شناسنامه علمی شماره
دوره 18، شماره 1 ، شهریور 1398
مقاله پژوهشی
بهینه سازی
حامد اردشیر؛ یحیی مقصودلو؛ مرتضی خمیری؛ علیرضا صادقی ماهونک؛ مهدی کاشانی نژاد
چکیده
هدف از این پژوهش یافتن شرایط بهینه برای تولید پنیر لاکتیکی کزمیک به کمک آغازگرها و با استفاده از سه متغیر مستقل میزان افزودن میکروارگانیسم آغازگر، دمای پخت لخته، و pH لخته در هنگام برش است. نتایج تحقیق نشان میدهد عبارت خطی pH بیشترین اثر را بر ویژگیهای راندمان پنیر و میزان کلسیم و عبارت نمای دوم دمای پخت لخته، بیشترین اثر را بر ...
بیشتر
هدف از این پژوهش یافتن شرایط بهینه برای تولید پنیر لاکتیکی کزمیک به کمک آغازگرها و با استفاده از سه متغیر مستقل میزان افزودن میکروارگانیسم آغازگر، دمای پخت لخته، و pH لخته در هنگام برش است. نتایج تحقیق نشان میدهد عبارت خطی pH بیشترین اثر را بر ویژگیهای راندمان پنیر و میزان کلسیم و عبارت نمای دوم دمای پخت لخته، بیشترین اثر را بر ویژگیهای بافت و پذیرش کلی پنیر لاکتیکی داشته است. عبارت نمای دوم دمای پخت لخته بیشترین اثر را بر فعالیتهای ممانعت کنندگی از فعالیت آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) و آنتی اکسیدانی و ویژگیهای رنگ و طعم پنیر لاکتیکی داشته است. آغازگرهای مورد استفاده در پنیر لاکتیکی تولید شده باعث بهبود ویژگیهای کاربردی، فیزیکی و حسی پنیر شدهاند. نتایجاینپژوهشبیانگرکاراییمفیدروشسطح پاسخ در بهینه‌سازی فرمولاسیون پنیر لاکتیکی است و تیمار حاوی 1.75 درصد آغازگر، دمای پخت لخته 42 درجه سلسیوس، و pH برابر 4.7 به هنگام برش لخته تیمار بهینه برای تولید پنیر لاکتیکی انتخاب شد. در این شرایط مقادیر راندمان تولید پنیر 19.5 درصد، فعالیت ممانعت کنندگی ACE (IC50) 0.160 میلیگرم بر میلیلیتر، فعالیت آنتی اکسیدانی 36 درصد، میزان کلسیم 0.42 درصد، مطلوبیت بافت 3.9، مطلوبیت رنگ 4، مطلوبیت طعم 4.2، و پذیرش کلی پنیر 3.9 بود.
مقاله پژوهشی
تکنولوژی مواد غذایی
سیده پرستو مجاوریان؛ زینب رفتنی امیری؛ هدی شهیری طبرستانی
چکیده
در این پژوهش، اثر سطوح متفاوت ژلاتین پای مرغ (3، 5 و 7 درصد) و کنسانتره انگور (60، 70 و 80 درصد) بر پارامترهای رنگی پاستیل زنجبیلی با استفاده از روش رویه پاسخ و پارامترهای حسی با استفاده از تحلیل مؤلفه های اصلی ارزیابی شده است. اثر ضد میکروبی زنجبیل با آزمون میکروبی نمونه های پاستیل مطابق استاندارد بررسی و گزارش شد. با افزایش ژلاتین، ...
بیشتر
در این پژوهش، اثر سطوح متفاوت ژلاتین پای مرغ (3، 5 و 7 درصد) و کنسانتره انگور (60، 70 و 80 درصد) بر پارامترهای رنگی پاستیل زنجبیلی با استفاده از روش رویه پاسخ و پارامترهای حسی با استفاده از تحلیل مؤلفه های اصلی ارزیابی شده است. اثر ضد میکروبی زنجبیل با آزمون میکروبی نمونه های پاستیل مطابق استاندارد بررسی و گزارش شد. با افزایش ژلاتین، میزان *L (شفافیت) نمونه پاستیل کاهش و میزان *a (قرمزی) و *b (زردی) آن افزایش داشت و افزایش کنسانتره انگور تأثیر مثبت بر افزایش قرمزی نمونه ها گذاشت (0.01). مطابق نتایج این پژوهش، میزان3.01 درصد ژلاتین و 60 درصد کنسانتره انگور بهترین شرایط فرمولاسیون پاستیل تعیین شد. در آزمون میکروبی، باکتریهای اسید لاکتیک، مقاوم به اسید و آنتروباکتریاسه در نمونههای حاوی 3 درصد ژلاتین، 60 درصد کنسانتره، 5 درصد ژلاتین، 60 درصد کنسانتره، و 7 درصد ژلاتین، 60 درصد کنسانتره بیشترین رشد را نشان دادند و در بقیه نمونه ها هیچ رشدی مشاهده نشد. کپک و مخمر نیز در هیچ یک از نمونه ها رشدی نداشتند. در نمونه های بدون زنجبیل (شاهد)، بیشترین رشد میکروبی (بالاتر از حد مجاز) مشاهده شد. نتایج آزمون حسی نشان داد که نمونه حاوی 5 درصد ژلاتین و 80 درصد کنسانتره انگور دارای بالاترین امتیاز پذیرش کلی است. در استفاده از روش تحلیل مؤلفه اصلی مشخص شد پذیرش کلی نمونه ها با رنگ و مزه و حالت چسبندگی نمونه ها بیشترین ارتباط را دارد، از این‌رو میتوان با بهبود پارامترهای رنگ، مزه و کاهش حالت چسبندگی در پاستیل، به پذیرش کلی بالایی دست یافت.
مقاله پژوهشی
ایمنی مواد غذایی
هما بهمدی؛ نیراعظم خوش خلق سیما؛ فروغ شواخی؛ صغری معدنی؛ شهین زمردی
چکیده
نظر به مضرات آلاینده‌های فلزات سنگین برای سلامت مصرف کنندگان، این تحقیق باهدف بررسی غلظت کل فلزات سنگین سرب (Pb)، جیوه (Hg)، کادمیم (Cd)، آرسنیک (As) و کروم (Cr) در اندام‌های مختلف (ریشه، ساقه، برگ و بذر) گیاه سالیکورنیاپرسیکا آخانی (Salicornia persica Akhani) رویش یافته در دشت نمک مرد آباد کرج، مقایسه الگوی تجمع فلزات سنگین در اندام‌های مختلف گیاه، و ...
بیشتر
نظر به مضرات آلاینده‌های فلزات سنگین برای سلامت مصرف کنندگان، این تحقیق باهدف بررسی غلظت کل فلزات سنگین سرب (Pb)، جیوه (Hg)، کادمیم (Cd)، آرسنیک (As) و کروم (Cr) در اندام‌های مختلف (ریشه، ساقه، برگ و بذر) گیاه سالیکورنیاپرسیکا آخانی (Salicornia persica Akhani) رویش یافته در دشت نمک مرد آباد کرج، مقایسه الگوی تجمع فلزات سنگین در اندام‌های مختلف گیاه، و همچنین بررسی ضرایب تجمع زیستی و انتقال این فلزات توسط اندام‌های مختلف گیاه سالیکورنیا اجرا شد. الگوی تجمع فلزات در ریشه، Cr>Pb>Hg>Cd>As، در ساقه Cr>Pb>Cd>As>Hg، در برگ Pb>Cr>As>Cd>Hg و در بذر Pb>As>Cr>Cd>Hg تعیین شد. ضریب تجمع زیستی ریشه برای تمامی فلزات سنگین در اندام‌های مختلف سالیکورنیا در محدوده صفر تا 0.29 بود. معلوم شد سالیکورنیا پرسیکا آخانی قابلیت انباشت خوبی برای فلزات سنگین ندارد و مناسب برای گیاه‌پالایی به نظر نمی‌آید. غلظت تمامی فلزات سنگین مورد مطالعه در اندام‌های گیاهی بهطور معنی‌دار و قابل توجهی کمتر از غلظت آنها در آب و خاک (پروفایل 30-0 سانتی‌متر و 60-30 سانتی‌متر) محل رویش بود است. این گونه گیاهی با دارا بودن ضریب انتقال 0.287±5.01 توانایی بالایی در انتقال سرب جذب شده از ریشه به اندام‌های هوایی گیاه دارد. کمترین ضریب انتقال مربوط به فلز جیوه (0.04±0.38) بوده است.
مقاله پژوهشی
فناوریهای پس از برداشت
فرزاد گودرزی
چکیده
جوانه‌زنی، عامل حدود 12 تا 17 درصد ضایعات انباری سیب‌زمینی است. با وجود روش‌هایی کارآمد مانند کاربرد کلروپروفام برای کنترل جوانه‌زنی، نمایان شدن جنبه‌های مضر مصرف نگه‌دارنده‌های شیمیایی، و اقبال روز افزون مصرف کنندگان به فرآورده‌های سالم، نیاز به ترکیبات طبیعی مهارکننده جوانه‌زنی را ضروری کرده است. بر این اساس، در این تحقیق ...
بیشتر
جوانه‌زنی، عامل حدود 12 تا 17 درصد ضایعات انباری سیب‌زمینی است. با وجود روش‌هایی کارآمد مانند کاربرد کلروپروفام برای کنترل جوانه‌زنی، نمایان شدن جنبه‌های مضر مصرف نگه‌دارنده‌های شیمیایی، و اقبال روز افزون مصرف کنندگان به فرآورده‌های سالم، نیاز به ترکیبات طبیعی مهارکننده جوانه‌زنی را ضروری کرده است. بر این اساس، در این تحقیق از عصاره‌های اکالیپتوس و اسطوخدوس با غلظت‌های 0، 0.5، 1، 2، و 4 گرم در لیتر با توالی مصرف هر ماه یک‌بار برای کنترل جوانه‌زنی سیب‌زمینی آگریا در مدت 6 ماه انبارداری استفاده شد. داده‌ها در طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و در قالب آزمایش فاکتوریل در سطح آماری 5 درصد تجزیه و نشان داده شد که با افزایش غلظت عصاره‌ها تا 2 گرم در لیتر، جوانه‌زنی سیب‌زمینی‌های تیمار شده، نسبت به نمونه شاهد، به شکل معنیداری کاهش یافته است. افزایش غلظت عصاره‌ها اثر بیشتری نداشت. مصرف 0.5 گرم در لیتر عصاره‌ها تحریک جوانه‌زنی غده‌ها نسبت به تیمار شاهد را در پی داشت. با مصرف غلظت 2 گرم در لیتر عصاره اکالیپتوس و اسطوخدوس، جوانه‌زنی غده‌ها بهترتیب 64 و 82 و وزن کلی جوانه‌ها 79 و 86 درصد کاهش یافت. بهترین تأثیر از عصاره ترکیبی اکالیپتوس به علاوه اسطوخدوس به دست آمد. کاربرد این تیمار، بیش از 90 درصد کاهش در هر دو ویژگی وزن جوانه و درصد جوانه‌زنی غده‌ها را به دنبال داشت. ارزیابی حسی نمونههای پخته و سرخ شدۀ سیب‌زمینی‌های تیمار شده با کلروپروفام (به عنوان تیمار متداول) و عصاره‌های ترکیبی اکالیپتوس و اسطوخدوس، اختلاف معنیداری را با یکدیگر نشان نداد، اما هر دو تیمار نسبت به شاهد امتیاز بیشتری از گروه ارزیاب دریافت کردند.
مقاله پژوهشی
تکنولوژی مواد غذایی
کبری تجددی طلب؛ فاطمه حبیبی
چکیده
برنج قهوه‌ای حاصل عملیات تبدیل است که به دلیل دارا بودن مواد مغذی و ترکیبات فعال بیولوژیک اهمیت ویژه‌ای دارد. بافت برنج قهوه‌ای یکی از عوامل مؤثر در پذیرش آن توسط مصرف‌کنندگان محسوب میشود. به منظور مقایسه کیفیت پخت، مقدار مواد معدنی، خواص خمیری و میزان پذیرش برنج پخته با درجات سفیدی مختلف شامل برنج 1 و 2 به ترتیب با درجات سفیدی ...
بیشتر
برنج قهوه‌ای حاصل عملیات تبدیل است که به دلیل دارا بودن مواد مغذی و ترکیبات فعال بیولوژیک اهمیت ویژه‌ای دارد. بافت برنج قهوه‌ای یکی از عوامل مؤثر در پذیرش آن توسط مصرف‌کنندگان محسوب میشود. به منظور مقایسه کیفیت پخت، مقدار مواد معدنی، خواص خمیری و میزان پذیرش برنج پخته با درجات سفیدی مختلف شامل برنج 1 و 2 به ترتیب با درجات سفیدی 35.9-35.1 و 40.1-39.6، برنج سفید با درجه سفیدی 55.5-54.2 و برنج قهوه‌ای، از طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. نتایج بررسی نشان میدهد اثر درجه سفیدی بر صفات کیفی برنج شامل درصد آمیلوز، جذب آب، مدت زمان پخت، مواد جامد از دست رفته و خواص خمیری معنی‌دار (0.05<p ) است. مدت زمان پخت برنج با افزایش درجه سفیدی کاهش مییابد. علاوه بر آن با افزایش درجه تبدیل، کلیه خواص خمیری (ویسکوزیته) افزایش مییابد. اگرچه برنج قهوه‌ای پس از خیساندن طولانی مدت آن (18 ساعت) پخته شد اما از نظر خواص حسی شامل سفتی بافت، زبری توده و اندازه ذرات بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. برنج قهوه‌ای نسبت به سه نمونه دیگر کمترین پذیرش کلی را داشت. برنجهای 1 و 2 از نظر خصوصیات کیفی، مواد معدنی و پذیرش کلی بین برنج سفید و برنج قهوه‌ای قرار گرفتند.
مقاله پژوهشی
تکنولوژی مواد غذایی
محمداسماعیل نصرآبادی؛ مهدی نیکفرجام
چکیده
دانه خربزه مغذی است و به علت دارا بودن مقدار زیادی پروتئین، اسید چرب امگا 3، مواد معدنی و فیبر رژیمی میتواند سبب جلوگیری از بیماریهای قلبی عروقی و سرطان شود. در این پژوهش، آرد دانه خربزه در شش سطح صفر، 5، 10، 15، 20 و 25 درصد به فرمولاسیون نان تست اضافه شد. نتایج ارزیابی خصوصیات فیزیکوشیمیایی نشان داد که با افزایش مقدار آرد دانه خربزه، ...
بیشتر
دانه خربزه مغذی است و به علت دارا بودن مقدار زیادی پروتئین، اسید چرب امگا 3، مواد معدنی و فیبر رژیمی میتواند سبب جلوگیری از بیماریهای قلبی عروقی و سرطان شود. در این پژوهش، آرد دانه خربزه در شش سطح صفر، 5، 10، 15، 20 و 25 درصد به فرمولاسیون نان تست اضافه شد. نتایج ارزیابی خصوصیات فیزیکوشیمیایی نشان داد که با افزایش مقدار آرد دانه خربزه، میزان پروتئین، خاکستر، چربی نان، فیبر و شاخص رﻧﮕـﻲ *b به طور معنیداری افزایش مییابد در حالی‌که میزان رطوبت نان و شاخص رﻧﮕـﻲ*L کاهش معنی داری، نسبت به شاهد، دارد. نتایج بررسیها همچنین نشان میدهد که حجم مخصوص و تخلخل نانهای حاوی آرد دانه خربزه تا سطح 10 درصد با نمونه شاهد تفاوتی ندارد ولی در سطوح 15، 20 و 25 درصد کاهش معنیداری نسبت به نمونه شاهد دارد. در قسمت ارزیابی بافت نمونهها، نتایج بررسیها نشان میدهد که بافت نانهای حاوی آرد دانه خربزه در سطح 10 و 15 درصد همانند بافت نانهای نمونه شاهد است، در حالی‌که نمونه حاوی 5 درصد آرد دانه خربزه سفت تر و نمونه های دارای 20 و 25 درصد آرد خربزه نرمتر از نانهای نمونه شاهد است. از نظر پذیرش کلی، امتیاز نانهای حاوی 10 و 15 درصد آرد دانه خربزه مشابه امتیاز نان نمونه شاهد است. بنابراین، افزودن 10 درصد آرد دانه خربزه به نان تست میتواند ضمن حفظ خواص کمی و کیفی نان، سبب بهبود ارزش تغذیهای نان تست نیز بشود.
مقاله پژوهشی
غذاهای فراسودمند
لیلا ناطقی؛ مژگان احمدی؛ علیرضا شهاب لواسانی
چکیده
امروزه، تمایل افراد به مصرف غذای سالم و با کیفیت موجب شده است تا تولیدکنندگان مواد غذایی، در فرمولاسیون مواد غذایی از مواد اولیه طبیعی با خواص عملکردی مطلوب استفاده کنند. شیره توت میزان شیرینی کمتری نسبت به شکر دارد و حاوی ترکیبات فنلی و آنتی‌اکسیدانی مفیدی است.در این تحقیق در فرمولاسیون شیرکاکائوی کمچرب، شیره توت ...
بیشتر
امروزه، تمایل افراد به مصرف غذای سالم و با کیفیت موجب شده است تا تولیدکنندگان مواد غذایی، در فرمولاسیون مواد غذایی از مواد اولیه طبیعی با خواص عملکردی مطلوب استفاده کنند. شیره توت میزان شیرینی کمتری نسبت به شکر دارد و حاوی ترکیبات فنلی و آنتی‌اکسیدانی مفیدی است.در این تحقیق در فرمولاسیون شیرکاکائوی کمچرب، شیره توت به میزان برابر شکر مصرفی (9 درصد) و صمغ کتیرا و صمغ دانه ریحان (به ترتیب به میزان 0.3 درصد و 0.5 درصد وزنی/وزنی) به تنهایی و به صورت توأم 0.4 درصد از هر یک از صمغ‌ها (وزنی/وزنی)، به جای هیدروکلوئیدهای تجاری استفاده شد. ویژگیهای فیزیکوشیمیایی، مقدار ترکیبات فنلی، میزان مهار رادیکال‌های آزاد (IC50) و خصوصیاتحسی در روز اول تولید ارزیابی شدند. نتایج بررسیها نشان داد با کاربرد شیره توت به جای شکر و استفاده از صمغ‌های کتیرا و دانۀ ریحان در شیر کاکائوی کمچرب مقدار ساکارز، IC50، رسوب و *L در مقایسه با شاهد به طور معنیداری کاهش و میزان ترکیبات فنلی، ویسکوزیته، *a و *b بهطور معنیداری (0.05≤p ) افزایش مییابد. نتایج ارزیابی حسی نشان داد استفاده از صمغ کتیرا و صمغ دانه ریحان به ترتیب در غلظت‌های 0.3 و 0.5 درصد، تفاوت معنیداری روی تمامی ویژگیهای حسی تیمارها، در مقایسه با نمونه شاهد، ایجاد نمیکند. از آنجا که نمونه شیرکاکائوی کم چرب حاوی 0.5 درصد صمغ دانه ریحان و شیره توت، در مقایسه با نمونه شاهد، بالاترین میزان ترکیبات فنلی، پایین‌ترین میزان IC50 و به میزان کمتری ساکارز و رسوب به دست داده و خواص کیفی مطلوب (عطر و بو، طعم و مزه، رنگ، بافت و پذیرش کلی) را نشان داده است، تیمار مذکور به عنوان تیمار برتر از لحاظ خواص سلامت بخشی، خواص کیفی و مطلوب بودن انتخاب گردید.
مقاله پژوهشی
شیمی مواد غذایی
محمدحسین رجایی؛ محمد دانشی؛ حسین واعظی
چکیده
خواص فیزیکی و عملکردی شیر خشک در بازسازی یا استفاده از آن در فرمولاسیون فراورده‌های غذایی مختلف اهمیت خاصی دارد. فرآیند بازآبدار شدن ضعیف شیر خشک بدون چربی مشکلاتی در اختلاط یکنواخت به وجود میآورد و تأثیر نامطلوبی بر خواص عملکردی آن می‌گذارد. در این پژوهش، به منظور بهبود خواص بازآبدار شدن، از چند ترکیب امولسیفایری، کلاته کننده ...
بیشتر
خواص فیزیکی و عملکردی شیر خشک در بازسازی یا استفاده از آن در فرمولاسیون فراورده‌های غذایی مختلف اهمیت خاصی دارد. فرآیند بازآبدار شدن ضعیف شیر خشک بدون چربی مشکلاتی در اختلاط یکنواخت به وجود میآورد و تأثیر نامطلوبی بر خواص عملکردی آن می‌گذارد. در این پژوهش، به منظور بهبود خواص بازآبدار شدن، از چند ترکیب امولسیفایری، کلاته کننده و املاح بهطور همزمان استفاده شد: لسیتین و توئین 80 به ترتیب به مقدار 1 و 0.1 درصد به عنوان امولسیفایر، اتیلن دی آمین تترا استیک اسید و سدیم سیترات دو آبه به عنوان ترکیبات کلاته کننده هر یک به میزان 5 میلی مولار و کلرید سدیم و کلرید کلسیم به ترتیب به میزان 0.08 و 0.01 درصد به عنوان املاح. این ترکیبات به شیر تغلیظ شدۀ بدون چربی اضافه و محصول با خشک کن پاششی خشک گردید. نتایج حاصل نشان داد که توئین 80، اتیلن دی آمین تترا استیک اسید و کلرید کلسیم نسبت به سایر ترکیبات استفاده شده اثر بیشتری در بهبود خصوصیات بازآبدار شدن شیر خشک دارند که از بین آنها توئین 80 و کلرید کلسیم یکنواختی بیشتری در ریزساختار شیر خشک موجب شدهاند. به طور کلی، نتایج این تحقیق پیشنهاد می‌کند که ترکیبی از توئین 80، اتیلن دی آمین تترا استیک اسید و کلرید کلسیم برای دستیابی به خصوصیات بازآبدار شدن و ریزساختار بهتر شیر خشک ضروری است.
مقاله پژوهشی
بهینه سازی
اکرم شریفی؛ محمد رضا شریفی؛ علیرضا بصیری؛ ریحانه احمد زاده قویدل
چکیده
میوه ولیک سیاه منبع سرشاری از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی به ویژه فلاوونوئیدها و آنتوسیانین‌هاست که اثرهای سلامت‌بخش به‌ویژه در پیشگیری از بیماریهای قلبی – عروقی دارد. در این تحقیق، اثر دما و زمان استخراج با فرآیند فراصوت بر راندمان استخراج، قدرت ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و میزان کل ترکیبات فنولی و آنتوسیانینی عصاره میوه ولیک ...
بیشتر
میوه ولیک سیاه منبع سرشاری از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی به ویژه فلاوونوئیدها و آنتوسیانین‌هاست که اثرهای سلامت‌بخش به‌ویژه در پیشگیری از بیماریهای قلبی – عروقی دارد. در این تحقیق، اثر دما و زمان استخراج با فرآیند فراصوت بر راندمان استخراج، قدرت ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و میزان کل ترکیبات فنولی و آنتوسیانینی عصاره میوه ولیک سیاه بررسی شده است.عصاره در دماهای متفاوت (45، 55 و 65 درجة سلسیوس) و زمان‌های مختلف (10، 20 و 30 دقیقه) با کمک فراصوت در نسبت ثابت نمونه به حلّال (1 به 8) و شدت ثابت امواج فراصوت (35 کیلوهرتز) استخراج شد. میزان کلترکیبات فنولی و آنتوسیانینی عصاره به روش اسپکتروفتومتری و فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها با استفاده از دو روش بر مبنای درصد مهاررادیکال‌های آزاد (2و 2 دی‌فنیل - 1- پیکریل هیدرازیلDPPH) بر حسب EC50و قدرت احیاکنندگی یون‌های آهن سه ظرفیتی تعیین گردید.شرایط بهینه با هدف بیشینه‌سازی راندمان استخراج و مقدار کل ترکیبات فنولی و آنتوسیانینی،قدرت مهار رادیکال آزاد DPPH و احیاکنندگی آهن عصاره تعیین شد. نتایج حاصل از آنالیز آماری نشان داد که در شرایط بهینه (مدت 29.84 دقیقه و دمای 64.58 درجة سلسیوس)، راندمان استخراج با 14.26 درصد، مقدار کل ترکیبات فنولی و آنتوسیانینی بهترتیب1.38 و7.35 میلیگرم بر میلیلیتر، 0.097=EC50میلیگرم بر میلیلیتر و قدرت احیاکنندگی آهن247.31 میکرومول بر لیتر است. با توجه به مقدار بالای ترکیبات زیست فعال موجود در عصاره ولیک سیاه میتوان به عصاره این میوه به‌عنوان یک افزودنی طبیعی و عملگر برای کاربرد در مواد غذایی توجه کرد.
مقاله پژوهشی
میکروبیولوژی مواد غذایی
ابوالفضل گلشن تفتی؛ مریم روزبه؛ سید ذبیح الله راوری
چکیده
در این پژوهش، اثر بازدارندگی عصاره‌های شیرین‌بیان و برگ گیاه نیم و ژل آلوئه ورا بر رشد کپک آسپرژیلوس نیجر جدا شده از رطب مضافتی و نیز کنترل پوسیدگی در میوۀ مضافتی بررسی شده است. فرآورده‌های گیاهی در غلظت‌های مختلف (0.1، 0.5 و 1 درصد برای عصاره‌های شیرین‌بیان و برگ گیاه نیم و 0.25، 0.35 و 0.50 درصد برای ژل آلوئه ورا) بهطور جداگانه به ...
بیشتر
در این پژوهش، اثر بازدارندگی عصاره‌های شیرین‌بیان و برگ گیاه نیم و ژل آلوئه ورا بر رشد کپک آسپرژیلوس نیجر جدا شده از رطب مضافتی و نیز کنترل پوسیدگی در میوۀ مضافتی بررسی شده است. فرآورده‌های گیاهی در غلظت‌های مختلف (0.1، 0.5 و 1 درصد برای عصاره‌های شیرین‌بیان و برگ گیاه نیم و 0.25، 0.35 و 0.50 درصد برای ژل آلوئه ورا) بهطور جداگانه به محیط کشت سیب‌زمینی دکستروز اضافه شدند. دیسک‌هایی از قارچ به قطر 7 میلی‌متر به مرکز پتری‌های حاوی عصاره گیاهی انتقال داده شدند؛ پتری‌ها نیز در گرمخانه در دمای 25 درجه سلسیوس قرار داده شدند. روزانه رشد قطری قارچ بر حسب میلی‌متر اندازهگیری شد. بین عصاره‌های گیاهی و غلظت‌های مورد استفاده در جلوگیری از رشد کپک آسپرژیلوس نیجر اختلاف معنیداری در سطح احتمال 1 درصد وجود داشت. اثر بازدارندگیعصاره شیرین‌بیان روی رشد قارچ آسپرژیلوس نیجر بهطور معنیداری بیش از اثر بازدارندگیعصاره برگ گیاه نیم و ژل آلوئه ورا بود. غلظت بالای عصاره‌ها نیز اثر بازدارندگی بیشتری روی رشد کپک آسپرژیلوس نیجر در محیط کشت داشت. عصاره شیرین‌بیان در غلظت 1 درصد بیشترین کاهش را در رشد قارچ آسپرژیلوس نیجر نشان داد و نیز در کنترل پوسیدگی در رطب مضافتی مؤثر بود. عصاره ریشه شیرین‌بیان طعم و مزه خاص و قابل تشخیصی را در رطب مضافتی ایجاد نکرد و از لحاظ صفات حسی (طعم و مزه، وضعیت ظاهری، قابلیت پذیرش کلی) امتیاز بیشتری توسط گروه ارزیاب دریافت کرد.
مقاله پژوهشی
تکنولوژی مواد غذایی
الهام آذرپژوه؛ پروین شرایعی؛ فرزاد غیبی
چکیده
در این پژوهش، تأثیر پیش‌تیمارهای ترکیبی اسمز- فراصوت بر نفوذ ترکیبات فنلی استخراج شده از پسماند انگور در ژل آلوئه‌ورا بررسی و ویژگیهای کیفی نمونههای خشک شده آلوئه‌ورا با جریان هوای داغ ارزیابی شد. بدین منظور، ژل آلوئه‌ورا با آگار شکل‌دهی شد و با تهیه برش‌هایی استوانه‌ای (20 در 20 میلی‌متر)، تأثیرروشهای مختلف (آبگیری ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر پیش‌تیمارهای ترکیبی اسمز- فراصوت بر نفوذ ترکیبات فنلی استخراج شده از پسماند انگور در ژل آلوئه‌ورا بررسی و ویژگیهای کیفی نمونههای خشک شده آلوئه‌ورا با جریان هوای داغ ارزیابی شد. بدین منظور، ژل آلوئه‌ورا با آگار شکل‌دهی شد و با تهیه برش‌هایی استوانه‌ای (20 در 20 میلی‌متر)، تأثیرروشهای مختلف (آبگیری اسمزی، فراصوت قبل از اسمز و فراصوت همزمان با اسمز) بر میزان از دست دادن آب، جذب مواد جامد، شاخص آبگیری و کاهش وزن نمونه ژل آلوئه‌ورا اندازهگیری شد. نمونهها با خشک‌کن کابینی با دمای ثابت 60 درجة سلسیوس، و سرعت هوای 1.5 متر بر ثانیه خشک شدند.نتایج بررسیها نشان داد، اِعمال فراصوت تأثیر معنی داری بر خواص فیزیکوشیمیایی آلوئه‌ورا دارد. پیش‌تیمار فراصوت همزمان با اسمز، نسبت به سایر تیمارها، باعث افزایش میزان از دست‌دادن آب و میزان جذب مواد شد. علاوه بر این، در نمونه خشک شده ژل آلوئه‌ورا که تحت پیش‌تیمار فراصوت همزمان با اسمز قرار گرفته بود، میزان ترکیبات مؤثر ناشی از نفوذ ترکیبات آنتوسیانینی پسماند انگور در ژل آلوئه‌ورا بیشتر و رنگ محصول نهایی خشک شده آنروشن‌تر بود و به قرمزی تمایل پیدا کرد. نتایج ارزیابی حسی نمونهها نشان داد که پیش‌تیمار فوق باعث میشود تا رنگ، بافت و شکل ظاهری در نمونه آلوئه‌ورای خشک شده بهتر حفظ شود.
مقاله پژوهشی
مهندسی صنایع غذایی
سحر نماینده؛ زهرا امام جمعه؛ سید حسن هاشم آبادی؛ سید محمد علی ابراهیم زاده موسوی
چکیده
در این تحقیق، تأثیر پارامترهای دما، غلظت مالتودکسترین و فشار اتمایزر بر مقدار رطوبت، راندمان (بر مبنای وزن خشک)، فعالیت آبی، انحلال‌پذیری، زاویه استقرار ریپوز و مقدار آنتوسیانین کل پودر عصاره ترکیبی چای ترش و گل راعی در یک خشک‌کن پاششی نیمه‌صنعتی بررسی گردید. در این فرآیند از مالتودکسترین به عنوان ماده حامل استفاده شد. ...
بیشتر
در این تحقیق، تأثیر پارامترهای دما، غلظت مالتودکسترین و فشار اتمایزر بر مقدار رطوبت، راندمان (بر مبنای وزن خشک)، فعالیت آبی، انحلال‌پذیری، زاویه استقرار ریپوز و مقدار آنتوسیانین کل پودر عصاره ترکیبی چای ترش و گل راعی در یک خشک‌کن پاششی نیمه‌صنعتی بررسی گردید. در این فرآیند از مالتودکسترین به عنوان ماده حامل استفاده شد. طرح آزمایشی، طرح بهینه و روش آماری سطح پاسخ بود. متغیرهای مستقل شامل دمای هوای ورودی (120، 180 و 240 درجه سلسیوس)، غلظت ماده حامل (25، 35 و 45 درصد) و فشار اتمایزر (0.5، 1، 1.5 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع) بودند. تولید پودر عصاره ترکیبی چای ترش و گل راعی، با هدف کمینه‌کردن مقدار رطوبت و فعالیت آبی و بیشینه‌کردن راندمان، میزان انحلال‌پذیری و میزان آنتوسیانین کل با استفاده از روش سطح پاسخ بهینه‌یابی شد. روش سطح پاسخ نشان داد که در شرایط بهینة دمای هوای ورودی 219 درجه سلسیوس، غلظت مالتودکسترین 42 درصد و فشار اتمایزر 0.5 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع میتوان پودری با راندمان (بر مبنای وزن خشک) 52.68 درصد، مقدار رطوبت 1.38 درصد، فعالیت آبی 0.12، میزان انحلال‌پذیری 95.92 درصد، زاویه استقرار ریپوز 20 درجه و میزان آنتوسیانین کل 52.22 میلیگرم بر لیتر تولید کرد. با توجه به اهمیت هایپرسین، حضور و پایداری این ماده در پودر تولید شده در شرایط بهینه با استفاده از طیف‌سنجی اسپکتروفتومتری فوریه تأیید شد.
