مقاله پژوهشی
محمد جلینی
چکیده
برای بررسی اثر درصد آب مصرفی و زمان قطع آب آبیاری در روش آبیاری بارانی بر میزان عملکرد و کارآیی مصرف آب در ارقام مختلف گندم، آزمایشی با استفاده از طرح آماری کرتهای نواری دو بار خرد شده (Strip Split Plot) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سالهای 1385 تا 1387 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، ایستگاه طرق، در سه تکراربه اجرا ...
بیشتر
برای بررسی اثر درصد آب مصرفی و زمان قطع آب آبیاری در روش آبیاری بارانی بر میزان عملکرد و کارآیی مصرف آب در ارقام مختلف گندم، آزمایشی با استفاده از طرح آماری کرتهای نواری دو بار خرد شده (Strip Split Plot) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سالهای 1385 تا 1387 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، ایستگاه طرق، در سه تکراربه اجرا درآمد. تیمارهای مربوط به سطوح آب آبیاری (70، 85، و 100 درصد نیاز آبی کامل) در کرتهای عمودی و تیمارهای مراحل قطع آبیاری (بدون قطع آبیاری- آبیاری کامل، قطع آب در مرحلۀ ساقه رفتن، و قطع آب در مرحلۀ گردهافشانی) در کرتهای افقی قرار گرفتند. همچنین، سه رقم الوند، توس، و گاسکوژن درکرتهای فرعی آزمایش، به عنوان رقمهای مورد بررسی، انتخاب شدند. عملکرد گندم در سه سطح آبیاری 70، 85، و 100 درصد به ترتیب برابر با 3182، 4639، و 4748 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. از نظر آماری تفاوت معنیداری بین عملکرد دو تیمار 85 و 100 درصد دیده نمیشود. بیشترین میزان کارآیی مصرف آب با 849/1 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب در تیمار 85 درصد آب مصرفی به دست آمده است. آبیاری کامل (بدون قطع آبیاری) با عملکرد 4557 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را نشان میدهد. عملکرد در تیمار قطع آب در مرحلۀ ساقه رفتن و گردهافشانی به ترتیب برابر با 4195 و 3817 کیلوگرم در هکتار است. بین دو تیمار آبیاری کامل و قطع آب در مرحلۀ ساقه رفتن اختلاف معنیدار دیده نمیشود. قطع آب در مرحلۀ ساقه رفتن بیشترین میزان کارآیی مصرف آب را دارد (778/1 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب). رقم الوند بیشترین عملکرد (4447 کیلوگرم در هکتار) و کارآیی مصرف آب (718/1 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب) را دارد. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که با در نظر گرفتن میزان عملکرد، میزان آب مصرفی، و کارآیی مصرف آب هرگاه کمبود آب جدی نیست آبیاری کامل و در زمان مواجه با کمبود آب، سطح 85 درصد آب مصرفی و نیز قطع آب در مرحلۀ ساقه رفتن قابل توصیه است.
مقاله پژوهشی
فاطمه محرابی؛ علیرضا سپاسخواه
چکیده
به منظور تخمین پارامترهای نفوذ آب در مقیاس منطقه، مطالعه تغییرپذیری مکانی خصوصیات نفوذ آب در خاک ضروری است. بر پایه آزمایشهایی روی پساب تصفیه شده در حوضه آبریز باجگاه، این پژوهش به مقیاسبندی (scaling) پارامترهای نفوذ آب مدل دو جزئی فیلیپ و تحلیل تغییرپذیری مکانی خصوصیات نفوذ آب در خاک با استفاده از روشهای مقیاسبندی ...
بیشتر
به منظور تخمین پارامترهای نفوذ آب در مقیاس منطقه، مطالعه تغییرپذیری مکانی خصوصیات نفوذ آب در خاک ضروری است. بر پایه آزمایشهایی روی پساب تصفیه شده در حوضه آبریز باجگاه، این پژوهش به مقیاسبندی (scaling) پارامترهای نفوذ آب مدل دو جزئی فیلیپ و تحلیل تغییرپذیری مکانی خصوصیات نفوذ آب در خاک با استفاده از روشهای مقیاسبندی و زمینآمار پرداخته است. سی آزمایش نفوذ آب در یک الگوی تصادفی در منطقه مورد مطالعه با استفاده از استوانههای دوگانه اجرا شد. خصوصیات نفوذ آب منطقه، سرعت نفوذ پایه کمی را برای اکثر مکانها نشان میدهد (001/0 تا 178/0 سانتیمتر در دقیقه). مدل فیلیپ به عنوان یک مدل مناسب برای توصیف فرآیندهای نفوذ آب به دادههایاندازهگیری شده برازش شد. پارامترهای این مدل (ضریب جذب S و فاکتور انتقال A) تغییرات وسیعی در مکانهای آزمایشی نشان دادند. فاکتور مقیاسبندی بر اساس ضریب جذب αS و فاکتور انتقال Aα محاسبه و دادههای نفوذ آب مقیاسبندی شدند. نتایج نشان میدهد که مقیاسبندی با αA بهتر از مقیاسبندی با αS است. سپس، فاکتورهای بهینة αopt با استفاده از روش حداقل مربعات (گزینه Solver) به دست آمد و مقیاسبندی دادههای نفوذ آب تکرار شد. مقیاسبندی با استفاده از میانگینهای حسابی، هندسی، و هارمونیک فاکتورهای مقیاسبندی αS و αA نیز انجام شد. نتایج نشان میدهد که αopt و فاکتور مقیاسبندی αA، دادههای نفوذ آب را از دیگر فاکتورها مقیاسبندی مؤثرتر (مجموع مربع خطاهای کمتر) میکنند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که منطقهی مورد مطالعه تغییرپذیری مکانی وسیعی دارد و نقشه تغییرات مکانی فاکتور مقیاسبندی αA با استفاده از نرمافزار ArcGIS نیز نشان میدهد که مقدار این فاکتور از مرکز به اطراف، با کم شدن مقدار رس خاک، افزایش مییابد.
مقاله پژوهشی
ابراهیم گنابادی؛ زهره حمیدی اصفهانی؛ محمدحسین عزیزی
چکیده
نگهداری مواد غذایی همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده است به طوری که طی سالیان دراز روشهای متعدد را به منظور حفظ نیازمندیهای خود به کار گرفته یا ابداع کرده است که میتوان به استفاده از انبار سرد، پوششهای پلاستیکی و اتمسفر اصلاح شده اشاره کرد. در این پژوهش، اثر بستهبندی کاهوی پیچ معمول (رقم Romain)،در اتمسفر اصلاح شده با ...
بیشتر
نگهداری مواد غذایی همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده است به طوری که طی سالیان دراز روشهای متعدد را به منظور حفظ نیازمندیهای خود به کار گرفته یا ابداع کرده است که میتوان به استفاده از انبار سرد، پوششهای پلاستیکی و اتمسفر اصلاح شده اشاره کرد. در این پژوهش، اثر بستهبندی کاهوی پیچ معمول (رقم Romain)،در اتمسفر اصلاح شده با میزان اکسیژن بالا: G1(40درصد اکسیژن + 15درصد دیاکسید کربن +45 درصد نیتروژن)؛ G2 (70 درصد اکسیژن + 15 درصد دیاکسید کربن+ 15 درصد نیتروژن)؛ و G3 (100 درصد اکسیژن) در پوشش پلیاتیلنی با دو ضخامت 50 و 40 میکرومتر (به ترتیب P1 و P2) در دمای 4 درجه سلسیوس و به مدت 16 روز آزمایش، و خصوصیات فیزیکوشیمیایی و بیولوژی آن بررسی شد. کمترین میزان آلودگی از نظر بار میکروبی کل و نیز از نظر کپک و مخمر در نمونه با ترکیب گازی G3 و پوشش پلیاتیلنی با ضخامت 50 میکرومتر دیده شد. همین نمونه از نظر pH و رنگ نیز در بهترین وضعیت قرار داشت. بیشترین درصد کاهش وزن مربوط به ترکیب گازی G3 و پوشش پلیاتیلنی با ضخامت 40 میکرومتر به دست آمد. در همین ترکیب گازی و ضخامت پوشش، درصد مادة جامد انحلالپذیر بیشترین کاهش را نشان داد. در نتیجهگیری کلی میتوان گفت ترکیب گازی G3 و پوشش P1 مؤثرترین تیمارها در نگهداری کاهو بودند و در این شرایط میتوان کاهو را تا دو هفته به خوبی نگهداری کرد.
مقاله پژوهشی
علیرضا قدس ولی؛ حمید بخش آبادی؛ مرتضی محمدی
چکیده
مالتسازی فرآیند پیچیدة زیستفناوری و شامل مراحل خیساندن، جوانهزنی و خشک کردن و پروردن دانههای غلات در شرایط کنترل شده دما و رطوبت نسبی است. در این پژوهش، تأثیر مدت زمان خیساندن (24، 36، و 48 ساعت) و جوانهزنی (3، 5، و 7 روز) روی خصوصیات کمی و کیفی عصاره مالت (راندمان عصارهگیری گرم، رنگ عصاره، نیتروژن انحلالپذیر، شاخص کلباچ، ...
بیشتر
مالتسازی فرآیند پیچیدة زیستفناوری و شامل مراحل خیساندن، جوانهزنی و خشک کردن و پروردن دانههای غلات در شرایط کنترل شده دما و رطوبت نسبی است. در این پژوهش، تأثیر مدت زمان خیساندن (24، 36، و 48 ساعت) و جوانهزنی (3، 5، و 7 روز) روی خصوصیات کمی و کیفی عصاره مالت (راندمان عصارهگیری گرم، رنگ عصاره، نیتروژن انحلالپذیر، شاخص کلباچ، مواد جامد انحلالپذیر کل، و راندمان عصارهگیری سرد) تهیه شده از لاین EBYT88-17جو بررسی شد. تجزیه و تحلیل آماری نتایج و بهینهسازی فرایند به روش سطح پاسخ اجرا شد. نتایج نشان میدهد که با افزایش مدت زمان خیساندن در مدت زمانهای طولانی جوانهزنی، راندمان عصارهگیری گرم روند افزایشی قابل توجهی دارد. میزان رنگ عصاره نیز با افزایش مدت زمان خیساندن و جوانهزنی افزایش مییابد و مقدار نیتروژن انحلالپذیر عصاره از 081/0 تا 46/0 درصد تغییر میکند. نتایج بهینهسازی فرایند نیز حاکی از این بود که اعمال شرایط 99/47 ساعت خیساندن و 89/6 روز جوانهزنی، به استحصال عصارهای میانجامد با حداکثر راندمان سرد و گرم و مواد جامد انحلالپذیر کل.
مقاله پژوهشی
پروین شرایعی؛ ابراهیم گنجی مقدم
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر تیمار میوة هلوی رقم البرتا با آب گرم، محلول گرم اتانول، و بخار اسیداستیک در مقایسه با تیمار میوه با قارچکش سنتزی بنومیل بر خصوصیات کمی، کیفی و حسی اجرا گردید. در گام اول تحقیق، تأثیر تیمار آب گرم (45،50، و 55 درجه سلسیوس به مدت 1، 3، و 5 دقیقه) بر خصوصیات کمی، کیفی هلو (سفتی بافت، مواد جامد انحلالپذیر ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر تیمار میوة هلوی رقم البرتا با آب گرم، محلول گرم اتانول، و بخار اسیداستیک در مقایسه با تیمار میوه با قارچکش سنتزی بنومیل بر خصوصیات کمی، کیفی و حسی اجرا گردید. در گام اول تحقیق، تأثیر تیمار آب گرم (45،50، و 55 درجه سلسیوس به مدت 1، 3، و 5 دقیقه) بر خصوصیات کمی، کیفی هلو (سفتی بافت، مواد جامد انحلالپذیر در آب، اسید قابل تیترکردن، قند، ویتامینث، کاهش وزن و آلودگی قارچی) و حسی (بافت، طعم و مزه و پذیرشکلی) طی 45 روز نگهداری (در دمای 1±0 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی90 تا 95 درصد) در مقایسه با قارچکش بنومیل (غوطهوری به مدت 5/0 دقیقه در محلول500 میلیگرم بر لیتر) بررسی شد. نتایج نشان میدهد که کارآیی تیمارهای غوطهوری میوه در آب گرم50 درجه سلسیوس به مدت 1 دقیقه و در آب گرم 45 درجه سلسیوس به مدت 3 دقیقه در حفظ خصوصیات کمی، کیفی و حسی میوة هلو مشابه استفاده از قارچکش بنومیل است. در گام دوم این تحقیق، تأثیر تیمار میوه با محلول گرم اتانول (5/2، 5، 10، و20 درصد با دمای 45 و 50 درجه سلسیوس) بر خصوصیات کمی، کیفی و حسی میوه هلو طی 45 روز نگهداری در سردخانه با تأثیر تیمار میوه با قارچکش بنومیل مقایسه و نتیجهگیری شد که محلول اتانول 10 درصد با دمای50 درجه سلسیوس و محلول اتانول 20 درصد با دمای 40 درجه سلسیوس باعث حفظ خصوصیات کمی، کیفی و حسی میوه هلو میشوند و کارآیی آنها مشابه کارآیی تیمار میوه با قارچکش است. در گام سوم تحقیق، تأثیر تیمار میوه با بخار اسیداستیک در غلظتهای صفر (شاهد)، 35/1، 2، 7/2، 4، و30/5 درصد به مدت یک ساعت بررسی شد و نتایج نشان داد که بخاردهی با محلول اسیداستیک 4 و 7/2 درصد بیش از تیمارهای دیگر باعث حفظ خصوصیات کمی، کیفی و حسی میوه هلو میشود.
مقاله پژوهشی
داود محمد زمانی؛ سعید مینایی؛ رضا علیمردانی؛ علی رستمی؛ جلال الدین قضاوتی
چکیده
در سمپاشهای تزریق مستقیم1 (DI)، زمان تأخیر برای تغییر غلظت مواد شیمیایی در نوک افشانکها بر کارایی سمپاش تأثیر میگذارد. مهمترین متغیر برای بررسی عملکرد سامانۀ تزریق مستقیم در اِعمال علفکشها به صورت زمان حقیقی، زمان تأخیر آن است. در این تحقیق، ابتدا یک سامانه تزریق مستقیم روی یک سمپاش بومدار طراحی و نصب شد. ...
بیشتر
در سمپاشهای تزریق مستقیم1 (DI)، زمان تأخیر برای تغییر غلظت مواد شیمیایی در نوک افشانکها بر کارایی سمپاش تأثیر میگذارد. مهمترین متغیر برای بررسی عملکرد سامانۀ تزریق مستقیم در اِعمال علفکشها به صورت زمان حقیقی، زمان تأخیر آن است. در این تحقیق، ابتدا یک سامانه تزریق مستقیم روی یک سمپاش بومدار طراحی و نصب شد. پس از آن، به منظور بررسی کمّی تأثیر حجم لولههای محلول سم از نقطۀ تزریق تا خروجی افشانکها (V)، دبی مادۀ مؤثر علفکش و دبی سیال حامل بر مشخصات دینامیکی سامانۀ تزریق مستقیم- از جمله زمان تأخیر، جریان محلول سم از نقطه تزریق تا نوک افشانکها- مدلسازی ریاضی شد. بدینمنظور از دو مدل حاکم بر جریان محلول سم در سامانههای تزریق مستقیم استفاده شد: مدل "جریان تکهای2" و مدل "اختلاط مناسب3"؛ این دو در این تحقیق ارائه شدهاند. به منظور بررسی و مقایسه نتایج حاصل از مدلسازی ریاضی و نتایج حاصل از آزمون سامانه تزریق مستقیم، یک سامانه تزریق مستقیم طراحی و ساخته شد. برای تجزیه، تحلیل و مقایسۀ نتایج کارگاهی نیز از روش تجزیه واریانس با آزمون دانکن با سطح اطمینان 5 درصد استفاده شد تا اثر تغییر پارامترهای مختلف بر زمان تأخیر سامانه تعیین شود. برای بررسی برهمکنش عوامل مختلف، آزمایش فاکتوریل با طرح بلوکهای کاملاً تصادفی به کار برده شد. نتایج آزمونهای کارگاهی با نتایج حاصل از مدل ریاضی ارائه شده مقایسه شد. با توجه به نتایج مقایسۀ پاسخ زمانی بین مدلها و آزمونها، مشخص شد که مدل اختلاط مناسب در مقایسه با مدل جریان تکهای پاسخ بهتری ارائه میدهد. از این روش میتوان مدل اختلاط مناسب را برای پیشبینی رفتار دینامیکی سامانۀ تزریق مستقیم به کار برد، گرچه در هر دو مدل، بین مقدار حالت پایا با مقادیر حالت پایای آزمونها اندکی تفاوت مشاهده میشود.
مقاله پژوهشی
امیدرضا روستاپور؛ علی رضا تهور؛ احمد افسری؛ امین رضا سیاری
چکیده
مدلسازی عددی جریان سیال درون خشککن پاششی دو جداره به صورت تقارن محوری با استفاده از روش دینامیک سیال محاسباتی انجام و جهت مدلسازی جریان آشفته، از مدل k-ε استاندارد استفاده شده است. در این راستا، الگوی جریان هوا و تغییرات دمای درون محفظة خشککن و در جدارة جریان هوای خنک آن بررسی و عایق مناسب نیز جهت سقف محفظه خشککن ...
بیشتر
مدلسازی عددی جریان سیال درون خشککن پاششی دو جداره به صورت تقارن محوری با استفاده از روش دینامیک سیال محاسباتی انجام و جهت مدلسازی جریان آشفته، از مدل k-ε استاندارد استفاده شده است. در این راستا، الگوی جریان هوا و تغییرات دمای درون محفظة خشککن و در جدارة جریان هوای خنک آن بررسی و عایق مناسب نیز جهت سقف محفظه خشککن انتخاب شد. برای بررسی میزان قابلیت اعتماد و صحت نتایج حاصل از شبیهسازی، در آزمایشگاه در ارتفاعهای مختلف برج خشککن و در فواصل مختلف شعاعی، تغییرات سرعت با سرعتسنج سیم داغ و تغییرات دما با حسگرهای نصب شده در خشککن، اندازهگیری و با مقادیر حاصل از مدلسازی مقایسه شد. بر اساس نتایج حاصل از مدلسازی عددی، الگوی جریان هوا شامل یک هستة مرکزی پر سرعت است که به سمت پایین محفظة خشککن گسترش مییابد. در اطراف هسته مرکزی گردابههایی ایجاد میشود که باعث برگشت ذرات به طرف بالای برج خشککن خواهد شد. دما در اطراف هسته مرکزی بیشتر است و با دور شدن از این هسته شروع به کاهش میکند و این روند تا ناحیة نزدیک دیواره ادامه مییابد. خطوط جریان در جدارة خنککننده، نشاندهندة حرکت هموار لایههای جریان هوا در طول مسیر است. تغییرات سرعت در راستای محوری درون جدارة خنککننده بسیار ناچیز است و بیشترین مقدار سرعت در خط مرزی وسط جداره وجود دارد. در جدارة خنککننده در محل اتصال قسمت استوانهای به قسمت مخروطی، اغتشاش اندکی وجود دارد که باعث تغییر مسیر جریان به سمت لایة بیرونی جدارة خنککننده میشود. با در نظر گرفتن درصد کاهش اتلاف حرارتی، نسبت رسانش گرمایی به ضخامت عایق (K/L) محاسبه و بر اساس مقدار آن، جنس و ضخامت عایق انتخاب شد.
مقاله پژوهشی
الیاس دهقان؛ آذرخش عزیزی
چکیده
بسیاری از اراضی جنوب استان خوزستان ناهموارند و مالههای مرسوم برای تسطیح دقیق آنها مناسب نیستند. ناهمواری سطح خاک تأثیر زیادی بر میزان مصرف آب، درصد سبز شدن بذر و عملکرد گیاه دارد. این پژوهش در سال90-89 به روش آزمون t جفت نشده برای مقایسه عملکرد مالههای لیزری و مرسوم از نظر شاخص تسطیح، زمان مورد نیاز، میزان و کارایی مصرف آب، ...
بیشتر
بسیاری از اراضی جنوب استان خوزستان ناهموارند و مالههای مرسوم برای تسطیح دقیق آنها مناسب نیستند. ناهمواری سطح خاک تأثیر زیادی بر میزان مصرف آب، درصد سبز شدن بذر و عملکرد گیاه دارد. این پژوهش در سال90-89 به روش آزمون t جفت نشده برای مقایسه عملکرد مالههای لیزری و مرسوم از نظر شاخص تسطیح، زمان مورد نیاز، میزان و کارایی مصرف آب، درصد سبز شدن بذرها و عملکرد دانه در دو مزرعه در شمال اهواز با شدت ناهمواری متفاوت اجرا شد. نتایج نشان داد که شاخص تسطیح برای مالة لیزری در هر دو مزرعه برابر 4/1سانتیمتر و برای مالة مرسوم (معمولی) در مزرعة یک و دو به ترتیب برابر 5/3 و 7/2 سانتیمتر بود که نشاندهنده دقت خوب تسطیح لیزری و دقت پایین مالة مرسوم در تسطیح زمین بود. در مزرعة یک، زمان مورد نیاز برای تسطیح با مالة لیزری با 7/3 ساعت بر هکتار نسبت به مالة مرسوم 2/2 برابر بیشتر بود. از نظر درصد سبز شدن بذر و عملکرد دانه، تفاوت بین تسطیح لیزری و معمولی در سطح 1 درصد معنیدار بود و بیشترین درصد سبز شدن بذر و عملکرد دانه از ماله لیزری به دست آمد. در اراضی با ناهمواری زیاد، مالة لیزری در مقایسه با مالة مرسوم باعث حدود 29 درصد افزایش در عملکرد دانه، 33 درصد کاهش در مصرف آب و 67 درصد افزایش در کارایی مصرف آب شده و قابل توصیه است، اما در مزارع با ناهمواری کم، استفاده از مالة مرسوم مناسب ارزیابی شده است و کاربرد مالة لیزری ضرورتی ندارد.