مقاله پژوهشی
سیدمجتبی رضوی نبوی؛ محمود شفاعی بجستان؛ سیدمحمود کاشفی پور
چکیده
سازة شیبشکن از جمله سازه‌های هیدرولیکی است که در تثبیت بستر رودخانه کاربرد زیادی دارد؛ آبشستگی موضعیپاییندست آن عامل اصلی تخریب سازه است. مطالعات زیاد در این خصوص به ارائة روابط متعددی برای پیش‌بینی عمق حفرة آبشستگی انجامیده است. نتایج به دست آمده همواره برای طراحان این نگرانی را به وجود آورده که برای طراحی، کدام رابطه ...
بیشتر
سازة شیبشکن از جمله سازه‌های هیدرولیکی است که در تثبیت بستر رودخانه کاربرد زیادی دارد؛ آبشستگی موضعیپاییندست آن عامل اصلی تخریب سازه است. مطالعات زیاد در این خصوص به ارائة روابط متعددی برای پیش‌بینی عمق حفرة آبشستگی انجامیده است. نتایج به دست آمده همواره برای طراحان این نگرانی را به وجود آورده که برای طراحی، کدام رابطه دقت بیشتری دارد. در این تحقیق از طریق ساخت مدل فیزیکی، آزمایش برای جت مستغرق، با سه نوعدانهبندی (5/1، 4/2، و 1/3 میلی‌متر) در پاییندست سرریز و با دبیهایی شامل 10، 15، 20 لیتر بر ثانیه به اجرا درآمد. برای تحلیل دادهها و رگرسیون چند متغیره گروههای بدون بعد، از نرمافزار Minitab استفاده شد. با استفاده از داده‌های اندازهگیری شده، دقت پیش‌بینی عمق آبشستگی با تعدادی از روابط موجود مقایسه شد. نتایج نشان میدهد که رابطههای پیشنهادی ورنس A، میسون و آروموگام، آگوستینو و فررو، و چی و پادیار دقیقترند. علاوه بر این، رابطهای جدید پیشنهاد شد که با مقایسه شاخص‌های ضریب همبستگی (94% R=) و جذر متوسط مربعات خطا (015/0 RMSE=)، نتایج بهتری ارائه میدهد.
مقاله پژوهشی
محمد موحدان
چکیده
محدودیت منابع آبی در کشور، حفظ آب و کاهش تلفات آب را از مخازن ذخیره، به خصوص در مناطق خشک و نیمهخشک، کاملاً ضروری می‌نماید. برای کنترل نشت از مخازن آب، تاکنون روش‌های متعدد به کار گرفته شده است. به رغم کاربرد وسیع پوشش بتن در این مخازن، ترکخوردگی‌ها و تخریب‌ها که در دوران بهره‌برداری به دلایل گوناگون بروز میکند مشکلات ...
بیشتر
محدودیت منابع آبی در کشور، حفظ آب و کاهش تلفات آب را از مخازن ذخیره، به خصوص در مناطق خشک و نیمهخشک، کاملاً ضروری می‌نماید. برای کنترل نشت از مخازن آب، تاکنون روش‌های متعدد به کار گرفته شده است. به رغم کاربرد وسیع پوشش بتن در این مخازن، ترکخوردگی‌ها و تخریب‌ها که در دوران بهره‌برداری به دلایل گوناگون بروز میکند مشکلات عدیده‌ای نظیر نشت بیش از حد انتظار و تلفات آب را در پی دارد که کارآیی این پوشش‌ها را محدود می‌سازد. امروزه استفاده از پوشش‌های ژئوسنتتیک، نظیر ورقه‌های ژئوممبران، به دلیل هزینۀ کم اجرا و نشت ناچیز آب، مورد توجه بهره‌برداران قرار گرفته است. در این تحقیق ابتدا مشکلات موجود در مراحل مختلف طراحی و اجرای پوشش ژئوممبران روی استخر ذخیره آب بتنی فرسوده بررسی و پس از آن با آزمون نشت به روش آبایستی، کارآیی این نوع پوشش در کنترل نشت آب از استخر در شرایط مختلف ارزیابی شد. نتایج نشان میدهد که نصب و اجرای پوشش‌های ژئوممبران باید به گونه‌ای باشد که از اعمال تنش اضافی بر آنها جلوگیری شود. همچنین، اجرای این پوشش‌ها روی بتن‌های با عمر بالا و دیواره‌های شیبدار نیازمند تمهیدات خاص در مراحل طراحی، نصب، و نگهداری است. ارزیابی تلفات آب در استخر با پوشش ژئوممبران نیز نشان میدهد که طراحی مناسب و اجرای دقیق اتصالات در محل اجزای جانبی استخر، تا حد چشمگیری میزان نشت را کاهش میدهد. همچنین نتایج نشان داد که اجرای مناسب ژئوممبران و آببندی صحیح این اجزا، نشت آب از استخر را به حد 9/16 میلی‌متر در روز بر مترمربع محدود میکند.
مقاله پژوهشی
محسن خدادای؛ صغری معدنی؛ فروغ شواخی
چکیده
به منظور ارزیابی اثر روش‌های مختلف عملآوری و انباری بر برخی صفات کیفی ارقام پیاز ایرانی )قرمز آذرشهر، قرمز نیشابور، سفید کاشان، و سفید قم(، آزمایشی در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به صورت آزمایش فاکتوریل در سه تکرار در پاییز و زمستان سال 1385 اجرا شد. روش‌های مختلف عملآوری و انباری شامل استفاده از نور خورشید با پوشش کاه به مدت ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثر روش‌های مختلف عملآوری و انباری بر برخی صفات کیفی ارقام پیاز ایرانی )قرمز آذرشهر، قرمز نیشابور، سفید کاشان، و سفید قم(، آزمایشی در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به صورت آزمایش فاکتوریل در سه تکرار در پاییز و زمستان سال 1385 اجرا شد. روش‌های مختلف عملآوری و انباری شامل استفاده از نور خورشید با پوشش کاه به مدت 14-10 روز )روش سنتی(، استفاده از دمای 48 درجه سلسیوس به مدت 4 ساعت و دمای 42 درجه سلسیوس به مدت 12 ساعت بودند. بعد از اتمام تیمارهای مذکور، نمونه‌های پیاز به انبار معمولی )با دمای حدود 10 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 65-60 درصد( منتقل و به مدت 4 ماه نگهداری شدند. در پایان این دوره، برخی صفات کیفی سوخ )سفتی بافت، درصد جوانهزنی، مقدار اسیدپیروویک، درصد ویتامینث و مواد جامد انحلالپذیر سوخ‌ها( اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که ارقام از نظر سفتی بافت، درصد جوانهزنی، مقدار اسید پیروویک و ویتامین ث تفاوت معنیدار دارند ولی از نظر مواد جامد انحلالپذیر تفاوت آنها معنیدار نیست. سفتی بافت سوخ در روش 42 درجه سلسیوس به مدت 12 ساعت با سفتی بافت در روش سنتی در یک سطح آماری است و هر دو به طور معنیدار از سفتی بافت در روش دمای 48 درجه سلسیوس برترند. بیشترین سفتی بافت را به ترتیب رقم سفید قم و رقم قرمز نیشابور دارند. ضایعات پیاز شامل درصد جوانهزنی، بین روش‌های مختلف عملآوری و انباری از تفاوت معنیدار برخوردار بودند. مقدار ضایعات در روش عملآوری با دمای 48 درجه سلسیوس کمتر از دو روش دیگر است. نشان داده شد که مقدار اسید پیروویک در روش سنتی و درصد ویتامین ث در روش دمای 42 درجه سلسیوس بیشتر از دو روش دیگر است. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان میدهد که روش سنتی عملآوری به خصوص در رقم سفید قم به دلیل ایجاد ضایعات کمتر و حفظ صفات کیفی سوخ برترین تیمار است و با توجه به اهداف این تحقیق قابل توصیه خواهد بود.
مقاله پژوهشی
فرشته سلاجقه؛ فرزاد آزادشهرکی؛ محمدرضا مظفری
چکیده
پوست‌گیری یکی از مهمترین مراحل فراوری گردوست و تأثیر قابل توجهی بر خصوصیات کیفی، شیمیایی و میکروبی گردو دارد و بهینهسازی آن باعث بهبود کیفیت محصول نهایی میشود. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر ژنوتیپ و روش پوست‌گیری بر این خصوصیات است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در آزمایشگاه صنایع ...
بیشتر
پوست‌گیری یکی از مهمترین مراحل فراوری گردوست و تأثیر قابل توجهی بر خصوصیات کیفی، شیمیایی و میکروبی گردو دارد و بهینهسازی آن باعث بهبود کیفیت محصول نهایی میشود. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر ژنوتیپ و روش پوست‌گیری بر این خصوصیات است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در آزمایشگاه صنایع غذایی مرکز تحقیقات کشاورزی کرمان اجرا شد. در این آزمایش، خواص شیمیایی (فساد چربی و درصد رطوبت)، خواص حسی (رنگ، طعم، مزه و قابلیت پذیرش کلی)، و میزان آفلاتوکسین هفت زئوتیپ گردو (20، 21، 77، 88، 95، 211، و 264) و مغز آن در دو روش پوست‌گیری (صنعتی و سنتی) بررسی شد. داده‌های آزمایش در قالب طرح مذکور مورد تجزیه آماری واقع شده و بر اساس آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد مقایسه شدند. نتایج این بررسی نشان میدهد که کمترین فساد چربی در نمونه‌های گردو مربوط به ژنوتیپ‌های 95 و 264 و در نمونه‌های مغز مربوط به ژنوتیپ 264 است. درصد رطوبت تمامی نمونهها در محدوده مجاز شناخته شد و در هر دو روش پوست‌گیری ژنوتیپ 21 (در هر دو نمونه) کمترین فساد چربی را داشته است. آفلاتوکسین در ژنوتیپ‌های 77، 88 و 264 دارای پوست سخت دیده نشد. در نمونه‌های گردو ژنوتیپ‌های 21 و 88 و در نمونه‌های مغز آن ژنوتیپ‌های 264، 21، و 88 از نظر طعم، مزه، و رنگ نسبت به بقیه برتر بودند. روش پوست‌گیری در نمونه‌های گردو و مغز آن تأثیر معنی‌داری بر خواص حسی (طعم، مزه ، و رنگ) ندارد. اثر متقابل تیمارهای آزمایشی نشان میدهد که در نمونه‌های گردو و مغز، پوست‌گیری صنعتی به همراه ژنوتیپ 21 از سایر تیمارها بهتر است. به نظر می‌رسد از نظر خواص شیمیایی و خواص حسی، ژنوتیپ 21 جهت توصیه برای کشت مناسب است و نیز به دلیل آنکه در روش پوست‌گیری صنعتی آفلاتوکسین مشاهده نشد، این روش میتواند برای فرآوری آن مناسب باشد.
مقاله پژوهشی
محمدامین حجازی؛ پریا مختاری زنوزی؛ محمود خسرو شاهلی؛ ابوالفضل برزگری؛ حاجیه لطفی؛ صولت اسلامی؛ سیامک علیزاده
چکیده
هدف از این تحقیق شناسایی دقیق 22 ایزوله لاکتوباسیلوس جدا شده از محصولات لبنی سنتی منطقۀ آذربایجان است. بدینمنظور، ژن 16S rRNA با جفت آغازگر‌های عمومی طی واکنش زنجیره پلیمراز (PCR) تکثیر شد. قطعه‌ای به طول 1500 جفت باز مشابه با اندازه مورد انتظار تکثیر شد. استفاده از 5 آنزیم برشی Bsp143I، BsuRI، TaqI، MspIوHindIII و مقایسه الگوی برشی حاصل ...
بیشتر
هدف از این تحقیق شناسایی دقیق 22 ایزوله لاکتوباسیلوس جدا شده از محصولات لبنی سنتی منطقۀ آذربایجان است. بدینمنظور، ژن 16S rRNA با جفت آغازگر‌های عمومی طی واکنش زنجیره پلیمراز (PCR) تکثیر شد. قطعه‌ای به طول 1500 جفت باز مشابه با اندازه مورد انتظار تکثیر شد. استفاده از 5 آنزیم برشی Bsp143I، BsuRI، TaqI، MspIوHindIII و مقایسه الگوی برشی حاصل از نرمافزار GeneDoc، تنوع گونه‌ای در بین باکتریها را نشان داد. بر اساس الگوهای برشی، ایزولهها به گونههای لاکتوباسیلوس برویس، لاکتوباسیلوس پلانتاروم، لاکتوباسیلوس کازئی، لاکتوباسیلوس آژیلیس، لاکتوباسیلوس دلبروکی و لاکتوباسیلوس ساکی شباهت نشان دادند. از بین ایزولهها، 8 ایزوله جهت همسانهسازی انتخاب و برای توالییابی ارسال شد. در مجموع، 5 ایزوله به عنوان پلانتاروم، 2 ایزوله به عنوان برویس و یک ایزوله به عنوان Lactobacillus sp. شناخته شدند.
مقاله پژوهشی
ابراهیم بخشی زاده؛ امیرحسین افکاری سیاح؛ یوسف عباسپور گیلانده؛ منصور راسخ
چکیده
طی پژوهشی، مدل اولیه سامانه خودکار الکترونیکی برای درجهبندی سیب و کیوی طراحی و ساخته و عملکرد آن بررسی شد. دستگاه شامل دو قسمت الکترونیکی و مکانیکی است که طی آن میوهها را بر اساس وزن و به کمک یک حسگر بار 30 نیوتنی و مدار کنترلی که اختصاصاً بدین منظور طراحی و ساخته شد، توسط عملگرهای مکانیکی در سه دسته جدا میکند. در این تحقیق ...
بیشتر
طی پژوهشی، مدل اولیه سامانه خودکار الکترونیکی برای درجهبندی سیب و کیوی طراحی و ساخته و عملکرد آن بررسی شد. دستگاه شامل دو قسمت الکترونیکی و مکانیکی است که طی آن میوهها را بر اساس وزن و به کمک یک حسگر بار 30 نیوتنی و مدار کنترلی که اختصاصاً بدین منظور طراحی و ساخته شد، توسط عملگرهای مکانیکی در سه دسته جدا میکند. در این تحقیق طی دو طرح آزمایشی اثر 4 متغیر مستقل بر میزان عملکرد دستگاه بررسی شد. متغیرهای مستقل در طرح آزمایش اول عبارتاند از: نوع محصول (سیب و کیوی)، شیب سیستم انتقال میوه (30، 40، و 50 درجه) و زمان داده شده به حسگر بار (1، 5/1، 2، 5/2، و 3 ثانیه) و در طرح آزمایش دوم: نوع محصول (سیب و کیوی) و شیب مکانیسم جداکننده (10، 30، و 50 درجه). طی یک بررسی آماری (آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی) این نتایج به دست آمد. نتایج نشان میدهد که هر چهار عامل به طور معنیدار بر عملکرد دستگاه (بر حسب تعداد میوه در واحد زمان) مؤثرند (01/0p<). اما مؤثرترین عامل، مدتزمان حسگر است که اثر متقابل آن نیز بر عملکرد دستگاه معنیدار است، به طوریکه میتوان با تنظیم بهینه زمانسنجها در داخل برنامه PLCزمان لازم برای جداشدن هر میوه را از طریق محاسبه دقیق زمان عبور میوه از مانع و از دریچهها کاهش و در نتیجه عملکرد دستگاه را افزایش داد. نتایج آزمایش‌ها نشان میدهد که بیشینه عملکرد دستگاه برای میوه کیوی و در شیب ورودی 50 درجه و مدت زمان یک ثانیه برابر با 40/872 (عدد در ساعت) است.
مقاله پژوهشی
مینا طهرانی زاده؛ احمد غضنفری مقدم؛ حسن هاشمی پور رفسنجانی
چکیده
کربن فعال نوعی زغال است که از تجزیۀ حرارتی مواد آلی بهدست میآید. کربن فعال دارای تخلخل بسیار زیادی است و از آن به عنوان فیلتر سیالات استفاده میشود. اخیراً از مواد کشاورزی مختلفی برای تهیۀ کربن فعال استفاده شده است. چوب نخل خرما با چگالی پایین و تخلخل بالا، پتانسیل خوبی برای تهیۀ این ماده دارد. در این پژوهش، با تجزیۀ ...
بیشتر
کربن فعال نوعی زغال است که از تجزیۀ حرارتی مواد آلی بهدست میآید. کربن فعال دارای تخلخل بسیار زیادی است و از آن به عنوان فیلتر سیالات استفاده میشود. اخیراً از مواد کشاورزی مختلفی برای تهیۀ کربن فعال استفاده شده است. چوب نخل خرما با چگالی پایین و تخلخل بالا، پتانسیل خوبی برای تهیۀ این ماده دارد. در این پژوهش، با تجزیۀ حرارتی این چوب در دمای 450 درجه سلسیوس و به مدت 60 دقیقه، کربن فعال تهیه شد. نتایج نشان میدهد که از هر 100 گرم چوب، حدود 30 گرم کربن فعال با چگالی 12/0 گرم بر سانتیمترمکعب با عدد یدی 585 میلیگرم بر گرمبه دست میآید. فرایند کاهش جرم چوب در حین تجزیۀ حرارتی با یک مدل تحلیلی بررسی شد و با استفاده از آن ضریب انتشار مواد فرار چوب 8-10 ×29/4 مترمربع بر ثانیه تخمین زده شد. پیشرفت تجزیۀ حرارتی نیز با استفاده از روش اجزای محدود مدلسازی و این مدل به خوبی (98/0=R2) در داده‌های آزمایشگاهی برازش شد. مدل اجزای محدود برای فرایند تجزیۀ حرارتی به دلیل در اختیار گذاشتن جزئیات بیشتری از روند تغییرات جرم بر مدل تحلیلی برتری داشت.
مقاله پژوهشی
فرهاد خوشنام؛ حسین مبلی؛ سیدرضا حسن بیگی بیدگلی؛ شاهین رفیعی؛ علی رجبی پور؛ افشین ایوانی
چکیده
در این تحقیق برای تشخیص رسیدگی دو رقم خربزه صادراتی "زرد ایوانکی" و "سوسکی سبز" از راه غیرمخرب سامانۀ آزمایشگاهی مبتنی بر فناوری آکوستیک استفاده شد. سامانه آزمایشگاهی شامل راهکار تحریک مکانیکی میوه، حسگر صوتی (صداسنج)، تجهیزات نمایش و ضبط سیگنال صدا و تکیهگاه میوه است. در این سامانه، میوه بر اثر ضربۀ آونگ تحریک شده و ...
بیشتر
در این تحقیق برای تشخیص رسیدگی دو رقم خربزه صادراتی "زرد ایوانکی" و "سوسکی سبز" از راه غیرمخرب سامانۀ آزمایشگاهی مبتنی بر فناوری آکوستیک استفاده شد. سامانه آزمایشگاهی شامل راهکار تحریک مکانیکی میوه، حسگر صوتی (صداسنج)، تجهیزات نمایش و ضبط سیگنال صدا و تکیهگاه میوه است. در این سامانه، میوه بر اثر ضربۀ آونگ تحریک شده و پاسخ سیگنال به کمک صداسنج غیرتماسی دریافت و پردازش میشود. برای بررسی تغییرات رسیدگی، خربزهها در پنج بازۀ زمانی در طول فصل رشد برداشت شدند. در هر مرحله، خواص فیزیکی و مکانیکی، درصد مواد جامد انحلالپذیر و رطوبت، آزمونهای حسی و آکوستیکی روی نمونهها اندازهگیری شد. نتایج نشان میدهد که در طول فصل رشد برای هر دو رقم، تراز فشار صوت، جرم و درصد مواد جامد انحلالپذیر روندی صعودی و فرکانس تشدید و مدول الاستیسیته روندی نزولی دارند. در رقم زرد ایوانکی، فرکانس تشدید از 25/132 به 33/111 هرتز و در رقم سوسکی سبز از 91/128 به 33/111 هرتز کاهش یافت. تراز فشار صوت رقم زرد ایوانکی، از 21/49 به 74/57 دسیبل و در رقم سوسکی سبز، از 66/49 به 22/58 دسیبل رسید. از مقایسه با نتایج آزمونهای حسی مشخص شد که فرکانس تشدید و تراز فشار صوت در وضعیت رسیده خربزه رقم زرد ایوانکی به ترتیب 34/113 هرتز و 93/56 دسیبل و در رقم سوسکی سبز به ترتیب 26/114 هرتز و 25/56 دسیبل است. اختلاف فرکانس تشدید و تراز فشار صوت بین دو رقم ناچیز و روند تغییرات یکسان است. نتایج این تحقیق میتواند در ساخت سامانه صوتی غیرمخرب به منظور ارزیابی رسیدگی خربزه سودمند باشد.
