نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد

2 استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز

3 مسئول ایستگاه تحقیقات زیتون استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

چکیده

نوع و درصد ترکیبات اسیدهای چرب روغن زیتون از عوامل مهم تعیین­کنندهء ارزش کیفی و اقتصادی این روغن محسوب می­شود.  ترکیب روغن زیتون در ارقام و شرایط مختلف کاشت متفاوت است.  با توجه به اینکه استان فارس از مناطق مستعد کشت زیتون به­ شمار می­آید؛ این پژوهش با هدف بررسی ویژگی­های دو رقم امید­بخش زیتون (زرد و دزفول) شهرهای شیراز و کازرون اجرا شد.  نمونه­­های دو رقم زیتون زرد و دزفول از دو شهر شیراز و کازرون تهیه و صفات میوه شامل وزن، حجم، طول و قطر میوه و هسته و نسبت وزن گوشت به هسته و همچنین تعیین درصد روغن و ترکیب اسیدهای چرب توسط کروماتوگرافی گازی اندازه­گیری شد.  نتایج حاصل از این آزمایش نشان می­دهد که، از نظر شاخص­های فیزیکی تفاوت معنی­داری بین دو رقم زرد و دزفول، جز در طول هسته که در رقم دزفول بیشتر است وجود ندارد.  در بین دو منطقهء کاشت، طول میوه و نسبت وزنی گوشت به هسته در شیراز بالاتر از طول میوه و نسبت وزنی گوشت به هسته کازرون است.  در بین دو رقم زیتون، میزان اسیدهای اولئیک، اسید استئاریک و اسید آراشیدیک در رقم زرد بالاتر است تا در رقم دزفول و میزان اسید پالمیتیک، اسید لینولئیک و اسید پالمیتولئیک در رقم دزفول بیشتر است تا در رقم زرد.  در بین مناطق کاشت نیز درصد روغن و میزان اسید اولئیک در شیراز بالاتر از درصد روغن و میزان اسید اولئیک در زیتون منطقه کازرون است و میزان لینولئیک اسید، پالمیتیک، اسید پالمیتولئیک و اسید آراشیدیک در کازرون بیشتر است تا در شیراز.  به طور کلی روغن زیتون رقم زرد شیراز دارای بالاترین سطح  اسید اولئیک و پایین­ترین میزان اسید لینولئیک  است که از لحاظ کیفی ممتاز تلقی می­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determination of Quality and Quantity of Olive Oil from Zard and Dezful Cultivars in two Climatic Regions in Fars Province, Iran

Allalout, A., Krichène, D., Methenni, K., Taamalli, A., Oueslati, I., Daoud, D. and Mokhtar, Z.  2009. Characterization of virgin olive oil from Super Intensive Spanish and Greek varieties grown in northern Tunisia. Sci. Hort. 120, 77-83.
Arslan, D.  2012. Physico-chemical characteristics of olive fruits of Turkish varieties from the province of Hatay. Grasas Aceites. 63(2): 158-66.
Baiano, A., Terracone, C., Viggiani, I. and Del Nobile, M. A. 2013. Effect of cultivars and location on quality, phenolic content and antioxidant activity of extra-virgin olive oil. J. Amer. Oil Chem. Soc.
90, 103-111.
Dabbou, S., Rjiba, I., Nakbi, A., Gazzah, N., Issaoui, M. and Hammami, M. 2010. Compositional quality of virgin olive oils from cultivars introduced in Tunisian arid zones in comparison to Chemlali cultivars.
Sci Hort. 124, 122-127.
Deidda, P., Bandino, G., Solinas, M., Nieddu, G., Orru, V., Serraiocco, A. and Spano, D. 1994. Olive oil quality in relation to environmental conditions. Acta Hort. 356, 354-357.
Gimeno, E., Fito, M., Lamuela –Raventos, R. M., Castellote, A. I., Covas, M. and  Farré, M. 2002.  Effect of ingestion of virgin olive oil on human low -density lipoprotein composition. Eur. J. Clin. Nutr.
56, 114-120.
Homapour, M., Hamedi, M., Moslehishad, M. and Safafar, H. 2014. Physical and chemical properties of olive oil extracted from olive cultivars grown in Shiraz and Kazeroon. Iranian J. Nutr. Sci. Food Tech.
9, 121-130. (in Farsi)
Kalua, C. M., Allen, M. S., Bedgood, D. R., Bishop, A. G., Prenzler, P. D. and Robards, K. 2007. Olive oil volatile compounds, flavour development and quality: A Critical Review. Food Chem. 100, 273-86.
Lavee, S. and Wonder, M. 2004. The effect of yield, harvest time and fruit size on the oil content in fruits of irrigated olive trees (Olea europaea), cvs. Barnea and Manzanillo. Scientia Hort. 99, 267-277.
Paz Aguilera, M., Beltran, G., Ortega, D., Fern, A., Jimenez, A. and Uceda, M. 2005. Characterization of virgin olive oil of Italian olive cultivars: ‘Frantoio’ and ‘Leccino’, grown in Andalusia. Food Chem.
89, 387-91.
Ricardo, A. and Sibbett, G. S. 2001. Thermal Adapability of the Olive (Olea europaea L.) to the Arid Chaco of Argentina. Agric. Ecosys. Environ. 84, 277-285.
Sadeghi, H. 2002. Olive (Cultivating, Preserving, Harvesting). Agricultural Education Pub.
Temime, S. B., Wael, T., Bechir, B., Leila, A., Douja, D. and Mokhtar, Z. 2006.     Changes in olive oil quality of chétoui variety according to origin of plantation. J. Food Lipids.13, 88-99.
Tous, J. and Romero, A. 1994. Cultivar and location effects on the olive oil quality in Catalotonia
(Spain). Acta Hort. 356, 323-27.