نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم
2 استادیار پژوهش مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی کرج
3 دانشیار پژوهش مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی کرج
چکیده
در این تحقیق به منظور دستیابی به روش خاکورزی مناسب برای زراعت نخود دیم، هشت روش خاکورزی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به روش آماری استریپ پلات در سه تکرار به مدت سه سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه مورد بررسی قرار گرفت. شخم پاییزه در دو سطح: 1- شخم با گاو آهن برگرداندار 2- شخم با گاوآهن قلمی در
کرتهای اصلی و عملیات خاکورزی ثانویه قبل از کاشت در چهار سطح 1- دیسک 2- لولر 3- خاک همزن 4- دست پاش و زیر خاک کردن بذر با هرس بشقابی (روش سنتی) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. صفات زراعی عمق کاشت، ارتفاع پایین‌ترین غلاف از سطح زمین، ارتفاع بوته، تعداد شاخه، تعداد غلاف و دانه در بوته، وزن صد دانه و عملکرد دانه و همچنین مقدار علف هرز در دو مرحله اندازهگیری شدند. میزان بارندگی در سالهای اول، دوم، و سوم بهترتیب 202، 264 و 203
میلیمتر بود که پایین‌تر از میزان بارندگی در بلند مدت (350 میلیمتر) بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد از لحاظ آماری بین دو روش شخم پاییزه از نظر عملکرد دانه و تعداد غلاف و دانه در بوته اختلاف معنیدار است و گاوآهن قلمی با میانگین 436 کیلوگرم دانه در هکتار نسبت به گاوآهن برگرداندار برتری دارد. همچنین، صفات زراعی عملکرد دانه، تعدا شاخه، تعداد غلاف و دانه در بوته، عمق کاشت و میزان علف هرز در مرحله اول به طور معنیدار تحت تأثیر عملیات خاکورزی ثانویه قرار گرفتند. تیمار خاک‌همزن با میانگین 431 کیلوگرم دانه در هکتار بیشترین عملکرد را داشت ولی با هرس بشقابی اختلاف معنیدار نداشت. بر اساس نتایج بهدست آمده میتوان نتیجه گرفت که با استفاده از روش خاکورزی مناسب برای کاشت نخود بهاره (گاوآهن قلمی در پاییز+ خاک همزن و یا هرس بشقابی قبل از کاشت) میتوان عملکرد محصول را در مقایسه با روش سنتی افزایش داد.
عنوان مقاله [English]
Effect of Tillage Methods on Chickpea Yield in Cold Dryland Conditions
چکیده [English]
Applying a suitable tillage method is vital to chickpea production in dryland conditions. Hence, eight tillage methods were studied using strip plots in a randomized complete block design with three replications over three years at the Dryland Agricultural Research Institute in Maragheh, Iran. The amount of rainfall in the three years of the study were 202, 264 and 203 mm, respectively, which was much lower than the long-term average rainfall of 350 mm. The main plots included two primary tillage in autumn (moldboard and chisel plow) and subplots comprised four secondary methods before sowing (disk harrow, leveler, rotary hoe and conventional broadcasting + disk harrow). The characteristics studied were planting depth, distance of the first pod from the ground, number of branches, pods and seeds per plant, plant height, hundred kernel weight and grain yield, as well as weed weight at two stages. The results of the combined analysis showed that primary tillage had a significant effect on the number of pods and seeds per plant and grain yield. The chisel plow, with 436 kg/ha on average, was better than the moldboard plough. Secondary tillage had a significant effect on the number of branches, pods and seeds per plant, grain yield and weed weight in the first stage. The rotary hoe had the maximum grain yield (431 kg/ha on average), however, the difference was not significant compared with the disk harrow. It can be concluded that the application of the chisel plough + rotary hoe or disk harrow can increase crop yield more than the conventional method in chickpea production.
کلیدواژه‌ها [English]
- Chickpea
- Dryland Cold Area
- Tillage
- yield
)