شناسنامه علمی شماره
دوره 21، شماره 1 ، مرداد 1401
مقاله پژوهشی
ایمنی مواد غذایی
ابوالفضل گلشن تفتی؛ بهاره محمدی
چکیده
در این پژوهش، از دماهای بالا (50، 60 و 70 درجه سلسیوس به مدت 1 و 2 ساعت در رطوبت نسبی 80-75 درصد) و از دماهای پایین (5- و صفر درجه سلسیوس به مدت 24 و 48 ساعت) برای کنترل آفات انباری در ارقام خرمای قصب و شمسایی استفاده شد. ارقام خرما پس از تیماردهی و بسته‌بندی، در انبار معمولی و سردخانه برای مدت 6 ماه نگهداری شدند و میزان آلودگی به آفات، آزمون‌های ...
بیشتر
در این پژوهش، از دماهای بالا (50، 60 و 70 درجه سلسیوس به مدت 1 و 2 ساعت در رطوبت نسبی 80-75 درصد) و از دماهای پایین (5- و صفر درجه سلسیوس به مدت 24 و 48 ساعت) برای کنترل آفات انباری در ارقام خرمای قصب و شمسایی استفاده شد. ارقام خرما پس از تیماردهی و بسته‌بندی، در انبار معمولی و سردخانه برای مدت 6 ماه نگهداری شدند و میزان آلودگی به آفات، آزمون‌های میکروبی و شیمیایی به فاصله هر دو ماه بررسی شد. شبپره میوهخوار خرما (Ephestia figulliella) و کنه تارتن (Oligonychus afrasiaticus) از آفات مهم ارقام خرمای قصب و شمسایی در منطقه شهداد استان کرمان گزارش شده‌اند. دمای 70 درجه سلسیوس برای مدت 2 ساعت بیشترین تأثیر را در کاهش میزان آلودگی به آفات و بار میکروبی در این ارقام خرما نشان داد. میزان آلودگی به آفات و درصد اسیدیته در نمونه‌های موجود در انبار معمولی با گذشت زمان افزایش یافت درحالیکه نمونه‌های موجود در سردخانه نهتنها میزان آلودگی و درصد اسیدیته کمتری داشتند بلکه با گذشت زمان، میزان آلودگی به آفت و درصد اسیدیته در آنها بهطور معنی‌داری کاهش یافت. استفاده از سردخانه در جلوگیری از فعالیت آفات و میکروارگانیسمها در ارقام خرمای قصب و شمسایی مؤثر گزارش شد.
مقاله پژوهشی
مدلسازی/ شبیه سازی
آذر نقوی گرگری؛ نارملا آصفی؛ لیلا روفه گری نژاد
چکیده
در پژوهش حاضر مدلسازی دو بعدی انتقال حرارت طی فرایند سرخ کردن عمیق بررسی شد. در مرحلۀ اول سه سطح دمایی 160،150 و 170 درجه سلسیوس برای سرخ کردن انتخاب و با ترموکوپل نوع کا تعیین و ثبت شد . به منظور ثبت تغییرات دمای نمونه حین فرایند سرخ کردن، ترموکوپل سه کانالۀ تی در مرکز، سطح و بین این دو نقطه قرار گرفت. سپس دمای ترموکوپل‌ها با فاصلههای ...
بیشتر
در پژوهش حاضر مدلسازی دو بعدی انتقال حرارت طی فرایند سرخ کردن عمیق بررسی شد. در مرحلۀ اول سه سطح دمایی 160،150 و 170 درجه سلسیوس برای سرخ کردن انتخاب و با ترموکوپل نوع کا تعیین و ثبت شد . به منظور ثبت تغییرات دمای نمونه حین فرایند سرخ کردن، ترموکوپل سه کانالۀ تی در مرکز، سطح و بین این دو نقطه قرار گرفت. سپس دمای ترموکوپل‌ها با فاصلههای زمانی 10 ثانیه به وسیله دیتالاگر ثبت گردید. در مرحلۀ بعد براساس نمودار زمان_دما در پنج بازۀ زمانی حین سرخ شدن، مقدار رطوبت و میزان روغن نمونه‌ها در هر سه دمای روغن اندازه‌گیری شد. با افزایش دمای روغن، کاهش مقدار روغن و میزان رطوبت سیب‌زمینی‌ها مشاهده گردید. سپس پارامتر انتقال حرارت شامل ضریب جابه جایی روغن در بازۀ 578 /83-97/4 وات بر متر مربع کلوین محاسبه و تعیین شد. نتایج بررسیها نشان داد که ضریب انتقال حرارت جابهجایی در دماهای بالا به دلیل افزایش شدت خروج رطوبت و ایجاد توربولانسی در روغن بالاتر است و سرخ کردن عمیق به شدت توسط این ضریب کنترل میشود. از این رو ضریب جابهجایی به عنوان مهمترین پارامتر در مدلسازی انتقال حرارت مطرح گردید و از آن در شبیه‌سازی با نرم‌افزار استفاده شد. هندسۀ برش سیب‌زمینی‌ها دیسکی بود. معادلات ریاضی انتقال حرارت به کمک قانون فوریه حل شد و نتایج به دست آمده از حل معادلات در مدلسازی توسط نرم‌افزار کامسول نسخه 5.3.1 بهکار گرفته شد و توزیع دما در سطح و داخل برش با این نرم‌افزار مدلسازی گردید. نهایتاً توزیع دمای به دست آماده نیز ارائه شد.
مقاله پژوهشی
مدلسازی/ شبیه سازی
محسن آزاد بخت؛ محمد جواد محمودی؛ رضا قزاق جاهد؛ محمد واحدی ترشیزی
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر پیش تیمارهای اهمیک و بلانچینگ (آنزیم‌بری) بر تغییرات خواص بیوشیمیایی هویج در فرآیند خشک‌کردن با استفاده از روش سطح پاسخ است. نمونه‌های هویج بریده‌شده در ولتاژ 40، 60 و 80 ولت و به مدت 3، 5 و 7 دقیقه در پیش تیمار اهمیک باقی ماندند. در پیش تیمار بلانچینگ نیز نمونه‌های هویج تحت هوای داغ ناشی از آب مقطر در حال جوشیدن، ...
بیشتر
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر پیش تیمارهای اهمیک و بلانچینگ (آنزیم‌بری) بر تغییرات خواص بیوشیمیایی هویج در فرآیند خشک‌کردن با استفاده از روش سطح پاسخ است. نمونه‌های هویج بریده‌شده در ولتاژ 40، 60 و 80 ولت و به مدت 3، 5 و 7 دقیقه در پیش تیمار اهمیک باقی ماندند. در پیش تیمار بلانچینگ نیز نمونه‌های هویج تحت هوای داغ ناشی از آب مقطر در حال جوشیدن، به مدت‌زمان 5، 10 و 15 دقیقه قرار گرفتند تا فرایند پیش تیمار به صورت کامل طی شود. در این تحقیق در سه توان 360، 600 و 900 وات با استفاده از یک خشک‌کن مایکروویو نمونه‌های اسلایس شده هویج خشک شد و پس از آن مقدار آنتی‌اکسیدان، فنل کل و فلاونوئید آزمایش و سپس با استفاده از روش سطح پاسخ نتایج به‌دست‌آمده تحلیل شد. نتایج بررسیها نشان داد هرچه ولتاژ و زمان در پیش تیمار اهمیک و زمان در پیش تیمار بلانچینگ بیشتر باشد مقدار آنتی‌اکسیدان طی فرآیند خشک شدن کمتر کاهش پیدا کرده است. کمترین مقدار آنتی‌اکسیدان زمانی به دست آمد که ولتاژ و زمان کمترین مقدار در نظر گرفته شده بود. افزایش توان مایکروویو سبب کاهش مقدار آنتی‌اکسیدان شد و هرچه توان خشک‌کردن کمتر باشد مقدار آنتی‌اکسیدان بیشتری از نمونه‌های خشک‌شده به دست می‌آید. برای مقدار فنل کل و فلاونوئید در پیش تیمار اهمیک نیز زمان و ولتاژ پیش تیمار سبب کاهش مقدار آنها شده و افزایش توان مایکروویو سبب افزایش مقدار فنل کل و فلاونوئید در نمونه‌ها میشود. بر اساس بهینه‌سازی‌ها، بهترین توان مایکروویو 360 وات، ولتاژ اهمیک 40 ولت و زمان پیش تیمار 3 دقیقه به دست آمده است.
مقاله پژوهشی
بهینه سازی
یاسمین فیاض؛ مسعود هنرور؛ نرگس مورکی
چکیده
گیاهان آبزی یکی از منابع مهم ترکیبات زیست فعال با خاصیت آنتی اکسیدانی محسوب می‌شوند. در تحقیق حاضر به بهینه سازی استخراج ترکیبات آنتی اکسیدانی شامل کلروفیل a و b، کاروتنوئید و ترکیبات فنلی از جلبک Laurencia papillosa با روش مایکروویو پرداخته شده است که براساس متغیرهای مستقل شامل زمان استخراج، توان مایکروویو، نوع حلال و نسبت حلال به نمونه است. ...
بیشتر
گیاهان آبزی یکی از منابع مهم ترکیبات زیست فعال با خاصیت آنتی اکسیدانی محسوب می‌شوند. در تحقیق حاضر به بهینه سازی استخراج ترکیبات آنتی اکسیدانی شامل کلروفیل a و b، کاروتنوئید و ترکیبات فنلی از جلبک Laurencia papillosa با روش مایکروویو پرداخته شده است که براساس متغیرهای مستقل شامل زمان استخراج، توان مایکروویو، نوع حلال و نسبت حلال به نمونه است. برای طراحی آزمایش در این مطالعه از نرم افزار Design Expert با 25 اجرا استفاده و مقدار ترکیبات آنتی اکسیدانی جلبک اندازه گیری شد. نتایج حاصل از سنجش کلروفیل a و b حاکی از آن است که هیچ یک از چهار متغیر مستقل گفته‌شده اثر معنی‌داری(P>0.05) بر استخراج کلروفیل نداشته است. در مورد کاروتنوئید، فاکتورهای زمان، اثر متقابل زمان×حلال و اثر متقابل زمان×توان دارای اثر معنی‌دار (P>0.05)بوده‌اند و طبق نتایج به‌دست آمده شرایط بهینه استخراج کاروتنوئید شامل حلال متانول با نسبت 10.5 به 1، توان 156 وات و زمان 24.5 دقیقه بوده است. در زمینه ترکیبات فنلی، فاکتورهای حلال، زمان، اثر متقابل حلال×زمان و اثر متقابل حلال×توان دارای اثر معنی‌دار (P>0.05) بوده‌اند و حلال متانول با نسبت 12.5 به 1، توان 180 وات و زمان 10 دقیقه شرایط بهینه استخراج فنل را تشکیل داده‌اند. برابر داده‌های به‌دست‌آمده از این تحقیق، جلبک Laurencia papillosa خاصیت آنتی اکسیدانی قابل توجهی دارد و با کنترل پارامترهای اثرگذار در فرآیند استخراج با مایکروویو می‌توان به حداکثر میزان ترکیبات آنتی اکسیدانی دست یافت.
مقاله پژوهشی
بهینه سازی
رویا باقری؛ پیمان آریایی
چکیده
در این مطالعه تأثیر خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضد میکروبی غلظت‌های مختلف کیتوزان/ صمغ ریحان و اسانس گزنه، بر ماندگاری و کیفیت همبرگر طی دوره نگهداری ۱۲ روزه در یخچال بررسی شد. بدین منظور غلظت‌های مختلف کیتوزان در دوزهای ۱، 1.5 و ۲ درصد، صمغ دانه ریحان در دوزهای 0.5، ۱ و 1.5 درصد و اسانس گزنه در دوزهای 0.5، ۱ و 1.5 درصد به صورت ترکیبی به همبرگر افزوده ...
بیشتر
در این مطالعه تأثیر خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضد میکروبی غلظت‌های مختلف کیتوزان/ صمغ ریحان و اسانس گزنه، بر ماندگاری و کیفیت همبرگر طی دوره نگهداری ۱۲ روزه در یخچال بررسی شد. بدین منظور غلظت‌های مختلف کیتوزان در دوزهای ۱، 1.5 و ۲ درصد، صمغ دانه ریحان در دوزهای 0.5، ۱ و 1.5 درصد و اسانس گزنه در دوزهای 0.5، ۱ و 1.5 درصد به صورت ترکیبی به همبرگر افزوده شد. همبرگرهای تولیدی به همراه تیمار شاهد (همبرگر بدون نگهدارنده) به صورت دوره‌ای مورد ارزیابی میکروبی (مقادیر کلی باکتری (TVC)، مقادیر باکتری‌های سرما دوست (PTC)) و شیمیایی (پراکسید (PV)، مقادیر تیوباربیوتیک اسید (TBA)، بازهای نیتروژنی فرار (TVB-N)، و اسید چرب آزاد (FFA)) قرار گرفت. نتایج مطالعه حاضر نشان داد بیشترین مقادیر شاخص‌های میکروبی و شیمیایی در تیمار شاهد مشاهده شد. استفاده از کیتوزان به همراه صمغ دانه ریحان و اسانس گزنه سبب کند شدن روند فساد اکسیداسیونی و میکروبی در همبرگر شد. کمترین مقادیر پارامترهای میکروبی و شیمیایی در طول دوره نگهداری به ترتیب در تیمارهای S13 (C 2%, N 1.5%, B 1%) و S8 (C 1.5%, N 1%, B 1.5%) و S11 (C 1%, N 1.5%, B 1.5 %)مشاهده شد و این ۳ تیمار تا پایان دوره نگهداری از محدوده مجاز شاخص‌های شیمیایی و میکروبی برخوردار بودند. با توجه به نتایج، امتیازدهی حسی تیمارهای مورد تأیید توسط ارزیاب‌ها تیمار S11 به‌عنوان بهترین تیمار تشخیص داده شد.
مقاله پژوهشی
ایمنی مواد غذایی
زهرا ملک زاده؛ ابراهیم حسینی؛ هما بهمدی
چکیده
فسفات‌ها در بسیاری از مواد غذایی فرایندشده به عنوان پایدارکننده و امولسیفایر به کار می‌روند. از فسفات‌ها در بیش از 65 درصد فراورده‌های گوشتی استفاده میشود. با توجه به مخاطرات احتمالی مصرف فسفات‌ها برای سلامتی و نیز با توجه بهتمایل مصرفکنندگان به خرید فراورده‌های فاقد فسفات یا با فسفات کاهش‌یافته، در سال‌های اخیر مطالعات ...
بیشتر
فسفات‌ها در بسیاری از مواد غذایی فرایندشده به عنوان پایدارکننده و امولسیفایر به کار می‌روند. از فسفات‌ها در بیش از 65 درصد فراورده‌های گوشتی استفاده میشود. با توجه به مخاطرات احتمالی مصرف فسفات‌ها برای سلامتی و نیز با توجه بهتمایل مصرفکنندگان به خرید فراورده‌های فاقد فسفات یا با فسفات کاهش‌یافته، در سال‌های اخیر مطالعات متعددی برای جایگزینی فسفات در فراورده‌های گوشتی شده است. به دلیل ویژگیهای عملکردی منحصر به فرد فسفات‌ها، از لحاظ تکنولوژیکی حذف کامل آنها چالش برانگیز است. هدف از پژوهش حاضر، جایگزینی نسبی فسفات به میزان 50 درصد اولیه، در سوسیس کوکتل با نشاستۀ اصلاح شدۀ سیب‌زمینی است. اثر افزودن سه نوع نشاسته بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی سوسیس شامل pH، افت پخت، سفتی بافت، ویژگیهای میکروبی (کلی‌فرم، اشریشیاکلی، استافیلوکوکوس اورئوس، کلستریدیوم پرفرینژنز، سالمونلا و کپک و مخمر) و ویژگیهای حسی (رنگ، مزه، عطر و بو، بافت و پذیرش کلی) در سیستم هدونیک 5 امتیازی و طی سی روز نگهداری (زمان‌های صفر، 15 و 30 روز بعد از تولید) بررسی شد. این سه نوع نشاسته عبارتاند از: استیلیتد دی استارچ آدیپات (Acetylated distarch adipate)، هیدروکسی پروپیل دی استارچ فسفات (Hydroxypropyl distarch phosphate) و استارچ سدیم اکتنیل سوکسینات (Starch sodium octenyl succinate) در دو سطح 1.35 و 2.7 درصد در مقایسه با نمونه‌های سوسیس تولید شده با فسفات تجاری (نمونۀ شاهد- فاقد نشاستۀ اصلاح شده). جایگزین کردن فسفات با نشاستۀ اصلاح شده تفاوت معنی‌داری در pH نمونه‌ها با شاهد ایجاد نکرد. تفاوت معنی‌داری (p<0.05) در میزان افت پخت نمونه‌های حاوی 1.35 درصد نشاسته اصلاح شده، با نمونه شاهد مشاهده نشد. افت پخت در سوسیس‌های حاوی 2.7 درصد نشاسته اصلاح شده که میزان رطوبت بالاتری داشتند، به صورت معنی‌داری بیشتر بود. تمامی نمونه‌ها از نظر میکروبی مطابق استانداردهای ملی ایران بودند. نمونه‌های سوسیس فرموله شده، در زمان صفر تفاوت معنی‌داری (p<0.05) با شاهد نداشتند. پس از ۳۰ روز نگهداری، بار میکروبی تیمارهای حاوی 1.35 درصد استیلیتد دی استارچ آدیپات و هیدروکسی پروپیل دی استارچ فسفات کمتر از بار میکروبی شاهد بود. افزایش مقدار نشاسته به 2.7 درصد، صرف‌نظر از نوع آنها، باعث افزایش بار میکروبی شد. در این تحقیق مطلوب‌ترین فرمول از نظر کیفی سوسیس‌های حاوی 1.35 درصد نشاسته اصلاح شده هیدروکسی پروپیل دی استارچ فسفات بودند. سوسیس‌های حاوی 2.7 درصد نشاسته اصلاح شده استارچ سدیم اکتنیل سوکسینات در مقایسه با سایر فرمولاسیون‌ها مطلوبیت کمتری داشتند.
مقاله پژوهشی
کنترلهای غیرمخرب
رضا صیاد حق شمار؛ رضا محمدی گل؛ بابک وکیل زاده کاجی
چکیده
در تحقیق حاضر، طیف‌سنجی بازتابی مرئی/ فروسرخ نزدیک موج کوتاه (Vis/SWNIR) در محدوده 950-425 نانومتر به‌منظور پیش‌بینی شاخص مزه و سفتی بافت میوه انجیر بررسی شد. علاوه بر این، عملکرد طبقه‌بندهای LDA و QDA در تفکیک انجیرهای رسیده، نیمه‌رسیده و نرسیده بر پایه ترکیب روش‌های مختلف پیش‌پردازش طیفی بررسی گردید. تعداد 167 میوه انجیر پس از ...
بیشتر
در تحقیق حاضر، طیف‌سنجی بازتابی مرئی/ فروسرخ نزدیک موج کوتاه (Vis/SWNIR) در محدوده 950-425 نانومتر به‌منظور پیش‌بینی شاخص مزه و سفتی بافت میوه انجیر بررسی شد. علاوه بر این، عملکرد طبقه‌بندهای LDA و QDA در تفکیک انجیرهای رسیده، نیمه‌رسیده و نرسیده بر پایه ترکیب روش‌های مختلف پیش‌پردازش طیفی بررسی گردید. تعداد 167 میوه انجیر پس از حذف داده‌های پرت برای تدوین و اعتبارسنجی مدلها انتخاب شدند. از تکنیک تحلیل مؤلفههای اصلی برای استخراج مؤلفههای اصلی طیفها استفاده شد. عملکرد مدل حداقل مربعات جزئی (PLS) و روش‌های رایج پیش‌پردازش داده‌های طیفی با شاخص‌های: انحراف پیش‌بینی باقیمانده (RPD)، ضریب همبستگی تخمین (rp) و ریشه میانگین مربعات خطای پیش‌بینی (RMSEP) ارزیابی شد. کارآمدی طبقهبندها به همراه روش‌های پیش‌پردازش نیز با درصد دقت تفکیک درست دسته نمونه‌های آزمون اعتبارسنجی شد. بیشترین شاخص RPD در پیش‌بینی سفتی بافت و شاخص مزه به ترتیب برابر 1.79 (0.845=rp و 1.64= RMSEP) و0.89 (0.215=rp و 10.90= RMSEP) در پیش‌پردازش ترکیبی میانگینگیری متحرک (MA) و De-trending به دست آمد. دقت تفکیک درست طبقه‌بندهای LDA و QDA نیز برابر 93.33 درصد (بدون پیش‌پردازش طیفها) به دست آمد.
مقاله پژوهشی
تکنولوژی مواد غذایی
علیرضا قدس ولی؛ جلال محمدزاده
چکیده
برنج (Oryza sativa L) پس از گندم دومین غله مهم در دنیا به حساب می‌آید. دانه برنج و فرآورده‌های به‌دست آمده از آن تقریباً 40 درصد غذای مورد نیاز نیمی از مردم جهان را تشکیل می‌دهند. به منظور جایگزینی روش‌های نوین و کم خطر در انبار کردن دانه‌ها‌ی غلات همراه با حفظ کیفیت آن، در این تحقیق اثر غلظت گاز ازن و مدت زمان ازن‌دهی روی برخی ویژگیهای ...
بیشتر
برنج (Oryza sativa L) پس از گندم دومین غله مهم در دنیا به حساب می‌آید. دانه برنج و فرآورده‌های به‌دست آمده از آن تقریباً 40 درصد غذای مورد نیاز نیمی از مردم جهان را تشکیل می‌دهند. به منظور جایگزینی روش‌های نوین و کم خطر در انبار کردن دانه‌ها‌ی غلات همراه با حفظ کیفیت آن، در این تحقیق اثر غلظت گاز ازن و مدت زمان ازن‌دهی روی برخی ویژگیهای دانۀ برنج واریتۀ فجر بررسی شد. این ویژگی‌ها عبارت بودند از: مدت زمان پخت، میزان از دست دادن مواد جامد، جذب آب، مقدار آمیلوز، وزن برنج پخته، نسبت طویل شدن دانه، نمرۀ ژلاتینه شدن و انبساط حجمی پس از طی یک دوره چهار ماهه نگهداری. در این بررسی، از طرح کاملاً تصادفی در قالب آزمایشات فاکتوریل 4×4 با چهار سطح غلظت گاز ازن (صفر پی.پی.ام ، 25 پی.پی.ام،50 پی.پی.ام و 75 پی.پی.ام) و چهار سطح مدت زمان ازن‌دهی (7، 5، 3 و 1 روز) استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که غلظت گاز ازن تأثیر معنی‌دار 0.01)>(P بر تمامی ویژگیهای پخت دانۀ برنج مورد آزمایش به‌جز میزان انبساط حجمی، افزایش طول دانه، مدت زمان پخت، نمرۀ ژلاتینه شدن و مقدار آمیلوز دارد به‌طوری‌که بیشینۀ وزن برنج پخته (13.12 گرم)، جذب آب (8.12 گرم)، افت وزنی مواد جامد (0.59 گرم)، افزایش طول دانه یا میزان ری آمدن (1.428) (با اختلاف معنی‌دار (0.05>P) به‌ترتیب در غلظت‌های صفر پی.پی.ام ، 25 پی.پی.ام،50 پی.پی.ام و 75 پی.پی.ام و در مورد مدت زمان پخت (11.71 دقیقه)، نمرۀ ژلاتینه شدن (2.63) و میزان آمیلوز (23.24 درصد) (بدون اختلاف معنی‌دار (0.05>P) به‌ترتیب در غلظت‌های 25 پی.پی.ام، 50 پی.پی.ام و 75 پی.پی.ام مشاهده شد. ویژگیهای انبساط حجمی (0.05>P) میزان مواد جامد و میزان آمیلوز (0.01>P) تحت تأثیر معنی‌دار تیمار مدت زمان ازن‌دهی بودند به‌طوری‌که بیشینۀ انبساط حجمی (4.16)، افت وزنی مواد جامد (0.613 گرم)، و میزان آمیلوز (24.80 درصد) به‌ترتیب در 1، 3 و 1 روز اتفاق افتاد. با توجه به اثر متقابل غلظت گاز ازن× مدت زمان ازن‌دهی توصیه میشود که برای انیار کردن دانۀ برنج، ازن‌دهی با غلظت 25 پی.پی.ام. به مدت 5 روز استفاده شود زیرا با اختلاف معنی‌دار (0.01>P) دارای بیشینۀ وزن برنج پخته (11.51 گرم) و میزان جذب آب (10.11 گرم) بدون تأثیر معنی‌دار (0.01>P) روی سایر ویژگی‌هاست.
مقاله پژوهشی
بسته بندی
منصوره سادات دانشزاده؛ حسین عباسپور؛ لیلا امجد؛ عبدالرضا محمدی نافچی
چکیده
در دهه‌های اخیر، تلاش‌ها برای یافتن راه حل‌های سبز پایدار و جایگزینی مواد بسته‌بندی مرسوم با منابع طبیعی افزایش یافته است. در تحقیق حاضر، تأثیر عصاره متانولی گیاه بوقناق (0، 1، 3 و 5 درصد) بر برخی از ویژگیهای فیزیکی-مکانیکی و فعالیت ضد باکتریایی فیلم‌های نشاسته بررسی شد. نتایج بررسیها نشان داد افزایش غلظت عصاره باعث افزایش قابل ...
بیشتر
در دهه‌های اخیر، تلاش‌ها برای یافتن راه حل‌های سبز پایدار و جایگزینی مواد بسته‌بندی مرسوم با منابع طبیعی افزایش یافته است. در تحقیق حاضر، تأثیر عصاره متانولی گیاه بوقناق (0، 1، 3 و 5 درصد) بر برخی از ویژگیهای فیزیکی-مکانیکی و فعالیت ضد باکتریایی فیلم‌های نشاسته بررسی شد. نتایج بررسیها نشان داد افزایش غلظت عصاره باعث افزایش قابل توجه (در سطح احتمال 5 درصد) در ظرفیت جذب آب (3.16‒1.88 گرم آب بر گرم فیلم خشک) و نفوذپذیری بخار آب (11-10×1.63‒11-10×2.32 گرم بر متر ثانیه پاسکال) فیلمها شدهاست. انحلال پذیری فیلمها در آب در محدودۀ 18.53‒18.21 درصد به دست آمد و با افزایش غلظت عصاره به صورت جزئی افزایش یافت. استحکام کششی و مدول یانگ به ترتیب در محدودۀ 19.34‒13.11 و 115.25‒100.14 مگاپاسکال متغیر بودند. در مقایسه با فیلم شاهد، فیلم‌های کامپوزیت انعطافپذیرتر بودند و الاستیسیته به طور مداوم با افزایش درصد عصاره ارتقا یافت. فیلمها فعالیت ضد باکتریایی خوبی علیه هر دو باکتری گرم-مثبت و گرم-منفی نشان داد. با توجه به نتایج به دست آمده در این تحقیق می‌توان گفت که با بهبود برخی ویژگیهای فیلم نشاسته ساگو، استفاده از این فیلم‌های کامپوزیت در تولید مواد پوسته کپسول مطلوب خواهد بود.
مقاله پژوهشی
غذاهای فراسودمند
صحرا فرهادی
چکیده
ماست یکی از مهمترین فرآورده‌های لبنی است که در جوامع بشری مصرف میشود. بنابراین بالا بردن سطح کیفی این محصول اهمیت ویژه‌ای دارد. برخی از سویه‌های باکتری اسید لاکتیک که در تهیه ماست تخمیری به عنوان آغازگر به کار می‌روند، پلی‌ساکارید خارج سلولی تولید می‌کنند که می‌تواند ویژگیهای بافتی محصول را بهبود بخشد و جایگزین مناسبی برای ...
بیشتر
ماست یکی از مهمترین فرآورده‌های لبنی است که در جوامع بشری مصرف میشود. بنابراین بالا بردن سطح کیفی این محصول اهمیت ویژه‌ای دارد. برخی از سویه‌های باکتری اسید لاکتیک که در تهیه ماست تخمیری به عنوان آغازگر به کار می‌روند، پلی‌ساکارید خارج سلولی تولید می‌کنند که می‌تواند ویژگیهای بافتی محصول را بهبود بخشد و جایگزین مناسبی برای قوام دهنده‌ها در تولید ماست به شمار آیند.در این پژوهش، اثر سه نوع آغازگر تجاری تولیدکننده پلی‌ساکاریدهای خارج سلولی ساکو (Saco)، هانسن (Hansen)، فرمنتوتک (Fermentotec) بر ویژگیهای فیزیکی (آب‌اندازی)، رئولوژیکی (گرانروی و سفتی) و حسی نمونه‌های ماست تهیه شده با آغازگرهای تجاری گفته شده در دوره‌ای 21 روزه ارزیابی شد.در پایان دوره معلوم شد نمونه‌های تهیه شده با آغازگر شرکت فرمنتوتک پایدارترند و گرانروی و سفتی بیشتری نسبت به نمونه‌های تهیه شده با آغازگر شرکت‌های هانسن و ساکو دارند. نمونه‌های تهیه شده با آغازگر فرمنتوتک سفت‌ترند و پیوستگی و چسبندگی بیشتری نسبت به دو نمونه تهیه‌شده با آغازگر دیگر دارند. ماست‌های ساخته شده با آغازگر پلی‌ساکارید خارج سلولی فرمنتوتک آب‌اندازی کمتری نسبت به ماست تولید شده با آغازگر پلی‌ساکارید خارج سلولی ساکو و هانسن دارد. نتایج پژوهش همچنین نشان می‌دهد که مدل کراس بهترین برازش را برای هر سه محصول دارد. استفاده از آغازگر فرمنتوتک می‌تواند در بهبود کیفیت ماست همزده مؤثر باشد.
مقاله پژوهشی
غذاهای فراسودمند
آزاده رنجبر ندامانی؛ سیده مائده هاشمی
چکیده
از آنجا که رنگدانۀ لیکوپن و زرشک از ترکیبات سلامتیزا شناخته شده‌اند و از طرفی به دلیل افزایش آگاهی مصرفکنندگان برای استفاده از افزودنی‌های طبیعی در فرآورده‌های غذایی، این مقاله با هدف بررسی امکان استفاده از رنگ طبیعی در فرمولاسیون نان، به عنوان قوت غالب مردم، با تکیه بر نگاه مصرف کننده تهیه شده است. در این مطالعه از مقادیر ...
بیشتر
از آنجا که رنگدانۀ لیکوپن و زرشک از ترکیبات سلامتیزا شناخته شده‌اند و از طرفی به دلیل افزایش آگاهی مصرفکنندگان برای استفاده از افزودنی‌های طبیعی در فرآورده‌های غذایی، این مقاله با هدف بررسی امکان استفاده از رنگ طبیعی در فرمولاسیون نان، به عنوان قوت غالب مردم، با تکیه بر نگاه مصرف کننده تهیه شده است. در این مطالعه از مقادیر 0، 0.5، 1.5، و 2 گرم از اولئورزین کلروفیل اسفناج و اولئورزین لیکوپن گوجه‌فرنگی و عصارۀ زرشک به ازای هر 30 گرم نمونۀ خمیر نان استفاده شد. بعد از تهیۀ نان‌های رنگی، فاکتورهای رطوبت نان، میزان تخلخل، ارزیابی حسی، عدد کیفیت نان، و پارامترهای رنگی *L*، a و *b اندازه‌گیری شدند. نتایج بررسیها نشان دادند که افزودن اولئورزین‌های کلروفیل و لیکوپن و عصارۀ زرشک باعث کاهش رطوبت نان میشود، و میزان تخلخل نان توسط هر سه مادۀ رنگی اضافه شده به خمیر افزایش مییابد. اولئورزین لیکوپن بیشترین و زرشک کمترین نقش را در تخلخل نان نشان داد . افزودن مادۀ رنگی باعث ایجاد تغییرات معنادار در پارامترهای رنگی نان‌ها شد. در ارزیابی حسی، از نظر آماری در مقایسۀ بین گروهی سه گروه رنگدانه، عدد کیفیت نان به دست آمده توسط اولئورزین‌های کلروفیل و لیکوپن تفاوت معنی‌داری با هم نداشتند. اما تفاوت آنها با گروه رنگ زرشک کاملاً معنادار بود. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از رنگدانه‌های مذکور قادر به ایجاد ویژگیهای مطلوب نانوایی از نظر تخلخل، بافت و ارزیابی‌های حسی و کیفی است. مصرف کننده نیز نسبت به تغییرات رنگی ایجاد شده در نان گرایشهای معناداری نشان می‌دهد.
مقاله پژوهشی
بسته بندی
شهین زمردی؛ مجتبی آزدر قره آغاجی؛ مهدی قره خانی؛ شهرام حنیفیان
چکیده
فعالیت‌های آنزیمی و شیمیایی در فیله ماهی در یخچال منجر به فساد و کاهش کیفیت محصول می‌گردد. در این راستا، استفاده از پوشش‌های خوراکی دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی یک روش موثر برای حفظ کیفیت ماهی می‌باشد. در این مطالعه، تاثیر پوشش حاصل از 1.5 درصد موسیلاژ گل ختمی حاوی غلظت‌های صفر، 0.25 و 0.5 درصد اسانس پوست پرتقال در جلوگیری از فساد شیمیایی ...
بیشتر
فعالیت‌های آنزیمی و شیمیایی در فیله ماهی در یخچال منجر به فساد و کاهش کیفیت محصول می‌گردد. در این راستا، استفاده از پوشش‌های خوراکی دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی یک روش موثر برای حفظ کیفیت ماهی می‌باشد. در این مطالعه، تاثیر پوشش حاصل از 1.5 درصد موسیلاژ گل ختمی حاوی غلظت‌های صفر، 0.25 و 0.5 درصد اسانس پوست پرتقال در جلوگیری از فساد شیمیایی و افزایش قابلیت ماندگاری فیله ماهی در دمای یخچال در طول 16 روز نگهداری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقدار بازهای نیتروژنی فرار، اسیدهای چرب آزاد، پراکسید و اسید تیوباربیتوریک طی دوره نگهداری فیله قزل آلای رنگین کمان روند افزایشی داشت که این افزایش در نمونه شاهد بیشترین مقدار و در تیمارهای با پوشش موسیلاژ حاوی اسانس پوست پرتقال بطور معنی‌داری کمتر از سایر تیمارها بود (p<0.05). بر اساس نتایج ارزیابی حسی، تیمار شاهد و تیمارهای با پوشش موسیلاژ گل ختمی تا روز چهارم نگهداری، تیمارهای با پوشش موسیلاژ حاوی 0.25 درصد اسانس تا روز 8 نگهداری و تیمارهای با پوشش موسیلاژ حاوی 0.5 درصد اسانس تا روز 12 امتیاز قابل قبولی داشتند.
