نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
2 بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زنجان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
3 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زنجان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
چکیده
هدف از این پژوهش،ارزیابی ساختار اسید چرب و خصوصیات کیفی روغن زیتون بکر تولید شده در استان های مختلف کشور شامل گیلان، گلستان، زنجان، قزوین، قم و فارس است. اسیدیته، پراکسید، ضریب خاموشی، ترکیب اسیدهای چرب روغن زیتون گفته شده اندازه گیری شد. نتایج بررسی ها نشان می دهد که اسیدیته، پراکسید و تغییرات ضریب خاموشی (k∆)اکثر روغنها به غیر از دو نمونه استان های فارس و گلستان (F و Go3) و مقدار اسیدهای چرب تمامی روغن ها به غیر از اسید میریستیک دو نمونه استان های قم و زنجان (Qo و Z2)، در محدوده استانداردهای ملی و بین المللی زیتون قرار دارند. بیشترین اسید چرب تک غیر اشباع (MUFA) در نمونه های روغن زیتون در استان های زنجان، گلستان، قزوین (76.21-72.12 درصد) دیده شد که کمترین اسیدچرب اشباع (SFA) با محدوده 17.99-16.99 درصد، چند غیر اشباع (PUFA) با محدوده 10.42-6.49 درصد و شاخص کاکس (Cox Index) با محدوده 1.84-1.49 درصد را داشتند. با توجه به عوامل کیفی بررسی شده، معلوم شد نمونه های روغن زیتون استان های گلستان، زنجان و قزوین (Go1، Qa1 و Z1) در بالاترین و نمونه روغن زیتون استان فارس (F) در پایینترین رده کیفیت قرار دارند و از سایر نمونه ها متمایزند. از آنجاکه عوامل مختلفی بر کمیت و کیفیت روغن زیتون تاثیرگذارند، و با توجه به اینکه در استان های برتر، نمونه های با کیفیت پایین نیز قرار دارند، ترکیب اسیدهای چرب به تنهایی قادر به طبقه بندی جغرافیایی کیفیت روغن زیتون نیست ولی به عنوان یکی از شاخصهای مهم در طبقه بندی کیفی آن قابل استفاده است.
تازه های تحقیق
Evaluation of the Fatty Acids Composition and Quality of Olive Oil Produced in Different Provinces of Iran
F. Shavakhi*, P. Moradi and M. Azimi
* Corresponding Author: Assistant Professor, Agricultural Engineering Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran. Email: frshavakhi@yahoo.com,
Received: 25 February 2019, Accepted: 6 July 2019
Abstract
The aim of this study was to evaluate the composition of fatty acid and qualitative characteristics of virgin olive oils produced in different provinces of Iran including Gilan, Golestan, Zanjan, Qazvin, Qom and Fars. Acidity, peroxide, extinction coefficient differences (∆k), fatty acid compositions were measured. The results showed that acidity, peroxide and extinction coefficient differences of most samples, except for the Fars and Golestan (F, Go3), and levels of fatty acids of all oils, except for miristic acid of Qom and Zanjan (Qo, Z2), were in accordance with the national and International standard of Olive Oil. The highest monounsaturated fatty acids, MUFAs (72.12-76.21%) were traced in samples from Zanjan, Golestan and Qazvin provinces which showed the lowest saturated fatty acids, SFAs (16.99-17.99%), poly unsaturated fatty acids, PUFAs (6.49-10.42%) and Cox indices (1.49-1.84%). Based on results obtained, the sample of olive oil of Golestan, Zanjan, and Qazvin (Go1, Qa1 and Z1) were in the highest quality categories and of Fars (F) was in the lowest quality categories with different indices from other samples. Since various parameters affect on the quantity and quality of olive oil and, beside that, the low quality samples can also be found in those provinces where high quality of olive oile are produced, the fatty acids profile alone could not be consider as sole factor to geographically classify the quality of olive oil, but it can be used as one of the important iindicators in quality classification of olive oil
Keywords: Cox index, Fatty acids profile, Quality classification
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
ارزیابی ترکیب اسیدهای چرب و کیفیت روغن زیتون تولیدشده در استان های مختلف ایران
چکیده [English]
هدف از این پژوهش،ارزیابی ساختار اسید چرب و خصوصیات کیفی روغن زیتون بکر تولید شده در استان های مختلف کشور شامل گیلان، گلستان، زنجان، قزوین، قم و فارس است. اسیدیته، پراکسید، ضریب خاموشی، ترکیب اسیدهای چرب روغن زیتون گفته شده اندازه گیری شد. نتایج بررسی ها نشان می دهد که اسیدیته، پراکسید و تغییرات ضریب خاموشی (k∆)اکثر روغنها به غیر از دو نمونه استان های فارس و گلستان (F و Go3) و مقدار اسیدهای چرب تمامی روغن ها به غیر از اسید میریستیک دو نمونه استان های قم و زنجان (Qo و Z2)، در محدوده استانداردهای ملی و بین المللی زیتون قرار دارند. بیشترین اسید چرب تک غیر اشباع (MUFA) در نمونه های روغن زیتون در استان های زنجان، گلستان، قزوین (76.21-72.12 درصد) دیده شد که کمترین اسیدچرب اشباع (SFA) با محدوده 17.99-16.99 درصد، چند غیر اشباع (PUFA) با محدوده 10.42-6.49 درصد و شاخص کاکس (Cox Index) با محدوده 1.84-1.49 درصد را داشتند. با توجه به عوامل کیفی بررسی شده، معلوم شد نمونه های روغن زیتون استان های گلستان، زنجان و قزوین (Go1، Qa1 و Z1) در بالاترین و نمونه روغن زیتون استان فارس (F) در پایینترین رده کیفیت قرار دارند و از سایر نمونه ها متمایزند. از آنجاکه عوامل مختلفی بر کمیت و کیفیت روغن زیتون تاثیرگذارند، و با توجه به اینکه در استان های برتر، نمونه های با کیفیت پایین نیز قرار دارند، ترکیب اسیدهای چرب به تنهایی قادر به طبقه بندی جغرافیایی کیفیت روغن زیتون نیست ولی به عنوان یکی از شاخصهای مهم در طبقه بندی کیفی آن قابل استفاده است.
کلیدواژهها [English]
- روغن زیتون بکر
- ساختار اسید چرب
- شاخص کاکس
- طبقه بندی کیفی