داد.  این آزمایش برای مقایسه روش‌های خاک‌ورزی از نظر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام برنج، در تابستان سال 1382 در یک خاک رسی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور واقع در شمال اهواز اجرا شد. آزمایش به روش کرت‌های یک‌بار خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد.  کرت‌های اصلی شامل روش‌های خاک‌ورزی مرسوم (T1)، دوبار دیسک سبک (T2)، دوبار دیسک سنگین (T3)، کولتیواتور 10 سانتی­متر (T4)، کولتیواتور 15 سانتی­متر (T5)، گاوآهن دوار (T6)، و بی‌خاک‌ورزی (T7) بود.  کرت‌های فرعی نیز شامل دو رقم برنج عنبوری(V1) و LD183(V2) بود.  نتایج نشان داد که تفاوت روش‌های خاک‌ورزی از نظر عملکرد، تعداد خوشه و تعداد بوته در متر مربع معنی‌دار است، اما از نظر تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت تفاوت‌ها معنی‌دار نیستند.  از نظر عملکرد، بین روش‌های خاک‌ورزی مرسوم و کمینه با بی‌خاک‌ورزی اختلاف معنی‌دار وجود داشت اما تفاوت بین روش‌های خاک‌ورزی کمینه T2 تا T6 با روش مرسوم معنی‌دار نبود.  تفاوت بین ارقام مورد بررسی از نظر عملکرد و دیگر شاخص‌ها معنی‌دار بود و رقم V2 از نظر عملکرد از V1 برتر بود.  از نظر شاخص‌های مورد بررسی، بین روش خاک‌ورزی و رقم اثر متقابل معنی‌دار وجود نداشت.  نتایج رگرسیون نشان داد که در همة روش‌های خاک‌ورزی تعداد خوشه در متر مربع مهم­ترین جزء تعیین­کنندة عملکرد است.  به طور‌کلی، برای کشت مستقیم برنج در منطقة شاوور و مناطق مشابه و بر اساس زمان و نوع ماشین‌های در دسترس می‌توان هر یک از روش‌‌های خاک‌ورزی کمینه و به ویژه گاوآهن دوار را به دلیل تهیة بستر بذر با یک‌بار عبور، جایگزین روش مرسوم کرد.

عنوان مقاله [English]

Effects of Tillage Methods on Yield and yield components of two rice cultivars (oryza Sativa L.) in drybed seeding at shawoor, khouzestan

Almassi, M., Borghei, A. M. and Tavakoli, T. 2000. A Dictuionary of Agricultural and Natural Resources. (Farm Machinery). Vol. 9. Tehran University Pub. Tehran. Iran. (in Farsi)
Almassi, M., Kiani, S. and Loveimi, N. 2001. Principles of Agricultural Mechanization. 2th Reprinted. Masoomeh Eminence Pub. Guom. Iran. (in Farsi)
Ambassa-Kiki, R., Abobaker, Y. and Boulama, T. 1996. Zero-tillage for rice production on Cameroonian vertisols. Soil and Till. Res. 39 (1, 2): 75-84.
Anon. 2005. Agricultural Statistics in 2001-2002. Agricultural and Horticultural Crops. Vol. 1.  Available on the www.maj.ir.
Archer, D. W., Pikul, J. L. and Riedell W. E. 2002. Economic risk, returns and input use under ridge and conventional tillage in the northern Corn Belt, USA. Soil and Till. Res. 67: 1-8.
Chan, Y., Lobb, D., cavers, C., Tessier, S., Caron, D. and Monera, F. 2002. Straw incorporation through tillage practices under heavy clay siol Conditions. Final report submitted to covering New Ground Program. Manitoba Agriculture and Food. Carman, Man, Canada.
Fryrear, D. W. and Bibro, J. B. 1994. Wind Erosion Control with Residues and Related Practice. In Unger, P. W. (Ed.). Managing Agricultural Residues. Lewis Pub. Boca Raton. Fl.
Jacobs, C. O. and Harrol, W. R. 1983. Agricultural Power and Machinery. Mc Grow Hill Book Co.
N. Y.
Karlen, D. L. and Gooden, D. T. 1987. Tillage systems for wheat production in the southeast coastal plains. Agron. J. 79: 582-587.
Kelemme, R. M. 1985. A stochastic dominance Comparison of reduced tillage systems in corn and soybean production under risk. Am. J. Agric. Econ. 67: 550-557.
Kheiralla, A., Azmiyahya, F. and Ishak, W. 2004. Modeling of power and energy requirement for tillage implements operating in sardang sandy clay loam, Malay Sia. Soil and Till. Res. 78: 21-34.
Kouchaki, A. and Soltani, A. (Translators). 1998. Agricultural principles and operations in arid regions. Research Report.  Agricultural EducationPub. Karaj. Iran. 688-690. (in Farsi)
Lee, K. S., Park, S. H., Park, W. Y. and Lee, C. S. 2003. Strip tillage characteristics of rotary tiller blades for use in a dry land direct rice seeder. Soil and Till. Res. 71: 25-32.
Mansouri-Rad, D. 2000. Farm Machinery and Tractors. Vol. 1. 2th Ed. 8th Reprinted. Bu-Ali Sina University Pub. Hamadan. Iran. (in Farsi)
Matsushima. 1970. Crop Science in Rice. Fuji pub. Tokyo.
Mohanty, M. and Painuli, D. K. 2004. Modeling rice seedling emergence and growth under tillage and residue management in a rice-wheat system on a Vertisol in central India. Soil and Till. Res. 76: 167-174.
Moradi, F. 1996. The effects of nitrogen rates and plant density in transplantation on rice Anboori variety in Khuzestan province. Research Report. Khuzestan Agricultural Rsearch Center. (in Farsi)
Morris, M. N. 2000. Compaction optimization and management practices for agriculture crops. North Central Soil Conservation Research Laboratory. (USDA).
Rashid, A. S. and De-Datta, S. K. 1986. Reducing tillage techniques for wetland rice as affected by herbicides. Soil and Till. Res. 6(4): 291-303.
Sijtsma, G. H., Campbell, A. J., Mclaughlim, N. B. and Carter, M. R. 1998. Comparative tillage costs for crop rotation utilizing minimum tillage on a farm scale. Soil and Till. Res. 49: 223-231.
Smith, E. G., Peters, T. L., Blackshaw, R. E., Lindwall, C. W. and Larney, F. J. 1996. Economics
of reduced tillage fallow–crop systems in the Dark Brown Soil zone of Alberta. Can. J. Soil Sci. 76: 411-416.
Stobbe, E. H. 1990. Economic management of weeds under conservation tillage. In: weed problems and their economic management. Symposium in the 12th Conf. Asian-Pacific weed Sci. Soc. August. 21-26. Seoul. Republic of Korea. 5-15.
Stockton, R. D., Krenzer, Jr, . E. G., Solie, J. and Payton, M. E. 1996. Stand establishment of winter wheat in Oklahoma: a survey. J. Prod. Agric. 9: 571-575.
Tessier, S., Lachance, B., Lague, C., Chen, Y., Chi, L. and Bachand, D. 1997. Soil compaction reduction with a modified one-way disker. Soil and Till. Res. 42: 63-77.
Utomo, M., Frge,W. and Blevins, R. L. 1990. Sustaining soil nitrogen for corn using having vetch cover. Crop. Agron. J. 82: 979-983.
Ying, C., Tessier, S. and Irvine, B. 2004. Drill and crop performances as affected by differentdrill configurations for no-till seeding. Soil and Till. Res. 77: 147-155.
Zenter, R. P., Tessier, S. Peru, M., Dyck, F. B. and Campbell, C. A. 1991. Economics of tillage systems for spring wheat production in southwestern Saskatchewan (Canada). Soil and Till. Res. 21: 225-242.